Mehmed Tahir’in evliliğin faydalarını eksene yerleştirdiği öğretici hikâyesi. Hikâye anlatıcısı ile onun eski bir arkadaşı olan Hâmi Bey’in evliliğe dair tecrübeleri üzerinden tartışmaların aktarıldığı bu hikâyede, evliliği kolaylaştırma ve faydalarını okuyucuya aktarma amaçlı didaktik bir anlatımın olduğu gözlenir. Buna göre Hâmi Bey, ilk olarak şefkat dolu bir anlayışla amcasının kızı ile evlenmeyi istemiş; fakat maddi durumu dolayısıyla yengesi tarafından engellenmiştir. Daha sonra annesinin zengin bir konak sahibinin kızı ile evlenip zengin olma tahayyülünden de söz edilen bu kurguda Hâmi Bey’in bu kaygılardan azade olan halis niyeti vurgulanmış, bu saikle gerçekleşecek evliliğin sıhhati üzerinde durulmuştur. Buna göre maddi hedeflerin arka plana atılmasıyla gerçekleşen evlilik; kişinin bedensel sağlığından manevi dünyasına, maddi refahından bir neslin sorunsuz devamına değin türlü faydalara kapı aralar. Hikâyenin sonunda da maddeler hâlinde bu faydalar sıralanır ve gençlerin evliliğe teşviki üzerinde durulur.

Bu didaktik hikâye, 1310 yılında Mahmud Bey Matbaası’nda yayınlanmıştır. Eserin mukaddimesinde de hikâye içerisinde yer alan temlerden zenginlik ve fakirliğin evlilikte ana ekseni oluşturmamasının gerekliliği üzerinde durulur ve bir gencin hayatını evlilikle taçlandırmasının öneminden bahsedilir. Mukaddime kısmı ile beraber 101 sayfayı bulan hikâyede üstkurmacayı andıran bir kurgu inşasından da söz etmek mümkündür. Metnin başlangıcında ve bazı yerlerinde yazarın devreye girmesi, okuyucunun dikkatini çekmektedir.