Muhyiddîn İbn Arabî’ye ait Fusûsu’l-Hikem’in muhtasarı olan Nakşu’l-Fusûs adlı esere İsmâîl Rusûhî Efendi’nin tarafından yapılmış tercüme ve şerh.

İbn Arabî, meşhur eseri Fusûsu’l-Hikem’i 27 fass (bölüm) şeklinde telif etmiş, daha sonra bu eseri Nakşu’l-Fusûs adıyla özetleyerek bir talebesine yazdırmıştır. İsmâîl Rusûhî Efendi’nin Zubdetu’l-Fuhûs’u da bu muhtasar eserin Türkçe tercüme ve şerhidir. İbn Arabî’nin eseri 27 fass (bölüm) olarak düzenlenmiş, her fassta bir nebînin temsil ettiği hikemî anlam yorumlanmıştır. Şeyh İsmail Rusûhî Efendi de aynı tertibe riayet ederek bu eseri Türkçeye kazandırmıştır (Tanyıldız 2010: 26).

İsmâîl Rusûhî Efendi, eserin mukaddimesinde Mevlevî müritlerinin İbn Arabî’nin saadetli sözlerine talip olduğunu görüp bu risâleyi tercüme etmek istediğini belirtir. Zira talipler bu tür eserlerdeki Arapça ibâre ve terkiplerin birçoğunu anlayamamaktadırlar. Taliplerin ve irşat bulmak isteyenlerin nasiplenmesi için bu tercümeye ihtiyaç duyulduğunu ifade eder. Zira kendisinden önce bu esere Türkçe tercüme eden kimse yoktur (Ceyhan 2005: 226). Şeyh Rusûhî Efendi, Mevlânâ’nın Mesnevî’sini şerh ederken çoğu kez İbn Arabî’nin ifade ve yorumlarına başvurduğu gibi İbn Arabî’nin Nakşu’l-Fusûs’unu şerh ederken de Mevlânâ’nın Mesnevî’sine sıkça atıfta bulunur.

Hacim olarak küçük olan bu eser mana zenginliği bakımından oldukça etkileyicidir. Muhtelif yazmaları mevcut olan bu eser ilk olarak 1911 yılında basılmış (Ankaravî 1328), daha sonra İlhan Kutluer tarafından yeni harflerle yayımlanmıştır (1981). Ayrıca eser sadeleştirilerek Ayhan Yıldırım tarafından yeniden yayımlamıştır (2005). Necdet Okumuş ise eserin “İshâk” ve “Yûsuf” fassları üzerine bir yüksek lisans tezi hazırlamıştır (1990).

Yazarın biyografisi için bk. "Rüsûhî, Şeyh İsmail Rüsûhî Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rusuhi-seyh-ismail-efendi