SİLSİLE-NÂME-İ TARÎK-İ UŞŞÂKÎ (RÜŞDÎ)
şiirler
Rüşdî, Yemez-zâde Süleymân (d. 1184/1770 - ö. 1250/1834)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Yemez-zâde/Semiz-zâde Süleyman Rüşdî tarafından yazılan ve Dîvân’ın içinde yer alan eser. Silsilenâme-i Tarîk-i Uşşâkî veya Silsile-i Uşşâkiyye olarak bilinen eserin adı “Uşşâkî tarikatının silsilenâmesi” anlamına gelmektedir. Bu eser, Rüşdî’nin günümüze kadar bulunan eserlerinden sadece Dîvân’ın içinde kaside şeklinde yazılmış bir şiir olarak yer almaktadır. Eserde Uşşâkî tarikatının pirleri tanıtılmaktadır.

Silsile-nâme-i Tarîk-i Uşşâkî’nin içinde bulunduğu Dîvân’ın nüshaları şunlardır: Millî Kütüphane, 06 Mil Yz FB 332: Bu nüshada eser 8b ile 13a sayfaları arasında yer almaktadır. “Berây-ı Güfte-i Rüşdî Der-Beyân-ı Silsile-i Silk-i Mesâlike-i Hüsâmeddîn Uşşâkî Kuddise Sırruhu’l-Azîz” başlığı altında bulunan şiir 64 beyittir. Millî Kütüphane, 06 Mil Yz A 7296/2: Bu nüshada 3a ile 6a arası sayfalarda Silsilenâme-i Tarîk-i Uşşâkî yer almaktadır. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, No. T. 2802: Bu nüshada “Silsile-i Nâme-i Tarîk-i Uşşâkiyye-i Hüsâmeddin Kuddise Sırruhu’l-Mübîn” adıyla 3b ile 4b sayfaları arasında 71 beyitten oluşan şiirler bulunmaktadır. Hüseyin Kuruüzüm’ün Süleyman Rüşdî adlı kitabını yazarken faydalandığı nüshada bu eser bulunmaktadır. Eserin tümü 69 beyittir. Bu nüsha 1227-1230/1812-1815 yılları arasında Kıtmir el Hüsnü Efendi Muhammed Tevfik Çanakkaleli (tabur imamı) tarafından istinsah edilmiştir. Silsile-nâme-i Tarîk-i Uşşâkî’nin içinde yer aldığı Dîvân’ın Ankara Millî Kütüphane 06 Mil Yz FB 332 numarada bulunan nüshası yüksek lisans tezi olarak çalışılmıştır (Semiz 2010).

Yazarın biyografisi için bk. “Rüşdî, Yemez-zâde Süleymân”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rusdi-yemezzade-suleyman 

Eserden Örnekler


Berây-ı Güfte-i Rüşdî Der-Beyân-ı Silsile-i Silk-i Mesâlike-i Hüsâmeddîn Uşşâkî Kuddise Sırrahu’l-Azîz

Elâ ey tâlib-i sırr-ı nikât-ı remz-i mâ evhâ

Elâ ey âşık-ı râz-ı sarây-ı dâr-ı ev ednâ


Elâ ey genc-i tahkîkin nükûdın tâlib u râgıb

Elâ ey vâris-i nûrî nübüvvet nükte-i garrâ


Ne yüzün feth olur bu kenz nedir miftâh bu bâbın

Nedir sûfî nedür sâfî nedir bu sırr-ı illâ lâ


Nedir insân ile ekvân nedir hayvân hem ma’den

Nedir bu çâr-unsûrât nedir bu hâl-i istisnâ


Nedir bu cümle teklîfât nedir külfetin aslı

Niye geldin nedür maksûd nedir bu kesret-i tenhâ


Nedir bu âm ile hem hâs nedür bu fark ile hem fark

Nedir bu fark ile cem’in rumûzı anla gel âyâ


Gel imdi remz-i uşşâkın me’âlin tâlib oldunsa

Ne yüzden feth olur bu bâb niçe keşf ola bu ma’nâ


Sana bu sırrın ehlinden haberdâr ideyim gûş it

Kime kimden virip almış kimin re’yindedir hâlâ


Hudâ peyki celîli vâsıt ile ol resûlüne

İdüp telkîn bu tevhîdi ki oldu mazhar-ı kübrâ


Muhammed ba’de zâ ol Haydar-ı Kerrâra sunmuşdur

O câm-ı vahdet-i dest-i nübüvvet birle bi’l-ihfâ (Semiz 2010: 59-60).

Kaynakça


KAYNAKÇA

Semiz, Kenan (2010). Semiz-zâde Süleyman Rüşdî Efendi ve Dîvânı. Yüksek Lisans Tezi. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


ÖZER, Öznur. "SİLSİLE-NÂME-İ TARÎK-İ UŞŞÂKÎ (RÜŞDÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/silsile-name-i-tarik-i-ussaki-rusdi. [Erişim Tarihi: 12 Eylül 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (RÜŞDÎ) Rüşdî, Yemezzâde Süleymân Doç. Dr. Nilüfer Tanç
Görüntüle
2 PEND-İ ATTÂR TERCÜMESİ (RÜŞDÎ) Rüşdî, Yemezzâde Süleymân Gönül Delice
Görüntüle
3 OTUZ İKİ VE ELLİ DÖRT FARZ MANZÛMELERİ (RÜŞDÎ) Rüşdî, Yemez-zâde Süleymân Doç. Dr. Necdet Şengün
Görüntüle
4 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
5 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
6 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
7 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
8 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
9 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
10 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
11 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
12 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
13 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle