Medhî'nin olağanüstü öğelerle yüklü manzum-mensur karışık hikâye metni. Eser III. Murad (salt. 1574-1595) zamanında yazılmış olup, büyük ihtimal yine bu sultana takdim olunmuştur.

Eser Câbelisâ şahı Ekrem Şâh'ın oğlu Şîr-i Dilîr ile Câbelikâ şahı Şerîf Hân'ın kızı Mihr-i Münîr arasındaki aşk hikâyesini anlatır. Şîr-i Dilîr duyarak, Mihr-i Münîr ise resmini görerek birbirlerine âşık olurlar. Mihr-i Münîr aşkından hasta olunca dostu olan bir peri kızının yardımıyla Câbelisâ'ya gitmek üzere yola çıkar. Yolda geldikleri büyük bir şehirde Firîbe adlı bir cadı tarafından kaçırılan kahramanın, peri kızı dostu da onu kaçıran cadının kanadından çıkan bir ateşle helâk olur. Cadı, Verhem isimli bir şahı sevmektedir, şah ise ona ancak yanında güzel sûretli birisini getirirse katlanabileceğini söylemiştir. Verhem Şâh Mihr-i Münîr'le evlenmek ister, kahramanın ölen peri dostunun annesi gelip şah ile cadıyı cehenneme gönderir, onu ise kendi kızı yerine koyduğunu söyleyip Câbelisâ şehrine götürür. Mihr-i Münîr erkek kılığına girip Şîr-i Dilîr'i arar ve onun şehzâde olduğunu öğrenir. Bir yanlış anlama sonucunda öldürülmeleri emri verilince, peri hatunu Mühr-i Münîr'i de kapıp Şehr-i Sîm-âb'a kaçar. Mihr-i Münîr yanlış anlamanın giderilmesi için bir mektup yazar. Şîr-i Dilîr yaptığı yanlışı anlayınca aklı başından gider. Duruma çare bulması için yardımı istenen Hâdiye Cadı'nın Şîr-i Dilîr'e âşık olması işleri karıştırır. Karşılık göremeyen cadı reddedilip Şîr-i Dilîr'in tokadıyla bayılınca onun yandaşları kahramana eziyet edip Sahrâ-yı Gûlân'a atarlar. Burada insan yiyen şeytanlar vardır.  Şîr-i Dilîr bunlarla savaşırken Hâdiye Cadı tarafından kurtarılır. Hikâyenin kalan kısmında da aslan suretine girip savaşan şah çocukları, muskalar, tısımlar, ifritler, cinler gibi olağanüstü unsurlar ve kahramanların başından geçen maceralar anlatılır. Eserin  sonunda bir tılsımdan kurtulan Şîr-i Dilîr, Mihr-i Münîr ile bir araya gelir, Câbelikâ şehrine giderler ve evlenirler,  sonra Câbelisâ'ya giderek mutlu bir ömür sürerler. Medhî bir sonraki eserinde bu iki kahramanın oğulları Sehlân'ın hikâyesini anlatacağını belirterek eserini tamamlar.

Medhî metninin içinde mesnevî, kıt'a, müseddes, gazel gibi nazım şekilleriyle yazılmış 35 parça manzumeye yer vermiştir.  Bunlar 8 ayrı aruz kalıbıyla yazılmışlardır.

Metinde Kaf Dağı, peri, peri padişahının kızı, cinnî, cadı, rüya, kuş donuna girme, arslan kılığına bürünme, kılık değiştirme (erkek kılığına girme), ejdere binen cadı, âteş gibi parlayan kılıç, sihir küpü, ifrit, yüz kırk kapılı bârgâh, âteş saçan ejder, âteş kalesi, tılsım, kanatlı at, gökyüzünde uçmak gibi bir çok masal unsur yer almaktadır.

Eserin Nuruosmaniye Kütüphanesi 3764 numarada ve Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi (Burdur İl Halk Kütüphanesi Koleksiyonu) 15 Hk 659 numarada birbirinden oldukça büyük farklar ihtiva eden iki nüshası vardır. Metnin 79 varak tutarındaki Nuruosmaniye nüshası Müjgân Çakır ve Hanife Koncu tarafından yayımlanmıştır (2010).

Yazarın biyografisi için bk. "Medhî, Derviş Hasan". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mehdi-dervis-hasan