- Yazar Biyografisi (TEİS)
Mehmet Celal - Madde Yazarı: Akın ZENGİN
- Eser Yazılış Tarihi:1891
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Diğer
- Yayın Tarihi:20/06/2022
SULTAN BAYEZİD-İ SÂNÎ YAHUT ELVÂH-I ZAFER (MEHMET CELAL)
manzum tarihMehmet Celal (d. 1867 - ö. 25 Ocak 1912)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Mehmet Celal’in manzum Osmanlı tarihi. Şairin bu türdeki eserlerinin sekizincisidir. Eserde II. Bayezid’ın kahramanlığı ve çeşitli zaferlerinden bahsedilir. Manzumeler mesnevi nazım şekliyle yazılmış ve sonlarına eklenen gazel, kıtʻa gibi nazım şekilleriyle tamamlanmıştır.
32 sayfadan oluşan eserin mukaddimeyle birlikte 9 bölümü vardır. Mukaddime bölümüne şair: “Şiir yazarken, hakîkate ve hissiyât-ı kalbiyyeye ittibâ’ ederek insân düşündüğü, hissettiği birkaç günde, birkaç yüz beyt söylerse, bu iştigâlinden hâsıl olacak netice, bir haftada yedi beyt söylemekten hâsıl olacak neticeden daha parlak olmaz mı?” diyerek eserlerini kısa sürede yazmasını eleştirenlere bir cevap vererek mühim olan şeyin zaman olmadığını, şiir yazmanın bir his meselesi olduğunu ifade eder (Turan 2018: 88-89). Manzumelerde II. Bayezid’ın kahramanlığı ve çeşitli zaferleriyle birlikte bazı tarihî kişilerden ve mitolojik karakterlerden de bahsedilir. Son dört beyitte ise yeni eserin I. Murat hakkında olacağını ifade edilmiştir.
Eserin dili sade ve anlaşılırdır. Destansı bir dille akıcılık yakalanmıştır. Yer yer başvurulan abartılı söyleyiş eserin cazibesini artırmıştır. Aruz ölçüsüyle yazılan eserde ekseriyetle “fâʻilâtün fâʻilâtün fâʻilün” kalıbı tercih edilmiştir.
Eser, 1308/1891 yılında Kasbar Matbaası’nda basılmıştır. İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-KaynaklarındaBel_Osm_K.00968 demirbaş numarasıyla, Atatürk Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Seyfettin Özege koleksiyonu 0121630, 0121631 ve 0165304 demirbaş numarasıyla kayıtlıdır.
Mehmet Arslan’ın yazdığı “Mehmet Celal’in Manzum Târihleri”, Gül Ayşe Akar’ın“Tanzimattan II.Meşrutiyete Türk Edebiyatında Biyografi” eserle ilgili yapılan önemli çalışmalardır.
Şairin biyografisi için bk. “Mehmet Celal”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mehmet-celal
Eserden Örnekler
Hakâyık âşinâyân-ı tabîʻat
Edince levha-i heycâya dikkat
Görürler onda bir merd-i İlâhî
Cihânda kahramânlar pâdişâhı
Görürler onda erbâb-ı teʻâlî
İkinci Bâyezîd-i bî-misâli
Vezîri pâdişâhın yaʻnî Yaʻkûb
Nice aʻdâ-yı dîni kıldı mağlûb
Bakın şu vâdî-i âteş-nisâra
Ziyâdan benzemez mi şuʻle-zâra
Bakın şu düşmeni tâlân eden zât
Şecâʻat şânını etmez mi isbât
Yegâne Haydar’ı ceng-âverânın
Kumandânı sekiz bin kahramânın
Beyân-ı satvetin vardı lüzûmu
Macâristân’ı titretdi hücûmu
Bütün aʻdâ gelince ittifâka
Koyuldu her biri râh-ı şikâka
Vezîrin âteş-i dehşet meʻâli
Ser-â-pâ yakdı yandırdı cibâlı
Vezirin dehşet-i satvet-nümâsı
Olur rezmin yamân bir mâcerâsı (Arslan 2015: 167).
[…]
Kaynakça
Akar, Gül Ayşe (2013). Tanzimattan II.Meşrutiyete Türk Edebiyatında Biyografi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
Arslan, Mehmet (2015). Mehmet Celal’in Manzum Târihleri. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
Mehmet Celâl (1308). Sultân Bâyezîd-i Sânî yâhûd Elvâh-ı Zafer. İstanbul: Kasbar Matbaası.
Turan, Taner (2018). 1880-1895 Yılları Arasında Yayımlanmış Şiir Kitapları Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ÂSÂR-I MEŞÂHİR (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Öğr. Gör. Sefa Toprak |
Görüntüle | ||
2 | MÜNTEHABÂT-I CEDÎDE I-II (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Dr. Gonca ARKON TEKİNEL |
Görüntüle | ||
3 | MD4481 BEDÂYİ'U'L-İNŞÂ (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
4 | FLORA (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Araş. Gör. Saliha TUNÇ |
Görüntüle | ||
5 | ŞEHİT ONBAŞININ OĞLUNA VASİYETİ (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
6 | TEZKÎR-İ MÂZÎ (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
7 | YEİS YÂHUD BİR CÜRM-İ MEŞHÛD (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Araş. Gör. Dr. Fikri Kula |
Görüntüle | ||
8 | BİR ÇİÇEK DEMETİ (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Araş. Gör. Saliha TUNÇ |
Görüntüle | ||
9 | HAYF (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Araş. Gör. Dr. Fikri Kula |
Görüntüle | ||
10 | GÖZYAŞLARI (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Araş. Gör. Saliha TUNÇ |
Görüntüle | ||
11 | CÜZDANIMDAN BİR KAÇ YAPRAK (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
12 | HAYAL-I ŞEBÂB (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Prof. Dr. Nuran Özlük |
Görüntüle | ||
13 | SON SALON VE AŞK (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Araş. Gör. Saliha TUNÇ |
Görüntüle | ||
14 | NEYYÎR (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
15 | RESSAM (MUSTAFA REŞİT) | Mustafa Reşit | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
16 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
18 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
19 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
20 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
21 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
22 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
23 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
24 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
25 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |