- Yazar Biyografisi (TEİS)
İsmail Safa - Madde Yazarı: Öğretmen Oktay Üzel
- Eser Yazılış Tarihi:1894
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Roman
- Yayın Tarihi:27/08/2022
VEHȂMETLİ SEVDALAR (İSMAİL SAFA)
romanİsmail Safa (d. 1867 - ö. 24 Mart 1901)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Şair İsmail Safa’nın kardeşi Ahmet Vefâ ile tercüme ettiği tek roman. İsmail Safa, 1307 (9 Nisan- 10 Eylül 1891, S. 3- 25.) yılında Mirsad dergisinde başyazar olarak yazı yazmaya başlar. Aynı yıl, yazar İsmail Safa, kardeşi Ahmet Vefa ile Fransız yazarı Emmanuel Gonzalés’in bir romanını, Vehâmetli Sevdâlar ismiyle Fransızcadan tercüme ederler. Bu roman, Mirsad dergisinde 30 Mayıs 1307- 29 Ağustos 1307, S. 13- 25.) arasında tefrika edilir. Eserin ilk baskısı, 1310/1894 yılında Arakel Kitabhânesi tarafından 200 sayfa olarak basılır. Kitapçı Arakel Efendi, yazar Emmanuel Gonzalés ve tercüme romanının orijinal adıyla ilgili herhangi bir bilgi vermez. Roman, Arakel Kitaphanesi Cep Romanları serisinin sekizinci cilt (kitabı) olarak tanıtılır. Vehâmetli Sevdâlar ismiyle yayınlanan romanının konusu, son derece güzel bir kadınla onun fedakâr hizmetçisi zenci aşığı arasında geçen aşk hikâyesi anlatılmaktadır.
Kitapçı Arakel, yayınladığı kitap kataloğunda Vehâmetli Sevdâlar adlı eserle ilgili şu bilgiyi verir: “İsmâil Safâ ve Ahmed Vefâ beylerin tercüme-kerdesi olan bu eser; ‘Arakel Kitâbhânesi Ceb Romanları’ unvân-ı umûmiyyesi altında peyderpey neşr olunan millî ve mütercem romanların sekizinci adedini teşkîl ediyor. Mevzû-bahsî; ‘Dünya Güzeli’ tabîrine şâyân bir kadının; afet, ismet ve son derece metânet-i kalıbını, kendisinin dil-dâde ve sevdâ-zedesi bulunan bir zencînin fevkalâde fedâkârlığını, zâdegândan bir efendinin ulüvv-cenâb ve sümüvv-himmetini, elhâsıl sâir bazı eşhâsın hiyel ve desâisine ve bu yüzden dûçâr oldukları her nev felâkete karşu ibrâz eyledikleri metânet ve istikâmet gibi fezâil-i âliyyeyi tecessüm idercesine yazılmış azîm vakaları, vahîm manzaları irae eder. Fiyâtı: 5, taşra üçün 6 kuruştur” (Yılmaz 2015: 187).
Yazarın biyografisi için bk. "İsmail Safa". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ismail-safa
Eserden Örnekler
-1-
“…Uzun ve makus kaşları açık siyah renginde olup küçük ipekten kalemler gibi az eğri ve gayet çok olan kirpikleri, gözlerinin nigah mütebissimanesine nakabul tahammül bir mana-ı muhabbet, ilave ve ilka edeceğini gösteriyor. Çekme ve ince bir burun ile kenarlarına doğru hafifçe yükselmiş bir leb-i lalgün bu sima-ı hüsn efzuna bir hüsn ulvi-i diğer bahş eyliyordu.
-2-
“…Bu kadın uzun ve sıkıntılı bir intizar içinde iken galebe-i nevm ile bir ağacın altında uyumaya mecbur olmuş ve aralık aralık dudakları açılıp kesik ve natamam bir surette sayıklamaya başlamış idi. Mevkin-i sükûn ve sükunetiyle beraber kendisi bu saatte bahçede yalnız değildi…Dümdüz bir alın üzerinde iri ve sarımsı gözleri dışarıya fırlamış hemen müselles şeklinde yünlü ve siyah bir baş, pamuk ağaçlarının beyaz kozalak ve soluk yaprakları arasında dikilmiş duruyordu. Bu zencinin ağzı açık ve çehresi gayr-ı müteharrik olduğuna bakılsa da hurşid-i garibin son şaatından altın rengine girmiş iki cam gibi parlayarak genç kadının üzerine dikilmiş olan gözlerinin ışıltısına dikkat olunmasa adeta tahaccür etmiş zannına düşülüyor.” (İsmail Safa, Ahmet Vefa 1310: 8- 10).
Kaynakça
Ayvazoğlu, Beşir (1999). Peyami Hayatı Sanatı Felsefi Dramı. (İkinci Baskı). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
İsmâil Safâ, Ahmet Vefâ (1310). Vehâmetli Sevdâlar. (İkinci Baskı) İstanbul: Nişan Berberyan Matbaası.
Güneş, Mehmet (2016). Türk Edebiyatında Manzum Hikâye. Ankara: Hece Yayınları.
Karaca, Alaattin (1987). Edebi Tenkitleri ve Şiirleriyle İsmail Safa’nın Edebiyatımızdaki Yeri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
Özkat, Mustafa (2015). “Darüşşafakalı Bir Ara Nesil Şairi Ahmet Vefa Bey”. Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi. (32): 159- 208.
Selçuk, Bahir, Özcan Bayrak, Hasan Şener, Mesut Algül (2019). İsmâil Safâ Bütün Şiirleri Sünûhât-Huz Mâ Safâ-Mağdûre-i Sevdâ-Mevlid-i Pederi Ziyâret Mensiyyât-Hissiyyât-İntâk-ı Hakk’ın Tahmîsi (Çeviriyazı-Tıpkıbasım). İstanbul: Hiperyayın.
Yılmaz, Barış (2015). Kitapçı Arakel’in Yayın Katalogları. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | SÜNÛHȂT (İSMAİL SAFA) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
2 | HUZ MȂ SAFȂ (İSMÂİL SAFÂ) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
3 | MAĞDÛRE-İ SEVDÂ (İSMAİL SAFA) | İsmail Safa | Öğretmen Oktay Üzel |
Görüntüle | ||
4 | MEVLİD-İ PEDERİ ZİYARET (İSMAİL SAFÂ) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
5 | HİSSİYȂT (İSMAİL SAFA) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
6 | İNTȂK-I HAKK’IN TAHMİSİ (İSMAİL SAFA) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
7 | MENSİYYȂT (İSMAİL SAFA) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
8 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
9 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
10 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
11 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
12 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
13 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
14 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
15 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
16 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |