- Yazar Biyografisi (TEİS)
Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) - Madde Yazarı: Dr. Kadriye Hocaoğlu Alagöz
- Eser Yazılış Tarihi:?/?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Tarih
- Yayın Tarihi:29/11/2022
TÂRİH-İ HITÂ VÜ HOTAN Ü ÇİN Ü MAÇİN/KÂNUN-NÂME (SÜRÛRÎ)
tarihSürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) (d. 897/1491-92 - ö. 7 Cemâziyelevvel 969/13 Ocak 1562)
ISBN: 978-9944-237-87-1
16. yüzyıl şairlerinden Sürûrî’nin tarih formundaki tercüme eseri. Kaynaklarda Kânûn-nâme diye anılan eser, Ali Ekber Hıtâî’nin Farsça eserinin 1516 yılında yapılan tercümesidir (Güleç 2010: 171). Târîh-i Hıtâ vü Hotan ü Çîn ü Mâçîn, müellifi tarafından manzum-mensur karışık olarak kaleme alınmıştır. Eserde sırasıyla Turan, Hıta, Hoten, Çin ve Maçin illeri ve hakanları fasl ve bab başlıkları altında ele alınır. Toplam 20 babdan oluşan eserde ülkelerin enlem ve boylamlarının hesapları da verilmektedir (Kahya 2008: 402). Târîh-i Hıtâ vü Hotan ü Çîn ü Mâçîn’de mensur bölümlerin arasında manzumelerin, hikayelerin ve kıssaların yer alması dikkat çekicidir. Tespit edilen tek nüshası, Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi Bölümü nu: 1852’de kayıtlıdır (Güleç 2001: 227). 119 varaktan müteşekkil olan nüsha, nesih hatla kaleme alınmıştır. Eserin tenkitli metni Kadriye Hocaoğlu Alagöz tarafından yayına hazırlanmaktadır.
Şairin biyografisi için bk. “Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî)”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sururi-musliheddin-mustafa-sarihi
Eserden Örnekler
[8b] Der-beyân-ı taksîm-i dünyâ Dağlar u şehirler ki miyâne-i dünyâdadır. Tâ kenâr-ı deryâ-yı maşrıka varınca çekilmişdir. Cânib-i şimâl-i dünyâ bülâgsız (?) ve şehirsiz (?) dükeli sahrâdır. İllâ kûh-ı Kâfın kenârından bir deryâ çıkup anun bir kûşesi sahrâ-yı kalmak-nâm vilâyete muttasıl olmuşdur. Dirler ki sedd-i İskender andadır. Ve ol yoldan zamân-ı İskenderden çok evvel nakl iderler ki levh-i kâf-ı mahlûkatdan kuşun yaşlu ve karga başlu ve deve başlu ve seg-sâr başlu vesâ’ir bunların emsâli [9a] ulu katdan ol yoldan Âdemî-zâd vilâyetine gelmişler. Ol yolda olan şehirlerde anların sûretini der ü dîvârda tasvîr eylemişler. [Sürûrî: 8b-9a]
Kaynakça
Güleç, İsmail (2001). “Gelibolulu Musluhiddin Sürûri, Hayatı, Kişiliği, Eserleri ve Bahrü’l-Maârif İsimli Eseri”. Osmanlı Araştırmaları: The Journal of Ottoman Studies XXI: 211–236.
Güleç, İsmail (2010). “Sürûrî, Muslihuddin Mustafa”. İslâm Ansiklopedisi. C. 38. İstanbul: TDV Yay. 170-172.
Kahya, Esin (2008). “Sururi (Mustafa Muslihiddin b. Şaban)”. Belleten, 72 (264): 491-500.
Sürûrî, Musliheddin Mustafa. Târîh-i Hıtâ vü Hotan ü Çîn ü Mâçîn. Süleymaniye Ktp. Esad Efendi Bölümü nu: 1852
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | ŞERH-İ MU'AMMEYÂT-I MÎR HÜSEYİN (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Doç. Dr. tolga öntürk |
Görüntüle | ||
| 2 | ŞERH-İ ŞEBİSTÂN-I HAYÂL (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Doç. Dr. Mehmet Nuri Çınarcı |
Görüntüle | ||
| 3 | ŞERH-İ DÎVÂN-I HÂFIZ (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Dr. Mustafa Atila |
Görüntüle | ||
| 4 | TERCÜME-İ ACÂ'İB-İ MAHLUKÂT VE GARÂ'İBÜ'L-MEVCÛDÂT (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
| 5 | SANAYİ’Ü’Ş-Şİ‘RİYYE (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
| 6 | TERCÜME-İ ZÂHİRETÜ'L-MÜLÛK (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
| 7 | DÎVÂN (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Dr. Öğr. Üyesi Orhan KILIÇARSLAN |
Görüntüle | ||
| 8 | BAHRÜ'L-MA'ÂRİF (SÜRÛRÎ) | Gelibolulu Muslihüddin Sürûrî | Prof. Dr. İsmail Güleç |
Görüntüle | ||
| 9 | KASÎDE-İ MASNÛ'A (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Prof. Dr. İsmail Güleç |
Görüntüle | ||
| 10 | ŞERH-İ BOSTÂN (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Doç. Dr. Çetin Kaska |
Görüntüle | ||
| 11 | ŞERH-İ GÜLİSTÂN (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Dr. Gözde ÖZCANAR SEL |
Görüntüle | ||
| 12 | ŞERH-İ MESNEVÎ (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Prof. Dr. İsmail Güleç |
Görüntüle | ||
| 13 | ŞERH-İ MU'AMMÂYÂT-I CÂMÎ (SÜRÛRÎ) | Sürûrî, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | Doç. Dr. tolga öntürk |
Görüntüle | ||
| 14 | DÎVÂN (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
| 15 | MÜNŞE’ÂT (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
| 16 | TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş |
Görüntüle | ||
| 17 | KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Doç. Dr. Himmet BÜKE |
Görüntüle | ||
| 18 | HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
| 19 | ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlisî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
| 20 | ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) | Mesîhî, Îsâ | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
| 21 | DÎVÂN (ŞÂMÎ) | Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
| 22 | HEFT PEYKER (ABDÎ) | Abdî | Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ |
Görüntüle | ||
| 23 | CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) | Abdî | Prof. Dr. Adnan Ince |
Görüntüle |