SİLÂHU’L-MÜRÎDÎN / EVRÂD-I HAMÎDİYYE (SOMUNCU BABA)
Somuncu Baba evrâdı
Somuncu Baba Hamîdüddîn-i Aksarâyî (d. ?/? - ö. 14-15 Şaban 815/19-20 Kasım 1412)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Somuncu Baba'ya nispet olunan, geç tarihlerde, adından bazı kaynaklarda bahsedilen eser. Müritlerin silâhı anlamında, Kur’an-ı Kerîm ve hadîs-i şerîflerden derlenen dua ve zikirlerden oluşan, sabah namazından sonra günlük vird halinde okunan eserdir.

Silâhu’l-Mürîdîn'e yazma eserler arasında bu ismi ile hiç rastlanılmamıştır. Eserin varlığından ve bu isminden bizi haberdar eden, müellifin kendisidir. Müellif, Kelime-i Tevhîd Zikri Risâlesi (Risâletü’z-Zikr: Zikir Risâlesi) adlı eserinde “Dualara gelince; duaların en faziletlisi, Allah’ın Kelâm-ı Kadîmi’nde bizim maslahatımız için Nebi’sinin diliyle indirdiği dualardır. Daha sonra, evvelce Silâhu’l-Mürîdîn’de tertipleyip düzenlediğim ve Yüce Allah’ın, Resulü’nün diliyle icra etmiş olduğu ve ayrıca Kütüb-i Sitte’de sahih ve güçlü senetlerle gelen dualardır” demektedir (Hamîdüddîn-i Aksarâyî’den aktaran Serinsu 2016: 27).

Son yıllara kadar eserin müstakil bir nüshasının bulunmadığı ve Ziyâeddîn Gümüşhanevî’nin Mecmû’at’ül-Ahzâb adlı eserinin “Şâzeli” cildinde rastlanılan “Hâzâ Hizbü’ş-Şeyh Hamîd el-Ârif Kaddesellâhu Sırrahû ve Nefe’anâ Bih” başlıklı duaların da Silâhu’l-Mürîdîn olabileceği minvalinde yorumlar yapılmıştır. Çünkü Mecmû’at’ül-Ahzâb’da Hamîdüddîn-i Aksarâyî’ye nispet edilen bu dualar, her ne kadar Silâhu’l-Mürîdîn ismi ile belirtilmese de müellifin Zikir Risâlesi’nde bahsettiği dualara uymaktadır. Bu sebeple Silâhu’l-Mürîdîn, Mecmû’at’ül-Ahzâb ile birlikte zikredilmiştir. Ancak İstanbul Millet Kütüphanesi, Ali Emîrî, 34 Ae Arabi 730/5’te bulunan Evrâd-ı Hamîdiyye’nin incelenmesi ile eserin müstakil bir nüshasının olduğu da anlaşılmaktadır. Evrâd-ı Hamîdiyye’de geçenler ile Mecmû’at’ül-Ahzâb’ın ilgili kısmındaki dualar aynı olsa da bunlar, müellifin bahsettiği gibi Kur’ân-ı Kerîm’de ve hadîs-i şerîflerde geçmektedir. Eserin bir nüshası Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi kütüphanesinde, Evrâd Hâmidüddîn Hâmid Aksarâyî adıyla, 37307 yer numara ile kayıtlı mecmuada bulunmaktadır. Kısaca Silâhu’l-Mürîdîn’in Mecmû’at’ül-Ahzâb’da, İstanbul Millet Kütüphanesi’nde ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi kütüphanesinde olmak üzere 3 nüshası vardır (Kuşsan-Gül 2020: 343-346, Şimşek 2020: 31-32, Ulu 2021: 140).

Eserin Mecmû’at’ül-Ahzâb nüshasının tercümeleri Mahmut Ulu ve Osman Çakır tarafından yapılmıştır. Ulu, Mecmûatü’l-Ahzâb’ın Hizbu Hamîdü’l-Ârif kısmını; Çakır ise Mecmûatü’l-Ahzâb’ta geçen evrâdın tamamını tercüme etmiştir (Çakır 2021: 479-482, Ulu 2015: 115-124). Eserin Evrâd-ı Hamîdiyye nüshasının tercümesi ise Selami Şimşek tarafından yapılmıştır (Şimşek 2020: 53-76). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi kütüphanesinde bulunan nüsha üzerinde ise henüz çalışılmamıştır.

Eserin Hacı Bayrâm-ı Velî’nin Evrâd-ı Bayrâmiyye adıyla benzerliğinden ötürü ona atfedildiği de görülmektedir. Her iki eser benzerlik arz etse de birebir aynı değildir. Hacı Bayram-ı Velî evrad almış, bazı ilave ve çıkarmalarda bulunmuştur. (Şimşek 2016: 19-57).

Müellifin biyografisi için bk. “Somuncu Baba”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/somuncu-baba

Eserden Örnekler



Kaynakça


Çakır, Osman (2021). el-Hac eş-Şeyh Hoca Ahmed Ziyâüddîn Gümüşhânevî Efendi (k.s) Mecmuâtü’l-Ahzâb Şâzeli  Dua Kitabı. İstanbul: Ensar Neşriyat.

Kuşsan, Ahmet ve Mustafa Fırat Gül (2020). Tabakât Eserleri ve Arşiv Belgeleri Işığında Somuncu Baba Şeyh Hamîd-i Velî Hayatı, Eserleri ve Kabri. Aksaray: Aksaray Belediyesi Yay.

Serinsu, Ahmet Nedim (2016). “Somuncu Koca Hazretleri’nin Kelime-i Tevhid Zikri Risalesi Hakkında”. I. Uluslararası Aksaray Sempozyumu. Aksaray: Aksaray Belediyesi Yay.

Şimşek, Selami (2016). Hacı Bayrâm-ı Velî Hazretlerinin Evrâdı – Evrâd-ı Bayrâmiyye. İstanbul: Buhara Yay.

Şimşek, Selami (2020). Somuncu Baba Hazretlerinin Evrâdı – Evrâd-ı Safeviyye. İstanbul: Buhara Yay.

Ulu, Mahmut (2015). Şeyh Hamîd-i Velî Somuncu Baba Hayatı ve Eserleri Kırk Hadis Şerhi-Zikir Risalesi-Silah’ul Mürîdîn-Fatiha Tefsiri. Konya: Kişisel Yay (Mim-Elif).

Ulu, Mahmut (2021). "Şeyh Hâmid-i Velî (Somuncu Baba) ve Silâhü’l-Mürîdîn Adlı Eseri". Milli Kültür Araştırmaları Dergisi 5 (1).

Atıf Bilgileri


Kuşsan, Ahmet. "SİLÂHU’L-MÜRÎDÎN / EVRÂD-I HAMÎDİYYE (SOMUNCU BABA)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/silahu-l-muridin-evrad-i-hamidiyye-somuncu-baba. [Erişim Tarihi: 21 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 ŞERH-İ HADİS-İ ERBÂİN (SOMUNCU BABA) Somuncu Baba Prof. Dr. Enbiya Yıldırım
Görüntüle
2 ZİKİR RİSÂLESİ/ KELİME-İ TEVHİD ZİKRİ RİSÂLESİ (SOMUNCU BABA) Somuncu Baba, Hamîdüddîn-i Aksarâyî Diğer Tuğba Nurlu Ertürk
Görüntüle
3 KÂŞİFÜ'L-ESTÂR AN VECHİ'L-ESRÂR (ŞEYH HÂMİD-İ VELÎ) Şeyh Hâmid-i Velî Öğretmen TALAT OLGUN
Görüntüle
4 SOMUNCU BABA HAMÎDÜDDÎN-İ AKSARÂYÎ’NİN TÜRKÇE ŞİİRLERİ (SOMUNCU BABA) Somuncu Baba, Hamîdüddîn-i Aksarâyî Diğer Ahmet Kuşsan
Görüntüle
5 HÜZB-Ü ŞEYH HÂMİD (SOMUNCU BABA) Somuncu Baba Dr. mahmut ulu
Görüntüle
6 SOMUNCU BABA NUTK-İ ŞERİFİ (SOMUNCU BABA) Somuncu Baba Dr. mahmut ulu
Görüntüle
7 RİSÂLE FÎ ZİKRİ KELİMETİ LA İLÂHE İLLALLAH (SOMUNCU BABA) Somuncu Baba, Şeyh Hâmid-i Veli Dr. mahmut ulu
Görüntüle
8 MENÂKIBÜ’L-ÂRİFÎN (EFLÂKÎ) Eflâkî, Eflâkî Dede, Eflâkî Ahmed Ârifî, Ârifî Doç. Dr. Mehmet Ünal
Görüntüle
9 MEVHÛB-I MAHBÛB (ŞEYHOĞLU) Şeyhoğlu, Baba Yusuf Sivrihisarî Araş. Gör. Harun ALKAN
Görüntüle
10 MÜNYETÜ'L-EBRÂR VE GUNYETÜ'L-AHYÂR (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Dr. Öğr. Üyesi Abdullah Taha Orhan
Görüntüle
11 TABSİRATÜ’L-MÜBTEDİ VE TEZKİRETÜ-İ-MÜNTEHİ (KONEVÎ) Konevî, Sadreddin Doç. Dr. Mevlüt Gülmez
Görüntüle
12 KİTÂBÜ’L-MÜNTEHÂ EL-MÜŞTEHÂ ALE’L-FÜSÛS (AHMED BÎCÂN) Ahmed-i Bîcân, Ahmed Bîcân, Yazıcıoğlu Ahmed Bîcân, Şeyh Ahmed Bîcân Efendi bin Sâlih Efendi, Ahmed İbnü’l-Kâtib Dr. Mehmet Bilal Yamak
Görüntüle
13 RİSÂLE-İ ZİKRULLAH (AKŞEMSEDDİN) Akşemseddin, Şemseddin Muhammed Araş. Gör. Harun ALKAN
Görüntüle
14 MİSBÂHU’L-ÜNS BEYNE’L-MA’KÛL VE’L-MEŞHÛD FÎ-ŞERHİ MİFTÂHİ’L-GAYB (FENÂRÎ) Fenârî, Mollâ Fenârî, Şemseddîn Muhammed b. Hamza, Şemseddîn Muhammed Efendi Diğer Edibe Taş
Görüntüle
15 RİSÂLE-İ TEVHÎD (MARMARAVÎ) Marmaravî, Ahmed Şemseddin, Yiğitbaşı Velî Prof. Dr. AHMET ÖGKE
Görüntüle
16 MUKADDİMETÜ’S-SÂLİHA (MARMARAVÎ) Marmaravî, Ahmed Şemseddin, Yiğitbaşı Velî Prof. Dr. AHMET ÖGKE
Görüntüle
17 KEŞFÜ’L-ESRÂR (MARMARAVÎ) Marmaravî, Ahmed Şemseddin, Yiğitbaşı Velî Prof. Dr. AHMET ÖGKE
Görüntüle