Mevlevî şeyhi, şair, neyzen, bestekâr, müzik âlimi olan ve Hamâmî-zâde İsmail Dede Efendi’nin ney hocası olarak bilinen Seyyid Abdülbâki Nâsır Dede Efendi’nin kendisinin icat ettiği ebced nota sistemini açıklayan musiki ile ilgili eseri. 1209/1794 yılında tamamlanan eser, “tarihte ilk defa bir âyin-i şerîfin notayla kaydedildiği, ebced notasına dair bugüne kadar tespit edilebilmiş en önemli risalelerden” (Başer 2006: 456) biri olarak tanımlanmaktadır.

Tahrîr u Tahrîriyye ve Tahrîriyetü’l-Mûsikî adlarıyla da bilinen eser; "mukaddime, notalı bölüm ve hatime" olmak üzere üç kısımdan meydana gelmektedir. Eserin başında Nâsır Dede Efendi, kendisinden önce musiki yazım kurallarına dair herhangi bir müstakil eserin olmadığını dile getirmekte ve aynı zamanda eserinin adını Tahrîriyye koyduğunu zikretmektedir. “Şürû” adlı giriş bölümünde ise musiki yazımının ses bölgelerinin işareti olan harflerin yazılması, bu harflerin altına vuruş sayısının rakamla işaretlenmesi ve güftenin her bir nağme için kararlaştırılan hecesinin doğru olarak nağmelerin üzerine taksim edilmesinden ibaret olduğunu söylemektedir (Başer 1996: 39-40). Nâsır Dede Efendi, bu bölümde musiki yazımıyla ilgili söz konusu bilgileri verdikten sonra “yegâh”tan “tiz hüseynî”ye kadar otuz yedi perdeden oluşan harf musiki yazısını bir tablo hâlinde vermiş, ayrıca bu yazının nasıl kullanılacağını da örneklerle izah etmiştir.

Tahrîriyye’nin notalı kısmı olan ikinci bölümde ise Sultan III. Selîm’in “Sûz-i Dilârâ Âyin-i Şerîfi, Düyek Peşrevi ve Sâz Semâisi” ve Musâhib Seyyid Ahmed Ağa’nın “Sûz-i Dilârâ Devr-i Kebîr Peşrevi”ne yer vermiştir. Burada da ilk olarak “Âyin-i Şerîf-i Sûz-i Dilârâ” başlığı altında ayinin sözlü kısımlarını kaleme almış, saz terennümlerinin girmesi gerektiği yerlere de sadece “terennüm-i sâz” ibarelerini yerleştirmiştir. Akabinde ise -âyin-i şerîfin terennümü olarak ele aldığı anlaşılan- III. Selîm’in “Düyek Peşrevi”ni ve “Sûz-i Dilârâ Saz Semâisi”ni notaya almıştır. Bu bölümün son eseri ise Nâsır Dede Efendi’nin “Sûz-i Dilârâ Âyini”nin başında çalınması gerektiğini dile getirdiği Musâhib Seyyid Ahmed Ağa’nın “Sûz-i Dilârâ Devr-i Kebîr Peşrevi”dir. Tahrîriyye’nin son bölümünde ise nota hakkında tamamlayıcı bilgiler yer almaktadır.

Eserin tespit edilebilen iki nüshası bulunmakta olup her ikisi de müellif hattıyla kaleme alınmıştır. Bu nüshalar, Süleymaniye Kütüphanesi 1242/3 ve 2898 numarada kayıtlıdır. Tahrîriyye üzerine bir yüksek lisans çalışması yapılmıştır (Coşkun 2001). Ayrıca eser, Recep Uslu ve Nilgün Doğrusöz Dişiaçık tarafından yayımlanmıştır (2009).

Şairin biyografisi için bk. “Nâsır, Seyyid Abdülbâkî Nâsır Dede Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nasir-seyyid-abdulbaki-nasir-dede