Enderûnlu Fâzıl’ın I. Abdülhamid’in Şehzadeleri Süleyman ve Mustafa’nın Bed-i Besmele -âmin alayı- törenlerini anlatmak için kaleme aldığı eseri. Fâzıl, aslında eserine bir isim vermemiştir. Esere Sûr-nâme-i Şehriyâr ismini veren ilmî neşrini yapan Keskin’dir (2010).

Eser, nazım-nesir karışık olarak yazılmış, olay mensur kısımlarda anlatılmıştır. Mensur bir dibâce ile başlayan Sûr-nâme'de Fâzıl, "hamd" ve "şükür"den sonra ilim ve okumakla ilgili ayet ve hadislere yer vererek ilmin önemine değinir. Ardından "sebeb-i telif"te Fâzıl, I. Abdülhamit’in oğulları Şehzade Mustafa ve Süleyman’ın "Bed’-i Besmele" törenini ve tören sebebiyle yapılan şenliği kısaltarak anlatmak üzere bu eseri yazdığını ifade eder. Törenin tarihi, tören hazırlıkları, ziyafet, çadırların kurulması, törenin başlaması, törene katılan önemli devlet adamları, şehzadelerin kıyafetleri, atları, âmin alayı ve saçı, şehzadelerin besmeleye başlaması ve törenin bitişi ayrıntılı biçimde anlatıldıktan sonra eser, "dua" ile sona erer.

Manzum bölümlerde 1 kaside, biri Farsça 2 gazel, ikisi tarih 3 kıta, 7 beyit ve 1 mısra vardır. I. Abdülhamit ve şehzadeleri için yazdığı kasidesi, padişah otağı için yazdığı kıtası, 2 beyti ve 1 gazeli aynı zamanda Fâzıl’ın Dîvânı’nda da istinsah edilmiştir. Dîvân’ da 25 beyit olan kaside Sûr-nâme'de 30 beyittir. 1 beyit, Dîvân’da bir gazelin matla beytidir. 1 beyit, Dîvân'da bir kıtanın son beytidir. Gazel ve padişahın otağı için yazılan kıta ise Dîvân’a değiştirilmeden alınmıştır (Bulak 1842).

Eserin mensur kısımları orta nesir örneğidir. Manzumelerin dili, şairin mesnevilerine göre ağırdır. Eser, şehzadelerin "Bed’-i Besmele" törenlerini konu edinen ilk müstakil sûrnâme olma özelliği taşır (Keskin 2010:162). Tek nüsha olan eser, Ali Emiri Millet Kütüphanesi Tarih Yazmaları 387’de kayıtlıdır. Sûr-nâme’nin ilmi neşri Neslihan İlknur Koç Keskin tarafından yapılmıştır (2010).

Şairin biyografisi için bk. “Fâzıl, Enderunlu Fâzıl (Hüseyin) Bey”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fazil-enderunlu-fazil-huseyin-bey