- Yazar Biyografisi (TEİS)
İsmail Safa - Madde Yazarı: Bahir Selçuk
- Eser Yazılış Tarihi:1306/1889, 1328/1912
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Diğer
- Yayın Tarihi:14/08/2021
SÜNÛHȂT (İSMAİL SAFA)
terci-bendİsmail Safa (d. 1867 / ö. 24 Mart 1901)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Şair-i Mâderzâd unvanıyla anılan İsmail Safâ’nın kitap hâlinde basılan ilk eseri. On bentten oluşan Sünûhât, terci-bend nazım şekliyle ve fe'ilâtün mefâ'ilün fe'ilün kalıbıyla yazılmıştır. Sanatlı bir dil ve üslubun hâkim olduğu didaktik tarzdaki eserde Arapça ve Farsça kelimeler, Farsça terkipler dikkat çekmektedir. Eserin başında “İfade-i Merâm” başlıklı bir sunuş kısmı yer almaktadır. Burada şair, ilkbahar mevsiminde Aydın’a doğru yapmış olduğu iki aylık seyahatte görmüş olduğu can alıcı manzaralar karşısında çok etkilendiğini, İzmir’e döndükten sonra duygu ve düşüncelerini terci-bend nazım şekliyle dile getirdiğini ifade eder. Yirmi üç yaşındaki bir şairin şiirlerinde görülecek kusurların müsamaha ile karşılanması istirhamında bulunur. Sünûhât’ın genelinde tabiatın eşsiz güzelliği ve bu güzellik karşısında duyulan hayranlık ve heyecan terennüm edilir. Bunun yanında dağınık hâtıra, üzüntü ve özlemlerle tabiat-insan, Allah-tabiat, çalışkanlık, sağlık, aklın acizliği ve hayat gibi farklı temalar işlenir. Sünûhât, güzel mısralar barındırmadığı gerekçesiyle tenkit edilmiştir.
Sünûhât, 1306/1889 ve 1328/1912 tarihlerinde İstanbul’da iki defa basılmıştır. Eserin 28 sayfadan ibaret ilk baskısı Matbaa-i Ebüzziya’da; 24 sayfadan oluşan 1328 baskısı, “Matbaa-i Ahmed İhsân ve Şürekâsı’nda yapılmıştır. Sünûhât, İsmail Safâ’nın bütün şiirlerini ele alan çalışma içinde yayımlanmıştır (Selçuk vd. 2019).
Şairin biyografisi için bk. “İsmail Safa, Şâir-i mâder-zâd”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ismail-safa
Eserden Örnekler
I. Bend
Doyulur mu bu hoş temâşâya?
Âşıkım ben semâya, deryâya!
Kâ’inâta muhabbetim vardır;
Âşıkım çünkü Hak teʿâlâya!
Bırakın da amân beni azıcık,
Bakayım şöyle zîr ü bâlâya!
Cüst-cû-yı Hudâ, ne lâzımdır?
Bakılınca umûm eşyâya!
Kibriyâyı, bu hey’et-i ʿazmi:
Mütekeffil değil mi îmâya?
Müncelîdir evet ulûhiyyet!
Nerde olsa basîr ü bînâna
İki ay var ki görmedim denizi,
Âzim oldumdu kûh u sahrâya;
Mütehassir idim bu manzaraya;
Bir gurûb-ı melâl-fersâya.
Bu ne gurbet ki gıbta-fermâdır:
Her günüm mâ-mazâya, ferdâya!
Denizin, mihr-i gâribin duruşu:
Beni kâfi değil mi ihyâya?
Âlem-i âbdan safâ-yâbım
Bak şu deryâ-yı neşve-bahşâya!
Ne hazîn bir gurûb levhası bu!
Dikkat et şems-i rikkat-efzâya
Bak! Ne dehşetli karşıki dağlar:
Hepsi yek-dîgeriyle hem-sâye
Mütekârin şevâhiki ebre;
Sanki heybet-fürûş dünyâya!
Güneşin aks-i sufreti âba:
Ne kadar da dokundu sevdâya!
Denize bir daha bakıp dalayım,
Âlemi seyredip de zevk alayım (Selçuk vd. 2019: 30-31).
Kaynakça
(Ertaylan), İsmȃil Hikmet (1933). İsmȃil Safȃ. İstanbul: Kanaat Kütüphanesi.
Bayrak, Özcan (2013). İsmail Safa Mensiyyat; Hayatı-Edebi Kişiliği-İnceleme. İstanbul: Kesit Yay.
Hikmet, İsmâil (1933). İsmâil Sefa. Kanaat Kütüphanesi.
İsmâil Safâ (1328). Sünûhât. İstanbul: Matbaa-i Ahmet İhsân ve Şürkâsı.
Selçuk, Bahir, Özcan Bayrak (2015). Mehmet Behcet ve Ahmed Vefâ’nın Şiirleri. (İnceleme-Metin-Tıpkıbasım-Sözlük). Elazığ: Manas Yayınları.
Selçuk, Bahir, Özcan Bayrak, Hasan Şener, Mesut Algül (2019). İsmâil Safâ Bütün Şiirleri Sünûhât-Huz Mâ Safâ-Mağdûre-i Sevdâ-Mevlid-i Pederi Ziyâret Mensiyyât-Hissiyyât-İntâk-ı Hakk’ın Tahmîsi (Çeviriyazı-Tıpkıbasım). İstanbul: Hiperyayın.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | HUZ MȂ SAFȂ (İSMÂİL SAFÂ) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
2 | MAĞDÛRE-İ SEVDÂ (İSMAİL SAFA) | İsmail Safa | Öğretmen Oktay Üzel |
Görüntüle | ||
3 | MEVLİD-İ PEDERİ ZİYARET (İSMAİL SAFÂ) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
4 | HİSSİYȂT (İSMAİL SAFA) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
5 | İNTȂK-I HAKK’IN TAHMİSİ (İSMAİL SAFA) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
6 | MENSİYYȂT (İSMAİL SAFA) | İsmail Safa | Bahir Selçuk |
Görüntüle | ||
7 | VEHȂMETLİ SEVDALAR (İSMAİL SAFA) | İsmail Safa | Öğretmen Oktay Üzel |
Görüntüle | ||
8 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
9 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
10 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
11 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
12 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
13 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
14 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
15 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
16 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |