Nabizade Nazım'n hikâye türündeki eseri. Hikâyenin girişinde yazar, dostlarından birinin başından geçen garip bir macerayı anlattığını bunun üzerine kendisinin de bunu dostunun ağzından hikâyeleştirmek istediğini, eserin ismini de yine dostunun verdiğini belirtmiştir. Hikâye, bu kısa girişten sonra hatıra defteri tekniği kullanılarak devam etmiştir. “Benim Sözlerim” kısmıyla başlayan hikâye, “İşte Yadigârlar Başladı” başlığıyla yirmi alt bölümden oluşmaktadır. Bu bölümlerin her birinde yer ve tarih bilgisi yer almaktadır. İlk sekiz bölüm İstanbul’da, 25 Nisan 1292/1876 ile 7 Haziran 1292 arasında, dokuzuncu bölüm Marmara Denizi, onuncu ve on altıncı bölümler arası İzmir’de, on yedinci ve on dokuzuncu bölümler arası Paris’te, yirminci bölüm ise 28 Temmuz 1293/1877 tarihiyle İstanbul’da geçmektedir.

Bu hatıralarda adı verilmeyen hikâyenin başkişisinin başından geçen gönül maceraları yer almaktadır. Hayatına giren üç kızdan söz etmekle birlikte üçünün de isimleri verilmemiş sadece baş harfleri belirtilmiştir. Hikâyede birinci şahıs anlatım tarzı kullanılmıştır. Sabahattin Çağın, bu hikâyenin “birinci şahıs anlatım şeklini kullanan ilk hikâye” olduğunu vurgulamıştır. Yazar, realist akımın bir gereği olarak aradan çekilerek okur ile metni baş başa bırakmıştır. Hikâyeyi anlatan kişinin aynı zamanda hikâyenin kişisi olması sebebiyle anlatılanlar okur için daha inandırıcı olmaktadır.

Hatıra defteri tekniği, birinci şahıs anlatım ve kişilerin isimleri yerine baş harflerinin verilmesi gerçeklik duygusunu arttırırken hem çevre hem de kişilerin ruhsal tasvirlerine yer verilmemesi ayrıca hikâyenin sonunda yer alan nasihat cümlesi eseri realist çizgiden uzaklaştıran unsurlardır.

Yadigârlarım bazı araştırmacılar tarafından anı türünde bir eser olarak değerlendirilmiştir. Bunun “Nabizade Nazım ile arkadaşı Mahmut Sadık arasında geçen anekdottan kaynaklandığı” (Çağın 2017: 123) düşünülmektedir. İki arkadaşın Göksu’da sandalla gezerken Nabizade’nin babasının ileriki kabristanda yattığını ve bu ölümden ötürü kendisinin çok da müteessif olmadığını belirtmiştir. Buna sebep olarak da hem babasını çocuk yaşta kaybetmesini hem de aralarındaki ilişkinin iyi olmamasını sunmuştur. “Yadigârlarım’daki babanın çocuğuna eziyet eden bir baba olmasından yola çıkılarak bu eserin onun hatıraları şeklinde düşünüldüğü kanaatindeyiz” (Çağın 2017: 123). Çağın, bu görüşte değildir. Bunu iki sebebe bağlamaktadır: Birincisi, esere bütün olarak bakıldığında çocukluk kısmı bir hatırat gibi sunulmasına rağmen, eserde gençlik kısmı hariç tutulmuştur. İkincisi de, yine bu hikâyedeki kahraman yurt dışına çıkmıştır fakat Nabizade’nin yurt dışına çıktığına dair bir bilgi yoktur. Hatta kendisini realist çizgide ilerleyen bir yazar olarak tanımlayan Nabizade daha önce gitmediği yer isimlerini Yadigârlarım'da zikrederek bir bakıma kendi realist prensipleriyle de çelişmektedir.

Yadigârlarım, 1304/1888 yılında yayımlanan hikâye türündeki eserdir. Eser, Karabet ve Kasbar Matbaalarında basılmıştır.

Yazarın biyografisi için bk. “Nabizade Nazım”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nabizade-nazim