SÜLÛKNÂME-Yİ ŞEYH İSMÂÎL (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ)
seyr ü sülûk risalesi
Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi (d. ?/? - ö. 1041/1631)

ISBN: 978-9944-237-87-1


17. yüzyıl Mevlevî şeyhi İsmâîl Rüsûhî Efendi’nin seyr ü sülûk kavramına ilişkin risalesi. Kimi kaynaklarda adından söz edilmeyen bu risale İsmâîl Rüsûhî Efendi’nin seyr ü sülûka dair fikirlerini ihtiva eder. Risale, Rüsûhî Efendi'nin diğer eserleriyle aynı muhtevaya sahip olduğu için yaygınlaşmamıştır. Küçük hacimli bu risalede şeyh ile halk arasındaki münasebet, şeyh ile müridin münasebeti, zikrin faydası, ism-i Celâl zikrinin nasıl yapılacağı gibi konular anlatılmaktadır. Müellife göre tarîkate kalbi ısınıp kemâl mertebeye ulaşmayı kendine hedef yapan bir sâlik, devrinde yaşayan şeyhler hakkında olumlu kanaat taşımıyorsa İbn Arabî, Cüneyd-i Bağdâdî, Mevlânâ, Zünnûn-ı Mısrî ve Hasan-ı Basrî gibi müteveffâ şeyhlerden himmet dileyebilir (Tanyıldız 2010: 21, Gültekin 2006: 91).

Sülûk-nâme risâlesi muhteva olarak Rüsûhî Efendi’nin Minhâcü’l-Fukarâ ve Risâle-i Usûl-ı Tarîkat ve Bî‘at adlı eserleri ile benzerdir. Ayrıca risâle müstakil bir eser olmayıp Risâle-i Usûl-ı Tarîkat ve Bî‘at’ın içinde bulunduğu yazma eserdeki derkenâr kısmında yer almaktadır.  (İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, Türkçe Yazmalar Bölümü 6394).

Şairin biyografisi için bkz. “Rüsûhî, Şeyh İsmail Rüsûhî Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rusuhi-seyh-ismail-efendi

Eserden Örnekler


Bismillâhirrahmânirrahîm

El-hamdu lillâhi’llezî alleme’l-insâne mâ lem-ya’lem. Ve ni’amu aleynâ ve alâ-ibâdihi’l-muhlisîn bi-keşfi esrâri’l-kadîm. Ve’s-salâtu ve’s-selâmu alâ-Resûlihi Seyyidü’l-Arabi ve’l-Acem. Ve alâ-âlihi ve izzetu şânihi zevi’l-fazli ve’l-kerem.

Ammâ ba’d, ey tâlib-i ilm-i ledün ve ey râgıb-ı gevher-i sühan bilgil ve âgâh ol ki sana bir tarîkat beyân etsem gerek. Tâ bu zamânda kendü vücûdun bilmek isteyip ve nev’an dünyânın alâyıkından berî olmak murâd edindikde bu beyân edeceğim üslûb üzere âmil olduğunda cemî-i murâdâtına vâsıl olup cümle maksûdâtını hâsıl kılasın (Sülûk-nâme-i Şeyh İsmâîl, vr. 34b).

Kaynakça


Ceyhan, Semih (2005) İsmail Ankaravȋ ve Mesnevȋ Şerhi. Doktora Tezi. Bursa. Uludağ Üniversitesi.

Gültekin, Ayşe (2006). İsmail Ankaravȋ’nin Mesnevȋ Şerhi Mecmȗatu’l-Letȃyif ve Matmȗretu’l-Ma’ȃrif’inde Hadis (Altıncı Cilt Örneği). Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.

Şeyh İsmail Rüsûhî Efendi, Sülûk-nâme-i Şeyh İsmâîl Efendi Ankaravî, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, Türkçe Yazmalar Bölümü 6394.

Tanyıldız, Ahmet (2010) İsmâîl Rusûhî-yi Ankaravî Şerh-İ Mesnevî (Mecmû’atu’l-Letâyif ve Matmûratu’l-Ma’ârif) (I. Cilt): İnceleme-Metin-Sözlük. Doktora Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


TANYILDIZ, Ahmet. "SÜLÛKNÂME-Yİ ŞEYH İSMÂÎL (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/sulukname-yi-seyh-ismail-rusuhi-seyh-ismail-rusuhi-efendi. [Erişim Tarihi: 05 Ağustos 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 RİSÂLE FÎ HAKKI'S-SEMÂ (RÜSÛHî, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
2 HUCCETU'S-SEMÂ' (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
3 RİSÂLETÜ'T-TENZÎHİYYE FÎ ŞE'Nİ'L-MEVLEVİYYE (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
4 RİSÂLE-Yİ USÛL-I TARÎKAT VE BEY’AT (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
5 MİNHÂCU’L-FUKÂRÂ (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
6 DERECÂTU’S-SÂLİKÎN (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
7 RİSÂLE-Yİ UYÛN-I İSNÂ AŞERE (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
8 MAKÂSIDU’L-ALİYYE FÎ ŞERHİ’T-TÂİYYE (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
9 ŞERH-İ KASÎDE-İ MÎMİYYE EL-HAMRİYYE (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂ'İL ANKARAVÎ EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâ'il Ankaravî Efendi Dr. Öğr. Üyesi MUHAMMET İNCE
Görüntüle
10 HİKEMU’L-MUNDERİCE FÎ ŞERHİ’L-MUNFERİCE (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
11 İZÂHU’L-HİKEM/ŞERHU HEYÂKİLİ’N-NÛR (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
12 ZUBDETÜ'L-FUHÛS FÎ NAKŞİ'L-FUSÛS (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
13 FUTÛHÂT-I AYNİYYE (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
14 MİSBÂHU’L-ESRÂR (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
15 ŞERH-İ EHÂDÎS-İ ERBA’ÎN (RÜSÛHÎ, ŞEYH İSMÂÎL EFENDİ) Rüsûhî, Şeyh İsmâîl Efendi Prof. Dr. Ahmet TANYILDIZ
Görüntüle
16 LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) Mahmud Cemaleddin el-Hulvî Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
17 AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) Za'îfî, Muhammed Dr. Necmiye Özbek Arslan
Görüntüle
18 KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) Feyzî-i Kefevî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
19 ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) Iyânî, Cafer Iyânî Bey Prof. Dr. Osman Ünlü
Görüntüle
20 RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) Kefevî, Hüseyin ismail Aksoyak
Görüntüle
21 ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafa b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
22 HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) Mustafâ b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
23 HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafâ bin Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
24 TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
25 KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) Şikârî Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür
Görüntüle