Hüseyin Rahmi’nin yanlış batılılaşma temalı ilk romanı. Âyine / Şık, yazarın ilk eseri olması ve ifade tarzı bakımından bazı acemilikler taşır ve Ahmed Midhat Efendi’nin Felâtun Bey ile Râkım Efendi romanının kuvvetli etkisi altındadır. Romanın merkezî kahramanı Şöhret, Felâtun Bey’in, Şöhret’in karşısında yer alan Maşuk Bey ile Selâmi Efendi ise Râkım Efendi’nin prototipidirler.

Şatırzâde Şöhret Bey alafrangalığa müptela, şöhret ve gösteriş düşkünü, “şık” giyimli biridir ve Madam Potiş adlı bir aşüfteyle metres hayatı yaşar. Köpekleri Drol, Baba Perdriks’in lokantasında tabaklara saldırıp etrafı dağıtınca Madam Potiş korkudan kaçar ve Şöhret Bey lokantada dayak yer. Bu olayın ardından Şöhret Bey yakın arkadaşı Maşuk Bey’e sığınır. Maşuk Bey’in evi o gece oldukça kalabalıktır ve Şöhret Bey orada da çapkınlık yapar. Genç sandığı yaşlı bir kadına sarkıntılık yapması ve kadının gece Şöhret’in odasına gelmesi üzerine Râik’le kavga ederler ve Şöhret köpeği ile gece evden atılır. Evde kalanlar ertesi sabah uyandıklarında bazı eşyalarının kaybolduğunu fark ederler. Başka bir gün Maşuk Bey o geceki misafirleriyle birlikte Tepebaşı Bahçesi’ne gider ve Şöhret Bey’le karşılaşır. Şöhret Bey’in yanında köpeği Drol, Madam Potiş ve silindir şapkalı bir Frenk de vardır. Aradan bir saat geçer ve Drol yine mutfaktaki yemekleri yemeye kalkınca aşçı Todori’den dayak yer, dayağın etkisiyle bütün müşterilere saldırır ve bir Frenk tarafından kudurmuş olduğu gerekçesiyle öldürülür. Bahçeye gelen polisler Şöhret Bey’i ve Madam Potiş’i hem bütün bunlara sebep oldukları için hem de Maşuk Bey’in evinde yaşanan hırsızlık sebebiyle tutuklarlar.

Romanın başkahramanı Şöhret Bey’in Şatırzâde lakabıyla sahtekârlığı vurgulanır. Onun için şıklık yani alafrangalık mühimdir ve alafrangalığın ilk şartı zadegân (meşhur, soylu) olmaktır. Şıklığın ikinci şartı ise dış görünüşüne fazlasıyla önem vermektir. Korseli ve pudralı olduğu gibi modaya da fazlasıyla düşkündür, ancak maddi durumunun yetersizliğinden ötürü sokak içlerinde ve tenha dükkânlarda çalışan terzilerin başlarına bela olur. Çirkinliği ile maymuna (orangutan) benzetilen Şöhret Bey aynı zamanda alay konusudur. Sevgilisi/metresi Madam Potiş ise “âşüftelerin en bayağılarından” olarak nitelendirilir. Potiş’in amacı Şöhret Bey gibi kişileri tuzağına düşürüp onların parasını yemektir. Bir diğer önemli kahraman Maşuk Bey de “şık” olmasına rağmen ahlâk ve bilinç açısından bu iki karakterden daha üstündür. Onun hissettiği aşk şehvetli değil duygusaldır.

Hüseyin Rahmi yaşam biçimi açısından birbirine son derece zıt olan karakterleri Âyine/Şık'ta Beyoğlu çevresi, Baba Perdriks’in Lokantası, Tepebaşı Bahçesi gibi mekânlarda bir araya getirerek aralarındaki çatışmayı ortaya koyar ve böylece modern Türk romanının doğuşunda önemli bir konu olarak ortaya çıkan yanlış Batılılaşmanın/alafrangalığın altını kendine has mizahi üslûbuyla çizer. 

Ahmed Midhat Efendi’nin sahibi ve baş yazarı olduğu Tercümân-ı Hakîkat gazetesinde 1888'de tefrika edilen Âyine/Şık" 1889'da Kırkanbar Matbaası’nda basılmıştır.

Hüseyin Rahmi'nin biyografisi için bk. "Hüseyin Rahmi Gürpınar". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/gurpinar-huseyin-rahmi