Şâkir Ahmed Paşa’nın (d.?/?-ö.1234/1818-19) Kur’ân-ı Kerîm’deki 114 sureden her birini üçer beyitle anlattığı manzum eser. Tertîb-i Nefîs, mesnevî nazım şekliyle ve aruzun “fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün” kalıbı ile yazılmıştır. Eser hâtime kısmındaki 36 beyitle beraber 489 beyitten ibarettir. Şair, eserini aynı zamanda "Tertîb-i Nefîs” adının ebced değeri olan 1212/1797-98 tarihinde (Toker 2000: 371; Yıldız 2008: 184) ve Kur’ân-ı Kerîm’e hizmet maksadıyla yazmıştır. Eser başlıkları Farsça olan on sekizer beyitlik altı bölümden oluşur. Besmele-nâme ile başlayan eser tevhid ve naat ile devam eder. Şair 114 surenin her birini üçer beyitle ele almıştır. İlk beyitte sure ismini, ikinci beyitte ayet sayısını, üçüncü beyitte ayet sayısı hakkındaki ihtilafları ve secde ayetlerini anlatır. Başlıklarda surenin “Mekkî” veya “Medenî” olduğunu ifade eder. Dördüncü bölüm “münacât”tır. Beşinci bölüm Kur’ân tertibinde uyulan ricali, altıncı bölüm ihtilaflı ayetlerin ihtilaf sebeplerini açıklar. Eser cüz başlarının hangi ayetle başladığı ve bu ayetin hangi sureye ait olduğunu da söylediği 36 beyitlik “hâtime” bölümü ile sona erer.

"Tertîb-i Nefîs", Türkçede Kur’ân-ı Kerîm’le ilgili yazılan manzum edebî eserler içerisinde önemli bir yere sahiptir (Yıldız 2008: 186). Şair eserini yazarken birçok muteber eserden özellikle de Şâtibî (ö.590/1193-94)’nin Nâzımetü’z-Zehr’inden yararlanmıştır. Eserden şairin Arapça ve Farsçaya ne kadar hâkim ve dinî ilimlerde kendisini ne kadar iyi yetiştirmiş âlim bir kişi olduğu anlaşılmaktadır. Şairin akıcı üslubu ve sağlam vezni onun nazma hâkimiyetini göstermektedir.

Eserin, şairin diğer eseri Ravz-ı Verd ile birlikte basılmış iki matbu nüshası bulunmaktadır (Şâkir Ahmed Paşa 1269; Şâkir Ahmed Paşa et-Trabzoni 1327). Tertîb-i Nefîs'in yazma nüshası ise henüz elde mevcut değildir. Eser üzerinde Birgül Toker (2000) ve Âlim Yıldız’ın (2008) makale çalışmaları vardır. Canuse Akdeniz ise eser üzerinde bir yüksek lisans tezi hazırlamıştır (2021).

Şairin biyografisi için bk. “Şâkir, Ahmed Paşa”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sakir-ahmed-pasa