- Yazar Biyografisi (TEİS)
Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî - Madde Yazarı: Dr. Haluk Enönlü
- Eser Yazılış Tarihi:1746
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Dinî-Tasavvufî-Ahlaki Eser
- Yayın Tarihi:28/12/2021
TERCÜME-İ KİMYÂ-YI SAÂDET
dinî-tasavvufî-ahlaki eserYetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî(d. 1090/1679 - ö. 1159/1746)
ISBN: 978-9944-237-87-1
İmam Gazali’nin (ö. 505/1111) geniş hacimli bir eseri olan Kimyâ-yı Saâdet’in Laʽlîzâde Abdülbâkî tarafından yapılan Türkçe tercümesidir.
Kimyâ-yı Saâdet, İmam Gazali’nin birçok imani, ameli ve tasavvufî konuları ele alarak işlediği ve izah ettiği hacimli bir eseridir. Eserin aslı Farsçadır (Karlığa 1996: 523).
Eser kapsamlı olmakla birlikte Laʽlîzâde Abdülbâkî Kimyâ-yı Saâdet’in tamamını tercüme etmemiştir. Laʽlîzâde Abdülbâkî’nin tercüme ettiği kısım Kimyâ-yı Saâdet’in ilk bölümlerini oluşturan ve marifet-i ilâhi, marifet-i nefs, marifet-i dünya ve marifet-i ahiret hakkında bilgi veren kısımdır. Müellifin eserin tamamını neden tercüme etmediği ise belli değildir. Eserin ne zaman tercüme edildiği de tam olarak bilinmemektedir.
Laʽlîzâde Abdülbâkî’nin tercüme ettiği kısım 83 varaktan müteşekkildir ve ta’lik hattıyla kaleme alınmıştır (Enönlü 2019: 84). Farklı kütüphanelerde farklı nüshaları mevcuttur.
Kimyâ-yı Saâdet’in kendisi ile ilgili olarak birçok çalışma mevcut olmakla birlikte Laʽlîzâde Abdülbâkî’nin yaptığı bu tercüme ile ilgili herhangi bir çalışma mevcut değildir.
La’lizâde Abdülbaki Efendi’nin biyografisi için bk. “Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/yetimi-lalizade-abdulbaki
Eserden Örnekler
Ey sâlik, eğer kendi nefsini bilmek dilersen bil ki, Hak (cc) insanı iki nesneden halk eyledi. Birisi beden-i zâhirdir ki, ol zâhirdir. Birisi mana-yı bâtındır ki, ona ruh ve nefs derler (Laʽlîzâde vr. 4b).
Beden ona memleketini teslim etmiştir. Ruh bedeni kendisine merkup edinip bu menzil-i faniden ki esfel-i safilindir, ol âlem-i bekâya ki ala-yı illiyyindir ve vatan-ı aslidir, ona rücu etmek kasd eder (Laʽlîzâde vr. 7b).
Kaynakça
Abdülbâkî, Laʽlîzâde. Tercüme-i Kimyâ-yı Saâdet. İBB Atatürk Kitaplığı. OsmanErgin Yazmaları. No. 432. vr. 2a.
Abdülbâkî, Laʽlîzâde. Tercüme-i Kimyâ-yı Saâdet. Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi. İ. İsmail Hakkı. No. 1384. vr. 2b.
Enönlü, Haluk (2019). Laʽlîzâde Abdülbâkî Efendi’nin Hayatı, Eserleri ve Tasavvufî Görüşleri. Konya: Aybil Yay.
Karlığa, H. Bekir. (1996). “Gazzâlî”. İslam Ansiklopedisi. C. 13. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 518-530.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | SERGÜZEŞT | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Dr. Haluk Enönlü |
Görüntüle | ||
| 2 | MEBDE VE MEAD | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Doç. Dr. Mehmet Ünal |
Görüntüle | ||
| 3 | ZEYL-İ MESLEKÜ’L-UŞŞAK | Yetîmî, La'lî-zâde Abdülbâkî | Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği |
Görüntüle | ||
| 4 | HEDİYYETÜ'L-MÜŞTÂK | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Doç. Dr. Mehmet Ünal |
Görüntüle | ||
| 5 | TERCÜME-İ RİSÂLE-İ MURÂDİYE | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Dr. Haluk Enönlü |
Görüntüle | ||
| 6 | GIDÂ-YI RUH | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Dr. Haluk Enönlü |
Görüntüle | ||
| 7 | RİSALE-İ ÜNSİYE TERCÜMESİ | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Dr. Haluk Enönlü |
Görüntüle | ||
| 8 | TERCÜME-İ ÎNSÂN-I KÂMİL | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Dr. Haluk Enönlü |
Görüntüle | ||
| 9 | TERCÜME-İ HAKİKATTİ’L-YAKÎN VE ZÜLFETÜ’T-TEMKÎN | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Dr. Haluk Enönlü |
Görüntüle | ||
| 10 | MUHTASAR-I SİLSİLETÜ’L-ÂRİFIN | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Dr. Haluk Enönlü |
Görüntüle | ||
| 11 | TERCÜME-İ NEMÛD VE BÛD | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Dr. Haluk Enönlü |
Görüntüle | ||
| 12 | İSTİĞFAR VE MÜNÂCAT | Yetîmî, La'li-zâde Abdülbâkî | Dr. Haluk Enönlü |
Görüntüle | ||
| 13 | KURRETÜ'L-UYÛN | Ra'ûfî, Şeyh Seyyid Ra'ûfî Ahmed Efendi | Öğretmen mehmet cemal öztürk |
Görüntüle | ||
| 14 | VÂRİDÂT (AZÎZ) | Azîz, Azîz Ali Efendi | Araş. Gör. Dr. nesrin aydın satar |
Görüntüle | ||
| 15 | DÎVÂN-I İLÂHİYYÂT (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Hasan Gültekin |
Görüntüle | ||
| 16 | ŞERH-İ EBYÂT-I YÛNUS EMRE (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
| 17 | DÎVÂN (KAYGULU HALİL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
| 18 | HÂDİ’L-UŞŞÂK (KAYGULU HALÎL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
| 19 | TEFSİR-İ BA’Z-I SÜVER-İ KUR’ANİYYE | Abdülhay Celvetî | Doç. Dr. Şükrü Maden |
Görüntüle | ||
| 20 | DÎVÂN (İLÂHİ-NÂME) | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. abdulkadir erkal |
Görüntüle | ||
| 21 | MA‘RİFETNÂME | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. Lokman Taşkesenlioğlu |
Görüntüle | ||
| 22 | ‘İRFÂNİYE | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Diğer Emine Güleç |
Görüntüle |