- Yazar Biyografisi (TEİS)
Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed - Madde Yazarı: Prof. Dr. Sadık Yazar
- Eser Yazılış Tarihi:1839-1858 arası
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Diğer
- Yayın Tarihi:21/04/2022
UKÛDÜ’L-LE’ÂL FÎ TERCEMETİ’L-SİMÂRİ’L-ESMÂR NAZÎF)
Simâru’l-Kulûb fi’l-Muzâfi ve’l-Mensûb tercümesiNazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed (d. ?/? - ö. 1275/1858)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Se’âlîbî’nin Arapça meselleri derleyen Simâru’l-Kulûb fi’l-Muzâfi ve’l-Mensûb adlı Arapça eserinin Sahaflar Şeyhi-zâde Ahmed Nazîf Efendi tarafından yapılan tercümesi. Eser, Arapça bir hamdele ve salveleden sonra yine Arapça olarak devrin padişahı Sultan Abdülmecid'in övgüsüyle başlar. Sonrasında eserinin sebeb-i telifini izah etmeye başlayan yazar, âdâb ilminin öneminden bahsedip bu ilimde “mesel”in değerine değinir. Arapça olarak mesel konusunda birçok kitap yazıldığını ancak Türkçe olarak bu konuda çok fazla eser yazılmadığını ifade eden yazar kendisini Ahmed Nazîf olarak takdim ettikten sonra konuya dair bir kitap cem ve tercüme etmek istediğini, ancak böyle bir konuda eser vermek için belli bir kitabı takip etmenin daha uygun olduğunu düşündüğü ifade eder. Bu düşüncesine uyarak Simâru’l-Kulûb fi’l-Muzâfi ve’l-Mensûb isimli Arapça eseri tercümeye layık görür.
Simâru’l-Kulûb fi’l-Muzâfi ve’l-Mensûb, Arap dili ve edebiyatı âlimlerinden Ebû Mansûr Abdülmelik b. Muhammed b. İsmâîl es-Seâlibî (ö. 429/1038) tarafından kaleme alınmıştır. Kaynak metnin gayr-ı müretteb yapısını huruf-ı hecâiyyenin tertibine nakl ettiği gibi eserde istişhad (tanık getirme) sadedinde yazılan beyitler ile kullanımdan düştüğünü düşündüğü bazı meselleri atan Ahmed Nazîf, bu amaç ve usul çerçevesinde gerçekleştirdiği tercümesine Ukûdu’l-Le’âl fî Tercemeti’l-Emsâl ismini verdiğini belirtir.
Ahmed Nazîf, Arap harflerine göre alfabetik olarak düzenlediği tercümesinde sürh ile belirginleştirdiği madde başı meseli yazdıktan sonra asıl olarak bu meselin oluşma hikâyesini anlatıp Türkçe karşılığını vermeye çalışmaktadır. Herhangi bir çalışmaya konu olmadığı görülen eserin iki nüshası tespit edilmiştir. Bunlardan biri İzmir Milli Kütüphanesi 1292 numarada diğeri de Köprülü Kütüphanesi, Mehmed Asım Bey Bölümü 405 numarada kayıtlıdır.
Yazarın biyografisi için bk. “Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nazif-sahhaflar-seyhizade-nazif
Eserden Örnekler
Ebsaru min Hüdhüd
Hüdhüd çavuş kuşu dedikleri kuşdur. Tâ’ir-i merkûm zemîn tahtında olan suları müşâhede etmekle Zerkâ’u’l-Yemâme gibi hiddet-i basarda hâ’iz-i rütbe-i imtiyâz olan kimesne hakkında darb-ı mesel olmuşdur (Köprülü Kütüphanesi Mehmed Asım Bey 405, vr. 46a).
Tavîlü’z-zeyl
Zeyl sevbin etegi ma’nâsına olmağla alâ tarîki’l-kinâye servet ve yesâr sâhibi olan ganî ve zengin kimseye ıtlâk olunur. İnne’l-ganiyye tavîlü’z-zeyli Meyyâsu müfâdınca ekseriyâ ağniyâ sırrını şeref zann etmeleriyle zenân-ı zamâne gibi câme ve libâsların eteklerin “Süpürür yolları cârûb-ı sokakdır eteğim” mısrâ’ına musâdif kılmaları bâ’is-i ıtlâk olmuşdur (Köprülü Kütüphanesi Mehmed Asım Bey 405, vr. 148b-149a).
Kaynakça
Ahmed Nazîf. Ukûdu’l-Le’âl fî Tercemeti’l-Emsâl. Köprülü Kütüphanesi, Mehmed Asım Bey 405.
Elaldı, Mehmet (2005). Nazîf Hayatı, Eserleri, Edebî Şahsiyeti ve Dîvân’ının Tenkidli Metni. Yüksek Lisans Tezi: Konya: Selçuk Üniversitesi.
Bursalı Mehmed Tahir (2016). Osmanlı Müellifleri. (hzl. M. A. Yekta Saraç vd.). Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
Topuzoğlu, Tevfik Rüştü (2009). "Se'âlîbî, Ebû Mansûr". TDV İslam Ansiklopedisi. C. 36. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 236-239.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Ahmed | Dr. Öğr. Üyesi Mehmet ELALDI |
Görüntüle | ||
2 | RİYÂZU’N-NUKABÂ (AHMED NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
3 | SEFÎNETÜ’L-VÜZERÂ (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Dr. Öğr. Üyesi ERDOĞAN TAŞTAN |
Görüntüle | ||
4 | TERCEME-İ NUHBETÜ’L-FİKER (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
5 | TERCEME-İ TELHÎS-İ ME’ÂNÎ (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
6 | TERCÜME-İ RİSÂLE-İ KEVÂKİBÎ (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Dr. Kadriye Hocaoğlu Alagöz |
Görüntüle | ||
7 | TERCÜME-İ TA’LÎMİ’L-MÜTE’ALLİM (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
8 | TERCÜME-İ TABAKAT-I ŞERNÛBÎ (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
9 | ŞERH-İ KASÎDE-İ LÂMİYYE (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
10 | LUGAT-İ KAFİYE (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
11 | TERCÜME-İ ELF LEYLE VE LEYLE (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Ahmed Nazîf | Dr. Öğr. Üyesi Ömer Arslan |
Görüntüle | ||
12 | MELİKÜ’S-SEYF ZÜ’L-YEZEN (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
13 | ŞERH-İ MEVÂRİDÜ’L-KELİM (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
14 | SER-ÂGÂZ-I HİCÂZ / HAC SEYÂHATNÂMESİ (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Dr. Öğr. Üyesi Mehmet ELALDI |
Görüntüle | ||
15 | SÛRNÂME-İ MESERRET-ALÂM (NAZÎF) | Nazîf, Sahhaflar Şeyhi-zâde Nazîf Ahmed | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
16 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
17 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
18 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
19 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
20 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
21 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
22 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
23 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
24 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
25 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |