Matrakçı Nasûh'un Kanunî Sultan Süleyman dönemi tarihî olaylarını anlattığı kitaplar serisinin genel adı. Fetih-nâme-i Karaboğdân, Süleymân-nâme’nin ikinci kitabıdır. Eser, 23 Cemaziyelahir 945/16 Kasım 1538’te kaleme almıştır (Erkan 2005: XXI). Matla‘-ı Dâsitân’ın sonunda bulunan kayda göre “pâdişâhın dâsitân-ı evvelî”nin Korfu seferi ile tamamlandığı ve ardından “dâsitân-ı sânisi”ne Karabuğdân seferi ile başlanacağı temenni edilmektedir. Eser, Kanunî Sultan Süleyman’ın 945/1538 yılında çıktığı Karaboğdan seferini anlatmaktadır (Toklucu 2010: XV).

Matrakçı Nasûh, İshak Çelebi’nin ve Sucûdî’nin aynı adlı eserini görüp inceleyerek eserini kaleme almıştır. Eser, konu itibariyle İshâk Çelebî’nin Selîm-nâme’sinin devamı niteliğinde olan Sucûdî’nin Selîm-nâme adlı eserinin arka kısmında yer almaktadır. Bu da Sucûdî’nin eserinin Nasûh tarafından görüldüğünü ortaya koymaktadır. Nitekim Sucûdî’nin eserinin 1b varağında “Ba‘d-ez-feth ü fâtiha-ı ceng ü cidâl ve pes ez-hatm-i hâtime-i harb ü kıtâl mûcib-i tevşîh-i dibâce-i vasf ü hâl ve bâ‘is-i terşîh-i risâle-i şerh ü makāl oldur ki…” şeklinde yer alan ifadelerin Feth-i Karaboğdân’ın ilk varağı olan 105b’de “Ba‘d-ez-feth ü fâtiha-ı zafer-nâme-i padişah-ı cihâd ve hatm-i hâtime-i feth-nâme-i hüsrev-i devr [ü] zamân ve terşîh-i dibâce-i gazâ-yı milâd-ı ehl-i îmân oldur ki…” tarzında taklit edilmiş olması da zikredilen hususu teyit eder niteliktedir (Erkan 2005: XLIII).

Müellifin Süleymân-nâme’yi oluşturan kitapları Kanûnî Sultan Süleyman dönemi öncesini anlatan tarih eserlerinin bir devamı niteliğindedir. Aynı zamanda Kanûnî Sultan Süleyman dönemini anlatan diğer eserler ile konu anlatımı açısından paralellik bulunmaktadır. Kanunî’nin Karaboğdan Seferi, Târîh-i Âl-i Osmân’da aynı ifadelerle anlatılmakta ancak Fetih-nâme-i Karaboğdân’da mutantan ve musanna bir üslup dikkati çekmektedir (İnan 2019: 41).

Eserin tek nüshası Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde Revan 1284/2’de kayıtlı bulunmaktadır. Söz konusu nüsha müellif hattıdır. Eser bugüne kadar neşredilmemiştir.

Yazarın biyografisi için bk. “Nasûh, Matrakçı (Matrakî) Nasûh”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nasuh-matrakci-matraki-nasuh