Şeyh Bedreddîn-i Simavî’nin (ö. 823/1420) vahdet, mebde-meʻâd, âlemler, keşf, peygamberler, melekler, ibadet ve hikmetleri, kıyamet-âhiret gibi konuları ele aldığı, ilhâdî-zındıkî fikirler içerdiği de ifade edilen (Ceyhan 2012: 521) meşhur Vâridât adlı tasavvufî eserine Muhammed Nûru’l-Arabî (ö. 1305/1887) tarafından kaleme alınan Arapça şerhe, Ali Urfî’nin yaptığı tercümeyi içeren eser. Tercümenin çeşitli kütüphanelerde altı nüshası tespit edilmiştir (Yılmaz 2021: 254-258).

Nûru’l-Arabî’nin şerhi, müritlerinden Âbid (Sirâc-ı Gayb adı verilen bu tercüme için ayrıca bk. Okuyucu 2014: 1019-1051) ve Abdürrahim Fedâî tarafından manzum olarak da tercüme edilmiştir. Şerhin Osmanlı dönemi Türkçesi ile yapılan tek mensur tercümesi ise Ali Urfî’ye aittir. Urfî’nin, herhangi bir kısaltmaya gitmeden, kelimesi kelimesine bir metotla tercüme yaptığı söylenebilir. Eserinde tercüme kısımlarından önce temel kaynak metin olan Vâridât’tan ilgili kısmın metnine yer vermiş, sonrasında Nûru’l-Arabî’nin eserinden herhangi bir metni koymaksızın Arapça şerhin tercümesini anlaşılır ve açık bir Türkçe kullanarak yapmıştır.

Urfî, mukaddimede, kendilerine zor geleceği için Arapça bilmeyen ihvanın Vâridât ve Muhammed Nûru’l-Arabî şerhindeki incelikleri ve derin konuları anlayıp bu metinlerin istifadesinden mahrum kalmamaları adına ilgili şerhi tercüme ettiğini dile getirmiştir. Yani Urfî’nin diğer eserlerindeki gibi bu eserinde de Arapça bilmeyen müritlerin derin tasavvufi konuları öğrenmelerine yardımcı olarak onları eğitmeyi amaçladığı görülmektedir.

Eser, Rahmi Yananlı (2013) ve Burak Anılır (2020) tarafından iki kitap çalışmasında yayımlanmıştır.

Yazarın biyografisi için bk. "Ali Urfî Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ali-urfi-efendi