TUHFETÜ'L-HÂN FÎ ŞERHİ NÜZHETİ'L-EZHÂN
şerh
Rızâ, Mehmed Efendi (d.?/? -ö.1169/1756)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Mehmed Rızâ (d.?/? -ö.1169/1756) tarafından Davud Antâkî'nin tıpla ilgili bir eserine yazılan şerh. Tuhfetü'l-Han fî Şerhi Nüzheti'l-Ezhân, Davud Antâkî'nin Nüzhetü'l-Ezhân fî Islâhi'l-Ebdân adlı eserinin Arapça şerhidir. Mehmed Rızâ, eserinin ilk taslağını 1730 senesinde İstanbul'da meydana getirmiştir. Eserin yazımının tamamlandığı son hâli ise Rodos adasında 1730-1734 yılları arasında hazırlanmıştır.

Tuhfetü'l-Hân fî Şerhi Nüzheti'l-Ezhân; giriş, mukaddime, yedi bölüm ve hâtime şeklinde tasarlanmıştır. Eserin girişinde ve mukaddimesinde eserin yazılma serüveni, tıp ilminde analiz ve sentezin önemi, tıbbın tarifi, konusu ve bölümleri; birinci bölümünde hastalık yapan doğal şeyler; ikinci bölümünde anatomi; üçüncü bölümünde hastalıkların sebepleri; dördüncü bölümünde bedenin durumları; beşinci bölümünde ilkeler ve tavsiyeler; altıncı bölümünde baştan ayağa kadar görülen iç hastalıklar ve tedavi yöntemleri; yedinci bölümünde baştan ayağa kadar görülen dış hastalıklar ve tedavi yöntemleri ve sonuç kısmında buhran, kırık çıkık alçılanması, zehirler, cilt ve saç bakımı, şişmanlatıcılar, zayıflatıcılar vb. konular anlatılmaktadır. Bununla birlikte; eserde Avrupa, Asya, Afrika kıtalarını gösteren bazı haritalar; coğrafi ve tıbbi bazı şekiller yer almaktadır.

Bilinen tek nüshası, Köprülü Yazma Eser Kütüphanesi Hafız Ahmed Paşa Koleksiyonunda, 34 Ha 196 numara ile kayıtlı eser Seyyid Salih ibn Şeyh İbrahim el-Kırımî el-Halvetî tarafından Haziran/Temmuz 1734'te istinsah edilmiş olup 171 varaktan oluşmaktadır. Esere dair herhangi bir çalışma yapılmamıştır.

Yazarın biyografisi için bk. "Rızâ, Mehmed". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/%2520madde-detay/riza-mehmed-efendi 

Kaynakça


Söylemez, Yavuz (2021). "Seyyid Mehmed Rızâ'nın Tuhfetü'l-Hân fî Şerhi Nüzheti'l-Ezhân İsimli Eserinin Tarihî Değeri". 9. Milletlerarası Türkoloji Kongresi (13-16 Eylül 2021).

Atıf Bilgileri


SÖYLEMEZ, YAVUZ. "TUHFETÜ'L-HÂN FÎ ŞERHİ NÜZHETİ'L-EZHÂN". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/tuhfetu-l-han-fi-serhi-nuzheti-l-ezhan. [Erişim Tarihi: 11 Mayıs 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 ES-SEB'Ü'S-SEYYÂR FÎ AHBÂRİ MÜLÛKİ'T-TATAR Rızâ, Mehmed Efendi Dr. Öğr. Üyesi YAVUZ SÖYLEMEZ
Görüntüle
2 RİYÂZÜ'L-MÜ'MİNÎN Rızâ, Seyyid Mehmed Rızâ Efendi Prof. Dr. Cafer MUM
Görüntüle
3 FEYZ-İ ENVER Rızâ, Seyyid Mehmed Rızâ Efendi Prof. Dr. Cafer MUM
Görüntüle
4 MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) Hıfzî Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR
Görüntüle
5 NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin Diğer Aybala Sena KÜTÜK
Görüntüle
6 DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi ismail Aksoyak
Görüntüle
7 TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) Kudsî, Abdullah Efendi Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
8 TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) Kudsî, Abdullâh Efendi Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
9 TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) Kudsî, Abdullâh Efendi Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
10 DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi Diğer Ahmet Serdar Erkan
Görüntüle
11 MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN
Görüntüle
12 AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi Diğer Nükran ERBAŞ
Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler
Görüntüle
13 DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk
Görüntüle