TAHRÎC-İ HARÂBÂT (MEHMED TEVFÎK)
antoloji
Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî (d. 1259/1843-ö. 1310/1892-93)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Mehmet Tevfik’in, Ziyâ Paşa’nın Harâbât eserinde bulunan Osmanlı şairlerinin şiirlerinden seçtiği beyitleri kafiye sırasına göre düzenleyerek oluşturduğu antoloji. Matbaa-i Ebüzziya’da 1300/1883 yılında basılmıştır. Eserde ön söz bulunmamaktadır.

Eserin kapağında mecmuanın üç nüsha olarak planlandığı; ilk nüshanın “Mastaba”, ikinci nüshanın “Piyâle”, üçüncü nüshanın ise “Sebû-yı Harâbât” olacağı belirtilmiştir. Eserin tek nüshası 48 sayfa olup diğer nüshaları neşredilmemiştir. Tahrîc-i Harâbât’ın kapağında mümesselinin Kitabcı Arakel olduğu yazılıdır ve Galata’da, Maarif Nezareti’nin ruhsatıyla tab edildiği ifade edilmiştir.

Divan edebiyatının ünlü şairlerinin yanı sıra az bilinen şairler ile lâ-edrî şiirler de bulunmaktadır. Eserde yer alan şairler ve seçilen nazım birimi ile nazım birimi sayısı şu şekildedir: Abdullâh Vassâf (2 beyit), Ahîzâde Hasan Çelebi (1 beyit), Ahmed Paşa (9 beyit), Ali Rızâ Paşa (1 beyit), Ali Şîr Nevâyî (3 beyit), Arz-ı Rûmlu Pertev Paşa (1 beyit), Âtıf (1 beyit), Şeyhülislâm Bahâyî (3 beyit), Bâkî (11 beyit + 1 mısra), Basîr-i Bağdâdî (1 beyit), Belîg (2 beyit), Bîdârî (1 beyit), Bursalı Harîrî (1 beyit), Bursalı İffet (1 beyit), Cevdet Atîk (2 beyit), Cevdet Paşa (2 beyit), Cevrî (1 beyit), Dâniş (1 beyit), Derviş Paşa (1 beyit), Edirneli İzârî (1 beyit), Erbilli Garîbî (1 beyit), Emrî-i Kadîm (1 beyit), Enderûnî Vâsıf (1 beyit), Es’ad Paşa (1 beyit), Es’ad Muhlis Paşa (2 beyit), Esrâr Dede (1 beyit), Eşref Paşa (1 mısra + 1 beyit), Fâ’ik-i Kadîm (1 beyit), Fâ’izî (2 beyit), Fânî (1 beyit), Fasîh Dede (2 beyit), Fâtih Sultân Mehmed (1 beyit), Fâzıl-ı Enderûnî (1 beyit), Figânî (1 beyit), Fitnat (3 beyit), Fuzûlî (13 beyit), Habâbî (1 beyit), Hâfız-ı Acem (1 beyit), Hâletî (2 beyit), Halîl Şâkir Beg (1 beyit), Halîm Giray (1 beyit), Hâmî (1 beyit), Hanîf (1 beyit), Hasan Çelebi (1 beyit), Hâsim (1 beyit), Haşmet (1 beyit), Hayâlî (2 beyit), Haylî (1 beyit), Hâzik (1 beyit), Hâzik-i Kadîm (1 beyit), Hersekli Ârif Hikmet (5 beyit), Hilâlî (1 beyit), İbn-i Kemâl (2 beyit), İzzet Âli Paşa (4 beyit), İzzet Monlâ (1 beyit + 1 mısra), Kütahyalı Kabûlî (1 beyit), Mâmâzâde Ali Efendi (1 beyit), Mantıkî (2 beyit), Merîdzâde (1 beyit), Mekkî (1 beyit), Münîf (1 beyit), Müverrih Râşid (3 beyit + 1 mısra), Nâbî (24 beyit), Nahîfî (2 beyit), Nâ’ilî (2 beyit), Nâmık Kemâl Beg (2 beyit), Nâmî (1 beyit), Necâtî (1 beyit), Nedîm (6 beyit), Nef’î (4 beyit), Nev’î (6 beyit), Nevres-i Kadîm (2 beyit), Nihâd Beg (1 beyit), Pîrîzâde Sâhib (1 beyit), Râbıt (1 beyit), Râ’if Monlâ (1 beyit), Râgıb Efendi (1 beyit), Râgıb Paşa (10 beyit), Rahmî (1 beyit), Râsih (3 beyit), Râşid-i Müverrih (1 beyit), Râzî (1 beyit), Reisülküttâb Hayrî (1 beyit), Remzî (1 beyit), Rezmî Bahâdır Giray (1 beyit), Rûhî (3 beyit), Sâbit (2 beyit), Sabrî (1 beyit), Sabûhî (1 beyit), Sâkıb (2 beyit), Sâmî (1 beyit), Sânî (1 mısra), Sâ’î (1 beyit), Selîm (1 beyit), Seyyid Vehbî (1 beyit), Sultân Süleymân/Muhibbî (2 beyit), Şehzâde Cem (3 beyit), Şeyh Gâlib (4 beyit), Şeyhülislâm Ârif Hikmet Beg (2 beyit + 1 mısra), Şeyhülislâm Ebû’s-Suûd (1 beyit), Şeyhülislâm İshak (1 beyit), Şeyhülislâm Yahyâ (1 beyit), Seyyid Vehbî (2 beyit), Tâlib (1 beyit), Târik (1 beyit), Taşlıcalı Yahyâ (2 beyit), Tevfîk (2 beyit), Usûlî (1 beyit), Üsküdarî Râtib Beg (1 beyit), Vahîdî (1 beyit), Vak’anüvîs Reşid (1 beyit), Vâlihî-i Kadîm (1 beyit), Vâsıf-ı Enderûnî (1 beyit), Vecdî (1 beyit), Veysî (2 beyit), Vücûdî (1 beyit), Yavuz Sultân Selîm/Selîmî (3 beyit), Yenişehirli Avnî (6 beyit), Yüsrî (1 beyit), Zamîrî (1 beyit), Zeyneb Hâtun (1 beyit), Ziyâ Paşa (8 beyit) ve şairi belli olmayan, anonim, lâ-edrî nitelikteki şiirler (11 beyit + 2 mısra).

Derleyicinin biyografisi için bkz. “Mehmed Tevfȋk”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/tevfik-mehmed-tevfik-caylak-tevfik 

Kaynakça


Akün, Ömer Faruk (1993). “Çaylak Tevfîk”. İslâm Ansiklopedisi. C. VIII. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 240-244.

Bursalı Mehmed Tâhir (1338). Osmânlı Müellifleri. C. II. İstanbul.

Menzel, Theodor (1971). “Tevfîk Mehmed”. İslâm Ansiklopedisi. C. XII/1. İstanbul: MEB Yay. 212-213.

Tevfik, Mehmed. (1300) Tahrîc-i Harâbât. İstanbul: Matbaa-i Ebüzziya.

Atıf Bilgileri


Meç, Tuğçe. "TAHRÎC-İ HARÂBÂT (MEHMED TEVFÎK)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/tahric-i-harabat-mehmed-tevfik. [Erişim Tarihi: 20 Nisan 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 LETÂ’İF-İ İNŞÂ (MEHMED TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Öğretmen Tuğçe Meç
Görüntüle
2 NİZÂMÜ’L-ÂLEM Lİ-CENÂBİ AKHİSÂRî (MEHMED TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Dr. Öğr. Üyesi Gülşah Taşkın
Görüntüle
3 KÂFİLE-İ ŞU‘ARÂ (ÇAYLAK TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Prof. Dr. Fatma Sabiha Kutlar Oğuz
Prof. Dr. Müjgân Çakır
Görüntüle
4 İSTANBUL'DA BİR SENE (MEHMED TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Öğretmen Tuğçe Meç
Görüntüle
5 İKİ GELİN ODASI (MEHMED TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Öğretmen Tuğçe Meç
Görüntüle
6 LETÂ’İF-İ HİKÂYÂT ve GARÂ’İB-İ RİVÂYÂT (TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Akın ZENGİN
Görüntüle
7 ÂSÂR-I PERİŞAN (MEHMED TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Öğretmen Tuğçe Meç
Görüntüle
8 NEVÂDİRÜ'Z-ZARÂ'İF (ÇAYLAK TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Prof. Dr. Fatma Sabiha Kutlar Oğuz
Görüntüle
9 LETÂ’İF-İ NASREDDÎN (TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Akın ZENGİN
Görüntüle
10 BU ÂDEM (MEHMET TEVFİK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Doç. Dr. Adem BALKAYA
Görüntüle
11 HAZÎNE-İ LETÂ’İF (MEHMED TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Öğretmen Tuğçe Meç
Görüntüle
12 MEŞÂHÎR-İ OSMÂNİYYE - TERÂCİM-İ AHVÂL-İ KAPUDÂN-I DERYÂ MEŞHÛR GÂZÎ HAYREDDÎN PAŞA BARBAROS (MEHMED TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Dr. Öğr. Üyesi Gülşah Taşkın
Görüntüle
13 TÂRÎH VEYA SENE 1171 CİNÂYETLERİ (MEHMED TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Dr. Öğr. Üyesi Gülşah Taşkın
Görüntüle
14 YÂDİGÂR-I MACARİSTÂN ASR-I ABDÜLHAMÎD HAN (TEVFÎK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Dr. Öğr. Üyesi Gülşah Taşkın
Görüntüle
15 USÛL-İ İNŞÂ VE KİTÂBET (ÇAYLAK TEVFİK) Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle