- Yazar Biyografisi (TEİS)
Mehmed Mihrî, Kerküklü - Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi Deva Özder
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Lügat
- Yayın Tarihi:15/10/2021
TERCÜME-İ ARÛSNÂME-İ MÎRZÂ MEHDÎ HÂN (MİHRÎ)
Arûsnâme tercümesiMehmed Mihrî, Kerküklü (d. 1849/1265 - ö. 1915'ten sonra/1333)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Mîrzâ Mehdî Hân’ın Tercüme-i Arûsnâme adlı eserinin Türkçeye çevirisi. Eserin özgün hâli Arapça Arûsnâme olarak kaleme alınmıştır. Arûsnâme, 18. yüzyılda da Arapçadan Farsçaya Mîrzâ Mehdî Han tarafından Tercüme-i Arûsnâme adı ile çevrilmiştir. Mehmed Mihrî ise eseri 19. yüzyılda Farsçadan Türkçeye Tercüme-i Arûsnâme-i Mîrzâ Mehdî Hân ismiyle tercüme etmiştir. Eser, gelinler ve gelinlerin düğünlerdeki hazırlık süreçleri, kullanılan süs eşyaları, eğlence vb. unsurlar hakkında bilgi veren bir sözlük mahiyetindedir (Dinçer Berdibek 2019: 167). Basılmış hâli 24 sayfadan oluşan Tercüme-i Arûsnâme-i Mîrzâ Mehdî Hân metninin ne zaman, nerede ve hangi matbaada basıldığı belirtilmemiştir (Terzibaşı 2013: 17; Dinçer Berdibek 2019: 171).
Eserin başında Mehmed Mihrî’nin iki beyti, Iraklı şairlerden Rıza Efendi ve Urfalı Muhyiddin Mahvî Efendi’nin takrizleri bulunmaktadır. Eserin dili oldukça ağırdır. Eserde Arapça ve Farsça terkiplere, uzun tamlamalara çok fazla başvurulmuştur. Osmanlı Türkçesi ile yazılan metinde bazı küçük kısımlar tamamen Farsça ve Arapça olarak aktarılmıştır. Mütercim, metinde yer alan birtakım sözcüklerin anlamlarını dipnotta vererek okuyucuya özel bilgiler sunmuştur (Dinçer Berdibek 2019: 171). Mihrî; eserde sözcüklerin anlamlarını verirken öncelikle gelin, gelinin süslenmesi, gelinin bulunduğu ortam ve eğlence hakkında genel bilgiler vermekte ardından araya girerek bazı terimlerin açıklamasını yapmaktadır.
Eserin Atatürk Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Seyfettin Özege Salonu 659/SÖ, 4578/NE ve 20537/SÖ numaralarda nüshaları kayıtlıdır. Eser üzerine Zeynep Dinçer Berdibek Bir Gelin Sözlüğü: Tercüme-i Arûsnâme-i Mîrzâ Mehdî Hân başlığı ile bir araştırma makalesi yayımlanmıştır.
Yazarın biyografisi için bk. "Mehmed Mihrî, Kerküklü". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mehmed-mihri-kerkuklu
Eserden Örnekler
Azrâ: Vâmık’un ma’şûkasının ismidür. Nasıl ki Şeyh Sa’di buyurur:
Kesî melâmet-i Vâmık koned be-nedânî
Azîz-i men ki nedîde est rûy-ı Azrâ est
Gâze: Kadınlar yüzlerine sürerler dört eczâdan müretteb bir ilâcdur.
Her-heft: Yedi icâzeden müretteb. Kadınlar yüzlerine sürerler.
Nakd-i Bâf-ı Yekşenbe: Harîrden maʽmûl gayet nâzük bir kumaşdur ki üzerine altun pulları dökerler.
Hâmil-i reʽsüʽl-fûl: Bir âdemün suretine benzer ki sol ayag üzerinde kâ’im, elinde bir dîv kellesi mevcûd yigirmi altı kevkebden mürekkebdür.
Zâtüʽl-kürsî: Minber şeklinde bir kürsî ve üzerinde kadın hey’etiyle kâ’id bir sûretde on üç yıldızdan mürekkebdür.
Hüsn-i Yûsûf: Deniz dibinde mütekevvin ü mütebahhir ve allı budaklı bir nesnedür (Dinçer Berdibek 2019: 175-176).
Kaynakça
Dinçer Berdibek, Zeynep (2019). “Bir Gelin Sözlüğü: Tercüme-i Arûsnâme-i Mîrzâ Mehdî Hân” International Journal of Social And Humanities Sciences, 3 (3): 167-179. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/891740 [Erişim Tarihi: 27.09.2021].
Terzibaşı, Ata (2013). Kerkük Şairleri, 2. Kitap (3, 4 ve 5. ciltler), (hzl. A.İ. Öbek vd.), İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | MUHTASAR SARF-I (OSMÂNÎ MİHRAN APİKYAN/MİHRÎ) | Mihran Apikyan, Mihrî | Dr. Öğr. Üyesi deva Özder |
Görüntüle | ||
2 | KİTÂBÜ'T-TUHFETİ'L-BEHİYYE FÎ LİSÂNİ'L-İNGİLİZÎ VE'L-FRANSEVÎ VE'L-ARABÎ VE'T-TÜRKÎ (MEHMED MİHRÎ) | Mehmed Mihrî, Kerküklü | Dr. Öğr. Üyesi deva Özder |
Görüntüle | ||
3 | CÜLÛSNÂME-İ SULTAN ABDULHAMİD HÂN-I SÂNÎ (MEHMED MİHRÎ) | Mehmed Mihrî, Kerküklü | Doç. Dr. Mustafa Uğurlu ARSLAN |
Görüntüle | ||
4 | FENN-İ BEDÎ' / EL-ESERÜ'L-CELÎL FÎ MEDHİ ALÂ İSMÂ'İL | Mehmed Mihrî, Kerküklü | Dr. Öğr. Üyesi deva Özder |
Görüntüle | ||
5 | HAC YOLUNDA (MEHMED MİHRÎ) | Mehmed Mihrî, Kerküklü | Dr. Öğr. Üyesi deva Özder |
Görüntüle | ||
6 | DİVANÇE (MEHMED MİHRÎ) | Mehmed Mihrî, Kerküklü | Doç. Dr. Gülçiçek Akçay |
Görüntüle | ||
7 | ET-TUHFETÜ'L-ABBÂSİYE Lİ'L-MEDRESETİ'L-İLLİYYETİ'T-TEVFÎKİYYE (MEHMED MİHRÎ) | Mehmed Mihrî, Kerküklü | Dr. Öğr. Üyesi deva Özder |
Görüntüle | ||
8 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
9 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
10 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
11 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
12 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
13 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
14 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
15 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
16 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
17 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |