Fındıklılı Silahdâr Mehmed Ağa’nın (d. 1069/1658 - ö. 1139/1726-27) yazdığı ve 1654-1695 yılları arasındaki olayları anlatan vekâyiname. Silahdâr Tarihi olarak da bilinen Zeyl-i Fezleke, 17. yüzyılda yazılmış en önemli özel kroniklerdendir. Silahdâr Mehmed Ağa, Katip Çelebi’ye olan hayranlığından dolayı onun eseri olan Fezleke’nin kaldığı yerden kendi eserini yazmaya başlamış ve bundan dolayı da Zeyl-i Fezleke adını vermiştir. Klasik vekâyiname tarzında yazılmış olan eserde 1654-1695 yılları arasında gerçekleşen olaylar yıl yıl başlıklandırılarak yazılmıştır (Karaçay Türkal 2013: 34). Eserde, Osmanlı iç ve dış politikasında etkili olan Köprülü ailesinin faaliyetleri ve döneme damgasını vuran Uyvar’ın fethi, Girit ve Kamaniçe seferleri gibi önemli olaylar yer almıştır. Ayrıca, Osmanlı tarihi açısından âdeta bir dönüm noktası niteliği taşıyan II. Viyana kuşatması hakkında da birinci el kaynak niteliğindedir. Silahdâr Mehmed Ağa, Zeyl-i Fezleke'nin 1654’ten 1676 yılına kadar olan kısmını yazarken, Abdurrahman Abdi Paşa, Kara Çelebi-zâde Abdülaziz Efendi, Vecîhî ve Hacı Ali Efendi gibi müverrihlerin kaynaklarından faydalanmıştır. 1676’da 1695 yılları arasını ise, tamamen kendi müşahedelerine dayanarak yazmıştır. Ancak, II. Viyana seferini kaleme alırken Teşrifatçıbaşı tarafından yazıldığı kabul edilen Vakâyi‘-i Beç adlı anonim günlüğü kullanmış, Zülfikar Efendi'nin Viyana sefaretine dair mükaleme takririnin de bir suretini alarak eserine kaydetmiştir (Karaçay Türkal 2012: XXII). Müellif, eserini III. Ahmed zamanında tamamlayıp padişaha takdim etmiştir (Topal 2001: XXI).

Ahmed Cavid Bey, Müntehabât adlı eserinde, İsmail Hami Danişmend ve İsmail Hakkı Uzunçarşılı da yazdıkları tarihlerde Fındıklılı Silahdâr Mehmed Ağa’nın Zeyl-i Fezleke'sini kaynak olarak kullanmışlardır (Karaçay Türkal 2013: 43).

Zeyl-i Fezleke'nin bugüne kadar tespit edilebilmiş yedi nüshası vardır: Bayezid Devlet Kütüphanesi Veliyyüddin Efendi nr. 2369; İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Yıldız TY. nr. 5982; Manisa Genel Kütüphanesi Çaşnigir nr. 5040/1-2; Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Hazine nr. 1336-37; Viyana National Bibliothek nr. 1095; Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi Türk Tarih Encümeni nr: 521 (Özcan 2009: 196; Karaçay Türkal 2013: 36-40); Ankara Milli Kütüphane Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi nr. 06 Hk 1016.

Ahmed Refik Bey, Zeyl-i Fezleke'yi Türk Tarih Encümeni Külliyatı arasında iki cilt halinde ve Silahdâr Tarihi adıyla neşretmiştir (1928). Nazire Karaçay Türkal, Zeyl-i Fezleke nüshalarını karşılaştırarak eser üzerine doktora tezi hazırlamıştır (2012). Ayrıca eserin bazı kısımları, Mustafa Nihat Özön tarafından Silâhdar Tarihi XVII'nci Asır Saray Hayatı adıyla sadeleştirilerek yayımlanmıştır (1947).

Müellifin biyografisi için bk. “Silahdâr Mehmed Ağa”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/silahdar-mehmed-aga