TASVÎR-İ VİCDÂN (ABDÜLHALİM MEMDUH)
şiirler
Abdülhalim Memduh (d. 1866 - ö. 21 Temmuz 1905)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Abdülhalim Memduh’un Tasvîr-i Vicdân isimli şiir kitabı. Abdülhalim Memduh, eserin başında “Sûrette refîk-i muhterem hakîkatte Üstâd-ı ekremim” diye nitelendirdiği Abdülkerim Sabit’in bir manzumesi bulunmaktadır:  "Var mıdır tarîfe hâcet şu’le-i efkârını / Âleme gösterdi fiilen mihr-i irfânın senin / Zevk-cûyân-ı edeb alsın temâşâ eylesin / Bir semavî levhadır Tasvîr-i Vicdân’ın senin".

Yazar eserin “Mukaddime” başlıklı bölümde bir değeri haiz olmadığını bildiği şiirlerini yayımlamanın efkâr-ı umumiye nazarında garip ve ayıp göründüğünün farkında olduğunu; ancak hataları okur tarafından kendisine bildirilirse bu eseri yayımlamaktaki amacına ulaşacağını söyler (1301: 4).

Eser, “Vicdân” ismindeki manzum tiyatrodan bir parça ile başlamaktadır. Devamında ise "Tehâcüm-i Efkâr Yahut Bir Temaşa-yı Nısfu'l-Leyl”, "Sa'y", "(Abdülkerim Sabit Bey'e Nazire) Sa'y", "Fazîlet", "İstirhâm", "Verem Bir Kız", "Tasvîr-i Cânân Lisânından (Abdülkerim Sabit Beyefendi'ye Nazire)", "Teevvüh", "Felâket", "Gönlüm", "Tevmîd", "Tesdîs", "Viktor Hugo'dan Tercümedir", "Gül", "Hayf", "Bir Teevvüh-i Şebâne", "Rü'yet", "Recâ", "Nihân", "Şeb-i Deycûr", "Tahassür", "Serzeniş", "Gazel", "Nazîre-i Gazel-i Muallim (Matlaı Mahzuftur", "Manzûme", "Vicdân", "Ebyât" isimlerini taşıyan 26 şiir vardır. Bunlardan 14'ü gazel, 1'i terci-bend, 3'ü müseddestir (Öngül 2002: 132-144). Bunlardan "Viktor Hugo'dan Tercümedir" isimli şiir tercümedir. Kitapta bulunan şiirler muhtevaları yönüyle aşk, tabiat ve din gibi konularda yoğunlaşmaktadır. Ara Nesilcilerin baktıkları her şeye sirayet eden hüzünlü ve hassas bakış, Memduh'un şiirlerinde kendisini iyiden iyiye hissettirmektedir.

Tasvîr-i Vicdân, 1301/1885-86'da Nişan Berberyan Matbaası tarafından basılmış olup 52 sayfadan oluşmaktadır.

Abdülhalim Memduh’un biyografisi için bk. “Abdülhalim Memduh”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/abdulhalim-memduh

Eserden Örnekler


TEEVVÜH

Bir zaman gönlüm iken kasvet ve gamdan hâlî,

Şimdi bir lâne-i şûrîde onun emsâli.

Bir zamanlarda da bir südre-i sevdâ(y)dı gönül,

Şimdi ekdâr-ı maîşet ile gamla mâlî!

Âh mümkün müdür etmek nazarımdan teb’îd

Zulm ve dehşet ile mâlî olan istikbâli!

Hangi hâldir ki kalır hâl üzerinde sâbit,

Değişir âlemin her bir vakit her bir hâli.


(Abdülhalim Memduh 1301: 22).



Kaynakça


Abdülhalim Memduh (1301). Tasvir-i Vicdân. İstanbul: Nişan Berberyan Matbaası.

Öngül, Bilal (2002). Abdülhalim Memduh’un Hayatı ve Eserleri Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.


Atıf Bilgileri


Karakaş, Elmas. "TASVÎR-İ VİCDÂN (ABDÜLHALİM MEMDUH)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/tasvir-i-vicdan-abdulhalim-memduh. [Erişim Tarihi: 27 Nisan 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 ABDÜLHALÎM MEMDÛH (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
2 ASKERLİK (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
3 BEDRİYE (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
4 BURHÂN (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
5 İCLÂL-VİYANA MUHÂSARASI (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
6 İĞBİRÂR (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
7 NÂLÂN (ABDULHÂLİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
8 RE'İS BEY (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
9 REŞİD PAŞA (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
10 TAKVÎM-İ EDEBÎ (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
11 TÂRÎH-İ EDEBİYYÂT-I OSMÂNİYYE (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Öğretmen Kaan YALNIZ
Görüntüle
12 TASVÎR-İ HİSSİYÂT (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
13 ACÎBE (MEHMET TAHİR) Mehmet Tahir Araş. Gör. Dr. Cemile Odunkıran
Görüntüle
14 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
15 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
16 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
18 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
19 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
20 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
21 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
22 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
23 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle