Hadis âlimi, vaiz ve kadı Muîn el-Miskîn’in (ö. 907/1501-1502) Hz. Peygamber’in hayatı ve mucizelerine dair yazdığı Me'âricü’n-Nübüvve fî Medârici’l-Fütüvve adlı Farsça eserinin 16. yüzyılın meşhur nişancısı Celal-zâde Mustafa Çelebi tarafından yapılan tercümesidir.

Celal-zâde'nin tercümesi orta düzeyde münşiyane bir üslupla yazılmış bir mukaddime ile başlar. Mütercim bu kısımda yaklaşık iki sayfalık bir hamdele ve salveleden sonra eserin sebeb-i telifini açıklar. Bu bölümde 959/1551-52 senesinde Edirne'de nişanclık görevi ile Kanuni Sultan Süleyman'ın hizmetinde iken tarih ve siyer kitaplarını mütalaa ettiği sırada Mu'în el-Miskîn'in siyer ilminde kaleme alınmış Farsça eseri ile karşılaştığını belirtir. Kitabı çok beğendiğini ifade eden mütercim Rum (Osmanlı) ahalisinin çoğunun Farsçayı bilmemesi dolayısıyla eserden istifadeyi yaygınlaştırmak için Me'âricü'n-Nübüvve adı verilen bu eseri Türkçeye tercüme ettiğini beyan eder. 

Yaptığı tercüme usulü hakkında da kısaca bilgi veren  Celal-zâde tercüme ettiği eserde bazı olayların birçok rivayetle anlatıldığını, kendisinin bu rivayetlerin tamamını değil de birini tercüme etmekle iktifa edeceğini dile getirirken yine kaynak metinde Hz. Peygamber'e yönelik kafir ve münafıkların sarf ettiği kötü sözleri ve halleri tercüme etmekten de sakındığını, bu tercihinin kaynak metinden eksiltme ya da bu metni dönüştürme şeklinde değerlendirilmemesini talep eder.  

Tam adı Me'âricü’n-Nübüvve fî Medârici’l-Fütüvve olan eser bir mukaddime, "rükn" adı verilen dört bölüm ve bir hâtimeden oluşur. Hz. Peygamber'in faziletleri ve ona salavat getirmenin faydaları üzerinde durulan mukaddime kısmından sonra gelen birinci bölüm nûr-ı Muhammedî'ye hasredilmiştir. İkinci bölümün konusu Hz. Muhammed'in doğumundan önce ve dünyaya gelişinden vahiy almaya başladığı zamana kadar meydana gelen nübüvvet (peygamberlik) delillerine dairdir. Eserin üçüncü bölümünde Hz. Peygamber'in Mekke dönemi hayatını, dördüncü bölümü de Medine’ye hicretinden vefatına kadar geçen hayatını ele almaktadır (Yavuz 2003: 209-210). 

Milli Ktp. Yz B 876 ve  Yz B 242,  Milli Ktp. Adnan Ötüken İl Halk Ktp. 2947,  Süleymaniye Ktp. Fatih 4289, Tercüman Gazetesi Y-234 ve Topkapı Sarayı Müzesi Ktp. Hazine 1229 numaralarda olmak üzere yazma eser kütüphanelerinde 10 civarında nüshası bulunan eser bölünerek iki yüksek lisans (Eratalay 2014; Yıldız 2018) ve bir doktora tezine (Arslan 2013) konu edilmiştir. Ayrıca Gottfried Hagen 2003 yılında neşrettiği “Translations and Translators in a Multilingual Society: A Case Study of Persian-Ottoman Translations, Late 15th to Early 17th Century” başlıklı makalesinde Mollâ Câmî’nin (ö. 1492) Şevâhidü’n-Nübüvve’si ve Mu'în el-Miskîn’in (ö. 1547) Me’âricü’n-Nübüvve fî Medârici’l-Fütüvve isimli Farsça eserlerine yapılan tercümeleri tercüme açısından incelerken makalesinin kapsamına Celal-zâde'nin tercümesini de almıştır (Yazar 2020: 165).

Yazarın biyografisi için bk. "Nişânî, Koca Nişancı/Celâl-zâde/ Nişancı Mustafa Bey b. Tosyalı Kadı Celâl Efendi/Mustafa Çelebi ". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nisani-koca-nisanci-celalzade-nisanci