TASVÎR-İ HİSSİYÂT (ABDÜLHALİM MEMDUH)
şiirler
Abdülhalim Memduh (d. 1866 - ö. 21 Temmuz 1905)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Abdülhalim Memduh’un farklı şekil ve ölçülerle yazdığı şiirlerinden oluşan eseri.Tasvir-i Hissiyat'ta 22 şiir bulunmaktadır. Yazar, sunuş yazısında şiirlerinin kusurlu olduğunu kabul etmekle birlikte bunları unutulmaya terk etmeye his ve vicdanının el vermediğini, bu sebeple yayımlamaya cesaret edebildiğini söylemektedir. Eserde bulunan şiirler sırasıyla, “Tevhit”, “Rayet-i Celil-i Osmani”, “Şîven”, “Zemzeme-i Tahassür”, “Ömür” (tercüme), “Hazan”, “Nazire”, “Gazel”, “Nazire-i Gazel-i Sami” (aynı isimle iki şiir), “Tefekkür”, “Atufetli Memduh Faik Beyefendi Hazretlerine Nazire”, “Zeval”, “Yok Mudur?”, “Tahmis-i Nazire-i Kemal Beyefendi”, “Şita”, “Yıldırım”, “Efsus”, “Feryat”, “Teevvüh”, “Var Mıdır?” ve “Kıtalar” başlıklarını taşımaktadır. Eserde yer alan şiirlerden 4'ü daha önce devrin süreli yayınlarında yayımlanmıştır. 

Ara Nesil’in önde gelen şair ve yazarları arasında zikredilen Abdülhalim Memduh’un şiirleri muhteva yönüyle döneminin özelliklerini taşır. Bu neslin tabiata ve aşka karamsar bir pencereden bakan bireysel bakış açısı Memduh’un şiirlerinde de karşımıza çıkmaktadır. “Tevhit” ismindeki kısa parça ve “Rayet-i Celil-i Osmani” gibi şiirleri dışarıda bırakılırsa eserde yer alan manzumelerin neredeyse tamamı aynı bakış açısının ürünüdür. Şekil özellikleri bakımından ise, klasik nazım şekilleri ile birlikte Batı’dan gelen bazı şekillerin de kullanıldığı görülmektedir.

Şairin çocukluk dönemine ait bir eser olarak gördüğü Tasvir-i Vicdan’dan sonra, gençlik dönemi eseri olarak nitelendirdiği Tasvir-i Hissiyat, 1303/1887-88 yılında Karabet ve Kasbar Matbaası tarafından neşredilmiştir. “İfadem” başlıklı iki sayfalık sunuş yazısı ile birlikte eser 47 sayfadır.

Abdülhalim Memduh’un biyografisi için bk. “Abdülhalim Memduh”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/abdulhalim-memduh 

Eserden Örnekler


FERYAT

Böyledir çarh-ı bî-vefa ve sebât

Sade insâna dem-be-dem âfet

Derd-bâr hayâttan da necât

Bulamaz acz ile beşer; heyhât!


Ehl-i vicdâna ârız her nikmet

Ruh-ı sânidir âdeme mihnet

Türlü âlâm, sad-hezâr hasret

Terk-i cânla telâfi-i mâfat


Âh âdem tabîaten mahdûd

Kasd u âmâli lîk nâ-ma’dûd

Ye’s içinde, dürr-i emel mesdûd

Budur insana işte bâr-ı hayât


Şu fakîre bak âh u zârında

Berf ü bârânın ıztırârında

Muntazır mevte ihtizârında

Ân-ı devlettir onca ân-ı memât

(...)

(Abdülhalim Memduh 1886: 41-42).



Kaynakça


Abdülhalim Memduh (1886). Tasvir-i Hissiyat: İstanbul: Karabet ve Kasbar Matbaası.

Öngül, Bilal (2002). Abdülhalim Memduh’un Hayatı ve Eserleri Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.



Atıf Bilgileri


Karakaş, Elmas. "TASVÎR-İ HİSSİYÂT (ABDÜLHALİM MEMDUH)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/tasvir-i-hissiyat-abdulhalim-memduh. [Erişim Tarihi: 27 Nisan 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 ABDÜLHALÎM MEMDÛH (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
2 ASKERLİK (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
3 BEDRİYE (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
4 BURHÂN (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
5 İCLÂL-VİYANA MUHÂSARASI (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
6 İĞBİRÂR (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
7 NÂLÂN (ABDULHÂLİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
8 RE'İS BEY (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
9 REŞİD PAŞA (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
10 TAKVÎM-İ EDEBÎ (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
11 TÂRÎH-İ EDEBİYYÂT-I OSMÂNİYYE (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Öğretmen Kaan YALNIZ
Görüntüle
12 TASVÎR-İ VİCDÂN (ABDÜLHALİM MEMDUH) Abdülhalim Memduh Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
13 ACÎBE (MEHMET TAHİR) Mehmet Tahir Araş. Gör. Dr. Cemile Odunkıran
Görüntüle
14 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
15 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
16 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
18 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
19 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
20 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
21 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
22 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
23 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle