17. yüzyıl şairlerinden Nâbî tarafından kaleme alınan ve Sultan IV. Mehmed’in şehzâdeleri Mustafa ve Ahmed’in 1086/1675’te Edirne’de tertip edilen sünnet düğünlerini anlatan manzum sûr-nâme.

Nâbî Sûr-nâmesi biyografik kaynaklarda kayda geçmemiş ve varlığından haberdar olunmayan bir eser iken Âgâh Sırrı Levend tarafından bulunarak 1944 yılında neşredilmiştir. Eserin tek nüshası İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi TY 1774’te kayıtlıdır. Müstakil bir eser olmayıp Türkçe, Arapça, Farsça çeşitli risaleleri içeren bir mecmuanın 41b-58b yaprakları arasında “Vakâyi-i Hıtân-ı Şehzâdegân-ı Hazret-i Sultân Muhammed-i Gâzî li-Nâbî Efendi” başlığı ile sayfa kenarlarına haşiye olarak yazılmıştır (Levend 1944: 5).

Nâbî Sûr-nâmesi mesnevi nazım şekliyle 587 beyit olarak yazılan eser "fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilün" kalıbındadır. Nâbî, eserini Sultan IV. Mehmed’in fermanıyla yazdığını şu beyitle “Sonra ol pâdişeh-i âlî-şân / Nazm-ı sûriyyeyi itdi fermân” şeklinde ifade etmektedir. Eser, Sultan IV. Mehmed’in şehzâdeleri Mustafa ve Ahmed’in 1675’te Edirne’de tertip edilen ve on beş gün süren sünnet düğünlerini ile kızı Hatice Sultan ile Musahib Mustafa Paşa’nın evliliklerini konu almıştır. Eserin muhtevasında konu sıralaması şöyledir: Önce münâcât, na’t ve Sultan IV. Mehmed’e methiyeden sonra düğün için yapılan hazırlıklar anlatılmıştır. Daha sonda hediye bahsine geçilerek devlet erkânının Sultan IV. Mehmed’e ve sünnet düğünü yapılan şehzâdelere takdim ettiği hediyeler zikredilmiştir. Devamında on beş gün süren düğün süresinde her bir günde verilen ziyafetler, gündüz ve geceleri tertip edilen oyunlar, eğlenceler, şehzâdelerin Eskisaray’dan şenlik alanına getirilmesi, şeker alaylarının geçişi ve şehzâdelerin sünnet edilmesi anlatılmaktadır. Eser, şenlik sonundaki at koşularının tasviri ile son bulmaktadır. Ayrıca eserin başlarında IV. Mehmet’in kızı Hatice Sultan ile Musahib Mustafa Paşa’nın düğünleri de beş beyitle özetlenmiştir. (Levend 1944: 5-7, Arslan 1999: 41).

Nâbî’nin eseri, sûr-nâme türünün çok ayrıntılı, hacimli ve seçkin örnekleri arasında yer almasa da muhtevası bakımından türün özelliklerini taşımaktadır. Eser ilk kez Levend tarafından neşredilmiş (1944), Arslan ise eseri manzum sûr-nâme metinlerini konu alan çalışmasında neşretmiştir (1999).

Şairin biyografisi için bk. "Nâbî, Yûsuf Nâbî Efendi". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nabi-yusuf-nabi-efendi