Mehmed Fevzî’ye ait mi’râciye. Eser, 183 beyitten meydana gelmektedir. Kapağında müellifle ilgili kısa bilgiler vardır. Klasik mi’râciyelerden biraz farklı olarak müellifin kendi tarzına uygundur. Buna göre müellif eserine besmele ile başlar, salât u selâm ile devam eder. Hemen ardından da mi’râc olayı anlatılmıştır.

Eserin dili sadedir. Farsça ve Arapça terkiplere az yer verilmiştir. Üstü kapalı, yorum gerektiren, ağır ifadelerden kaçınılmışsa da yer yer sanatsal üslûp ön plandadır. Eğitim amaçlı yazıldığı, eserin yazılış sebebini bildiren beyitlerde açıkça söylendiği gibi eserin genelinde bu durum dikkati çekmektedir. Belki de bu yüzden klasik mi’râciyelerde görülen tevhit ve naʻt bölümleri bu eserde yoktur. Bir giriş, 5 bölüm ve 1 münâcattan oluşan eserin sonunda iki dua vardır.

Giriş bölümünde müellif, eserin yazılış sebebini ve adını bildirmektedir. “İbtidâ-i Bahsi’l-miʻrâc” başlığı altında ve beş bölümden oluşan esas kısımda mi’râcın ne zaman vuku bulduğu, mekânı, Mi’râc’a davet ve İsrâ olayı anlatılmıştır. Eserde, İsrâ hadisesi anlatılırken Peygamber efendimiz doğrudan Kudüs’e gitmemiş farklı mekânlara da uğramıştır. Buradaki amaç kutsal mekânları hatırlatmak veya Mekke-Kudüs arasındaki mesafenin uzunluğunu vurgulamaktır. İsra olayı ayrıntılı islenmişken mi’râc hadisesinde özet bir yol izlenmiştir. Klasik mi’râciyelerdeki bazı bölümler birer beyitle anılmıştır.

Eserde müellifin şairlik yönünden çok din adamı vasfının ön plana çıktığı görülür. Mi’râc olayı anlatılırken yedi kat göğe tek tek çıkılmış, Cebrail’in (a.s.) gidebildiği yere kadar gidilmiştir. Daha ilerisi rivayetler, bahsedilen bilgilere göre kısa tutulmuştur. Bundan sonra müellif bir münâcât ile Mi’râciye’yi bitirmiştir. Eserde, Kur’an’ı bitirme duasının ardından biri Arapça diğeri Türkçe iki dua bulunmaktadır. Ayrıca eserin haşiyelerinde Mi’râciye’yle aynı vezinde yazılmış naʻtlar vardır (Baybara 2007: 132-133).

Eserin yazılış tarihi, ne zaman ve nerede basıldığı belli değildir. Ancak muhtemelen farklı bir nüshayı inceleyen Metin Akar, eserin basım tarihini 1307/1889 olarak belirtmiştir (Baybara 2007: 131).

Şairin biyografisi için bk. "Fevzî, Mehmed". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fevzi-mehmed-mdbir