- Yazar Biyografisi (TEİS)
Müstakîm-zâde Süleyman Sadeddin Efendi - Madde Yazarı: Ismail Aksoyak
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Tezkire
- Yayın Tarihi:05/10/2022
ZEYL-İ HAMÎLETÜ'L-KÜBERÂ
darüssade ağalarının biyografileriMüstakîm-zâde Süleyman Sadeddin Efendi (d. Recep 1131/Mayıs-Haziran 1719 - ö. 10 Şevval 1202/14 Temmuz 1788)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Ahmed Resmî Efendi'nin dârüssaâde ağalarının biyografilerini konu alan Hamîletü'l-Küberâ adlı eserine Müstakîm-zâde Süleyman Sadeddin Efendi (d. 1131/1719 - ö. 1202/1788) tarafından zeyil olarak yazılan eser. Müstakîm-zâde'nin Zeyl'i, Ahmed Resmî Efendi'nin Hamîletü'l-Küberâ'sının hemen arkasından gelir. Müellif, Ahmed Resmî Efendi'nin kaldığı yerden devam ederek Hazinedar İbşir Ağa, Ebulvukuf Ahmed Ağa, Musahib Beşir Ağa, Hazinedar Mercan Ağa, Cevher Mehemmed Ağa, Sarıkçı Beşir Ağa, Elhac Cevher Ağa olmak üzere 7 dârüssaâde ağası hakkında bilgi vermiştir.
Zeyl-i Hamîletü'l-Küberâ'da, Ahmed Resmî Efendi'nin eserindeki gibi, her bir maddede önce söz konusu kişilerin kimin yerine ve ne zaman göreve başladıklarına dair bilgi verilir. Müellif maddenin sonunda anlattığı kişinin yerine kimin geçtiğini kaydeder.
Müstakîm-zâde'nin eseri kısa bir "ek" olmasına rağmen 7 darüssaâde ağası hakkında bilgi vererek bir boşluğu doldurmaktadır. Ahmed Resmî Efendi'nin Hamîletü'l-Küberâ adlı eseriyle birlikte meslek biyografisi olmak hasebiyle de özel bir türe işaret etmektedir. Böylece Osmanlı biyografi halkasına geç bir tarihte olsa da yeni bir halka eklenmiştir. Bu türde Derviş Abdullah'ın Risale-i Teberdariye Fi Ahval-i Aga-yı Dârüsaâde adlı eseri (Muharrem 1154/Mart 1741) bu konuda ilktir. Ahmed Resmî Efendi'nin Hamîletü'l-Küberâ adlı eseri ve Müstakîm-zâde'nin Zeyl'i, Derviş Abdullah'ın aksine dârüssaâde ağaları için olumsuz ifadeler kullanmaktan kaçınmışlardır.
Müstakîm-zâde'nin Zeyl'inin metni Yeni Yazmalar (Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, nr: 725, 58b-60b ve Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, nr: 3378 /2) esas alınarak Zeynep Aycibin tarafından yayımlanmıştır (2002: 224-226).
Müellif hakkında bk. "Müstakimzade Saadeddin Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mustakimzade-suleyman-sadeddin
Eserden Örnekler
El-hâc Cevher Aga
Zülfikâr-ı Cevherdâr sadâkat u istikâmet ve kâzımu'l-akrân-ı sevâd-ı sedâd-ı devlet ü saltanat, Hazînedâr-ı şehriyâr-ı bülend-reftâr iken Mısır'a mukaddemâ me'mûr oldukda fursatı ganîmet bilüp bâ-izn-i hümâyûn-ı saadet-nümûn Hacc-ı şerîf oldukda yine Ümm-i Dünyâya ricat ve anda ikâmet üzre iken taraf-ı bâhirü'ş-şeref-i Hüdâvendigârîden davet ve yine hazînedârlık ile memûriyet ve çend rûz müddetde selefi Beşîr dârü'l-kahr Mısır'ı masîr eyleyüp ol mesned-i mecde nakl ile bunlar tevkîr ve ol sadr-ı şâmihü'l-kadrde takrîr olundu. Yüz doksan yedi senesi gurre-i şehr-i Recebde vakt-i mukadderi olan müddeti temâmında yine Mısra tagrib olunup hâlâ ol mertebe-i saadet-i atabeyi hazînedâr-ı şehriyâr-ı nefîs İdrîs Aga hazretleri teşrîf eylemiştir. (Aycibin 2002: 226).
Kaynakça
Aycibin, Zeynep (2002). "Ahmed Resmî Efendi'nin Hamîletü'l-küberâ'sı ve Müstakimzâde Zeyli". TTK Belgeler. XII/26. 224-226.
Turan, Ahmet Nezihi (2000). Ahmed Resmî Efendi, Hamîletü’l-Küberâ. İstanbul: Kitabevi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | TUHFETÜ'L-HATTÂTÎN | Müstakîm-zâde Süleyman Sadeddin Efendi | Doç. Dr. Kadri Hüsnü Yılmaz |
Görüntüle | ||
2 | DEVHATÜ’L-MEŞÂYİH | Müstakîm-zâde Süleyman Sadeddin Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
3 | RİSÂLE-İ TÂCİYYE | Müstakîm-zâde Süleyman Sadeddin Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
4 | TERCEME-İ KÂNÛNÜ’L-EDEB | Müstakîm-zâde Süleyman Sadeddin Efendi | Dr. Öğr. Üyesi abdullah muaz güven |
Görüntüle | ||
5 | ŞERH-İ DÎVÂN-I ALÎ / ŞERHU DÎVÂNİ ALÎ | Müstakîm-zâde Süleyman Sadeddin Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
6 | DURÛB-I EMSÂL | Müstakîm-Zâde Süleyman Sadeddin Efendi | Selcan Teke |
Görüntüle | ||
7 | ISTILÂHÂT-I Şİ'RİYYE | Müstakîm-zâde Süleyman Sadeddin Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
8 | ŞERHU DÎVÂNİ ALÎ EL-MURTAZÂ | Müstakîm-zâde Süleyman Sadeddin Efendi | Dr. Davut Ertem |
Görüntüle | ||
9 | MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) | Hıfzî | Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR |
Görüntüle | ||
10 | NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) | Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin | Diğer Aybala Sena KÜTÜK |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) | Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
12 | TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullah Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
13 | TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
14 | TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
15 | DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) | Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Ahmet Serdar Erkan |
Görüntüle | ||
16 | MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) | Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) | Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN |
Görüntüle | ||
17 | AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) | Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi | Diğer Nükran ERBAŞ Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler |
Görüntüle | ||
18 | DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) | Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle |