- Yazar Biyografisi (TEİS)
İsmail Hakkı Bursevi - Madde Yazarı: Fakirullah Yıldız
- Eser Yazılış Tarihi:4 Muharrem 1133/5 Kasım 1720
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Akaidname
- Yayın Tarihi:30/11/2021
TUHFE-İ HALİLİYYE (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ)
dİni-tasavvufi meselelerİsmail Hakkı Bursevi (d. 1063/1652-1653 - ö. 1137/20.07.1724)
ISBN: 978-9944-237-87-1
İsmail Hakkı Bursevî'nin iman ve itikadla alakalı, kendisinin tabiriyle “zorlanmaksızın ve üzerinde uğraşmaksızın ihtiva ettiği manalar anlayış dairesine dâhil olsun, umumun ve hususun faydasını kapsasın" (Yıldız 2019; 35) diye kısaltma yoluyla, cümleleri kolay ve anlaşılır bir Türkçe ile yazdığı eseri. Türkiye kütüphanelerinde pek çok yazma ve matbu nüshası mevcuttur.
Halîl Çelebî'nin İsmail Hakkı Bursevi'den amel ve akide ile ilgili manaları içeren bir kitap yazması ricası üzerine kaleme alınan eserde; imanın tanımı, mahiyeti, şubeleri, itikadın nasıl olması gerektiği gibi konular ele alınmıştır. Konuların anlaşılması için eserde geçen bahisler, âyetler ve hadislerle desteklenmiştir. Bu anlatıların manzum olarak izâhı, diğer bir deyişle delili sadedinde müellifin kendisine ait tasavvufi şiirlerle eser tezyîn edilmiştir.
Tuhfe-i Halîliyye iki defa basılmıştır. (Matbaa-i Âmire, İstanbul 1256, 91 s.; Süleyman Efendi Matbaası, İstanbul 1293, 79 s.). Bursevî’nin bu eseri Fakirullah Yıldız tarafından müellif hattı esas alınarak metnin sadeleştirilmesiyle birlikte yayımlanmıştır (2019).
Bursevî hakkında bilgi için bk. “Hakkı, Bursalı İsmail Hakkı Bursevî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/hakki-bursali-ismail-hakki-bursevi
Eserden Örnekler
Evvelâ na‘t-i Bârî eyleyelim
Sonra maksûdu neyse söyleyelim
Künhüne gerçi erişmez idrâk
Ne kadar olsa da hıred derrâk
Yalnız akıl değil keşf dahi
Sığmaz ol dâire-i zâta ahî
O'dur ol Zü'l-Celâl ve'l-İkrâm
Bende-i dergehidir cümle kirâm
Çün dedi; فَاعْلَمْ أَنَّهُ ol
Şâh Sen de de; لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ
Ger Muhammed'den olmasa tâlim
Mess ederdi bizi azâb-ı elîm
Cehldir şol azâb-ı rûhânî
Ki kabûl etmez ebed rûh anı
Meğer ola o ruh rûh-ı habîs
Ede cehl ile kendini telvîs
Yürü uy şer‘-i Resûl'e ey yâr
Tâ nasîb ola menzîl-i ahyâr (Yıldız 2019: 157)
Kaynakça
Bursalı Mehmed Tahir (1333). Osmanlı Müellifleri. C. 1. İstanbul: Matbaa-i Amire.
Hüseyyin Vassâf Efendi. Sefine-i Evliyâ-i Ebrâr Şerh-i Esmâr-ı Esrâr. C. 2, C. 3. Süleymaniye Kütüphanesi. Yazma Bağışlar. 2306, 2307.
Hüseyyin Vassâf Efendi. Kemâlnâme-i Hakkı. Süleymaniye Kütüphanesi, Yazma Bağışlar. 2324.
Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. 1. İstanbul: Matbaa-i Amire.
Muslu, Ramazan (2003). Osmanlı Toplumunda Tasavvuf (18. Yüzyıl). İstanbul: İnsan Yay.
Namlı, Ali (2001). “İsmâil Hakkı Bursevî”. İslâm Ansiklopedisi. C. 23. İstanbul: TDV Yay. 102-106.
Yıldız, Fakirullah (2019). Îman Hakikatleri-Tuhfe-i Halîliyye. İstanbul: Ketebe Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | MECMÛ'A-İ FEVÂ'İD / MECMÛ'ATÜ’L-FEVÂ'İD VE’L-VÂRİDÂT / MECMÛ'A-İ MAKÂMÂT-I MÛSIKÎ VE’L-FEVÂ'İD VE’L-VÂRİDÂT (İSMÂ'ÎL HAKKÎ) (Bursa İnebey Yazma Eserler Kütüphanesi, Genel, 87; Millet Yazma Eser Kütüphanesi, Ali Emiri Koleksiyonu, 1182/18) | Hakkî, Bursalı İsmâ'îl Hakkî Bursevî | Araş. Gör. Tubanur KAYA |
Görüntüle | ||
2 | TUHFE-İ BAHRİYYE (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevi | Diğer Fakirullah Yıldız |
Görüntüle | ||
3 | ŞERH-İ EBYÂT-I HACI BAYRAM-I VELÎ (HAKKI) | Hakkı, Bursalı İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Ömer UYAN |
Görüntüle | ||
4 | ŞERH-İ EBYÂT-I YÛNUS EMRE (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Ömer UYAN |
Görüntüle | ||
5 | ŞERH-İ KELÂM-I ŞEYH SA'DÎ (HAKKI) | Hakkı, Bursalı İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Ömer UYAN |
Görüntüle | ||
6 | ŞERH-İ PEND-İ ATTÂR (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ ) | İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Ömer UYAN |
Görüntüle | ||
7 | FERAHU'R-RÛH/ŞERHÜ'L-MUHAMMEDİYYE (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Ömer UYAN |
Görüntüle | ||
8 | ŞERHU NAZMİ'S-SÜLÛK (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Ömer UYAN |
Görüntüle | ||
9 | TUHFE-İ ATÂİYYE (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Mehmet Furkan Çelik |
Görüntüle | ||
10 | KİTÂBÜ’L-HİTÂB (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Mehmet Furkan Çelik |
Görüntüle | ||
11 | ED-DÜRRETÜ`L-İRFÂNİYYE (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Mehmet Furkan Çelik |
Görüntüle | ||
12 | TUHFE-İ ALİYYE (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Öğr. Üyesi Şeyda Öztürk |
Görüntüle | ||
13 | TUHFE-İ ÖMERİYYE (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevi | Dr. Öğr. Üyesi Şeyda Öztürk |
Görüntüle | ||
14 | TUHFE-İ VESİMİYYE (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Öğr. Üyesi Şeyda Öztürk |
Görüntüle | ||
15 | RİSÂLE-i GÜL (İSMAİL HAKKI BURSEVÎ) | İsmail Hakkı Bursevî | Dr. Ömer UYAN |
Görüntüle | ||
16 | KURRETÜ'L-UYÛN | Ra'ûfî, Şeyh Seyyid Ra'ûfî Ahmed Efendi | Öğretmen mehmet cemal öztürk |
Görüntüle | ||
17 | VÂRİDÂT (AZÎZ) | Azîz, Azîz Ali Efendi | Araş. Gör. Dr. nesrin aydın satar |
Görüntüle | ||
18 | DÎVÂN-I İLÂHİYYÂT (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Hasan Gültekin |
Görüntüle | ||
19 | ŞERH-İ EBYÂT-I YÛNUS EMRE (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
20 | DÎVÂN (KAYGULU HALİL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
21 | HÂDİ’L-UŞŞÂK (KAYGULU HALÎL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
22 | TEFSİR-İ BA’Z-I SÜVER-İ KUR’ANİYYE | Abdülhay Celvetî | Doç. Dr. Şükrü Maden |
Görüntüle | ||
23 | DÎVÂN (İLÂHİ-NÂME) | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. abdulkadir erkal |
Görüntüle | ||
24 | MA‘RİFETNÂME | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. Lokman Taşkesenlioğlu |
Görüntüle | ||
25 | ‘İRFÂNİYE | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Diğer Emine Güleç |
Görüntüle |