Mütercim Âsım Efendi’nin kaleme aldığı Arapça-Türkçe manzum sözlük. Arapçayı öğrenmek isteyenlere yardım etmek amacıyla kaleme alınan Tuhfe-i Âsım, 94’ü mukaddime, 1156 tanesi ise sözlük kısmında olmak üzere toplam 1250 beyitten müteşekkildir. Mukaddimede ilk 35 beyitte Allah’ın isimleri ve sıfatları zikredilmiş, diğer beyitlerde ise eserin telif sebebi açıklandıktan sonra dönemin padişahı III. Selim’e övgülerde bulunulmuştur. Eserin sözlük kısmı 9 ile 147 beyit arasında değişen ve mesnevi nazım şekliyle nazmedilen 69 kıtadan oluşmaktadır. Her kıtanın sonunda ikişer takti beyti yer almaktadır. Takti beyitlerinin ilkinde çeşitli nasihatlerde bulunulmuş, ikincilerinin birinci mısralarında kıtaların vezni verilmiştir. Kıtalar Arap alfabesindeki tertip düzenine (hurûf-ı hecâ) göre "elif" harfinden "yâ" harfine kadar sıralanmıştır. Aynı harf için sıralanan kıtaların arasına aynı harfle devam eden ancak konuları değişen başka kıtalar da eklenmiştir. Sözlükte 3400 civarında Arapça kelimenin Türkçe karşılığı bulunmaktadır. Daha çok isimler, sıfatlar, fiiller ve bunların çekimli hâllerine yer verilmiştir. Âsım Efendi, anlamca birbiriyle münasebeti bulunan, birbirinin zıddı olan veya aynı kökten türeyen kelimeleri bir arada kullanma yoluyla kelimelerin daha rahat öğrenilmesi amacıyla beyitlerde bazı anlam ilişkilerini göz önünde bulundurmuştur.

Tuhfe-i Âsım’ın bilinen üç yazma nüshası bulunmaktadır. Bunların üçü de Süleymaniye Kütüphanesindedir (Tırnovalı 1797, Hüsrev Paşa 707, 708). Bu üç yazma nüshadan hareketle eser üzerinde iki adet yüksek lisans tez çalışması yapılmıştır (Türkmen 1995, Tiryakiol 2013).

Şairin biyografisi için bk. “Âsım, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim)”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/asim-seyyid-ahmed-asim-efendi-mutercim