TUHFETÜ'L-MECÂLİS (FÜTÛHÎ)
manzum nasihat-nâme
Fütûhî, Hüseyin Çelebi (d. ?/? - ö. ?/?)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Fütûhî’nin nasihat-nâme türünde kaleme aldığı eseri. Tuhfetü’l-Mecâlis, 2183 beyitten müteşekkil olup beyitlerdeki vezinler düzensizlik göstermektedir. Eserdeki beyitler hem mesnevi hem de gazel ve kasidelerde olduğu gibi kafiyelenmiştir.

Tuhfetü’l-Mecâlis’te birçok konu üzerine nasihatlerde bulunulmuştur. İlim ve ilim sahibi olmanın önemi, salavat getirme ve faydaları, cimriliğin zararları, kul hakkı, nefisle mücadele, cehalet, münafıklık, kanaat ve faydaları, komşu hakkı, temizlik ve abdest, yemek adabı ve az yemenin sağlığa faydaları, kibrin zararları, dünyanın faniliği, sabır, misafire önem verme, Muharrem ayı ve aşure gününün önemi, cemaatle namazın önemi, Allaha hamt, orucun önemi, dünya malının faydasızlığı ve ibadet etmenin önemi bu konular arasındadır. Öğreticiliğin ve toplumsal faydanın gözetildiği eser, sade bir dille kaleme alınmıştır. Şair, vermiş olduğu nasihatleri hadislerle desteklemiştir.

Tuhfetü’l-Mecâlis’in bilinen üç yazma nüshası bulunmaktadır. Bu üç nüshadan hareketle eserin gramer incelemesi ve tenkitli metnini esas alan yüksek lisans tezi hazırlanmıştır (Ateş 1999).

Şairin biyografisi için bk. “Fütûhî, Hüseyin Çelebi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/futuhi-huseyin-celebi 

Eserden Örnekler


Selâm vir kimlere urgar isen

Cennet ehli olmagı umar isen


Şefâʻatin dilersen habîbün

Gönüller derdine dermân tabîbün


Salât u savm ile hacc u zekât

Şehâdet tevhîd ile bul necât


Delâlet ehline olma yakın

Kim seni azdurur yolından sakın


Tamuya lâyık işler işleme

Nefs-i kelbi zencîr ile ipleme


Zaleme kapusına varmagıl

Etmegi aşı gelürse yimegil


İnâyet olursa bir kula

Nâsın muktedâsı ol ola


Ganî Allâha it iʻtimâdı

Kim oldur cümleye viren murâdı


Felâh bulmak dilersen ey denî

Kimseden aslâ yüce görme seni  (Ateş 1999: 134).

Kaynakça


Ateş, Sema (1999). Fütûhî Hüseyin Çelebi’nin Tuhfetü’l-Mecâlis Mesnevisi Üzerinde Gramer incelemesi (Metin-Gramer-Sözlük). Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


KAPLAN, Yunus. "TUHFETÜ'L-MECÂLİS (FÜTÛHÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/tuhfetu-l-mecalis-futuhi. [Erişim Tarihi: 22 Mayıs 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 ENÎSÜ'L-GUZÂT (FÜTÛHÎ) Fütûhî, Hüseyin Çelebi Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
2 NÂZ U NİYÂZ (FÜTÛHÎ) Fütûhî, Hüseyin Çelebi Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
3 DÎVÂNÇE (FÜTÛHÎ) Fütûhî, Hüseyin Çelebi Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
4 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
5 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
6 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
7 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
8 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
9 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
10 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
11 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
12 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
13 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle