ŞİİRLER (İLMÎ)
şiirler
İlmî, Çelebi-zâde Ali Efendi (d. ?/? - ö. 1224/1809'dan sonra)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Maraş’ta müftülük, Afşin Ashâb-ı Kehf Medrese’sinde müderrislik yapan Maraşlı Çelebizâde Ali İlmî Efendi’nin şiirlerini ihtiva eden muhtelif metinlerden müteşekkil yazma bir eser Kahramanmaraşlı araştırmacı yazar Yaşar Alparslan’ın özel kütüphanesinde bulunmaktadır. Birçok yerinde Ali İlmî mührü bulunan söz konusu eserde şair, künyesini; “Ali İlmî eş-Şehîr bi-Çelebiefendizâde el-Mar’aşî İbn-i Ahmed bin Ahmed bin Ali Efendi Elbistanî el-Müftî bi-Medinetü’l-Mar’aş el-Müderris bi-Medresetü’l-Ashâb-ı Kehf-i Şerîf” olarak kaydetmiştir.

Bu manzum-mensur karışık yazma eserde Çelebizâde Ali İlmî’ye ait 2 kaside, 1 tahmis, 1 tarih manzumesi,16 gazel, 1 tarih beyti ve 1 müfred olmak üzere toplam 22 şiir bulunmaktadır. Şair şiirlerinde İlmî mahlasını kullanmaktadır. Bu şiirlerinden birisi Şükûfî’nin bir gazelini tahmistir. Gazellerinden biri Nef’î’ye, diğeri Bâ’is’e bir diğeri de Aynî’ye naziredir.

Çelebizâde Ali İlmî, müderris bir divan şairidir. Şairin Arapça ve Farsçaya ileri derecede vâkıf olduğu şiirlerinden, yaptığı şerh ve istinsah ettiği eserlerden anlaşılmaktadır. Çelebizâde Ali İlmî’nin eselerinden ilmî ve edebî alanda rağbet ettiği şahsiyetlerin Elbistanlı Hayâtîzâde Ahmed Efendi ve Sünbülzâde Vehbî olduğu anlaşılmaktadır.

Şairin biyografisi içi bk. "İlmî, Çelebi-zâde Ali Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ilmi-celebizade-ali-efendi

Eserden Örnekler


Gazel-i Bâ’is Berây-ı Tanzîr-i Gazel-i İlmî Çelebizâde


Egerçi hâba varmış çeşm-i bâdâmı şekerlenmiş

Velî sad-fitne zîr-i perdede yatmış siperlenmiş


Görüp la’l-i arak-nâkin gül-i pür-jâledir sanma

O bir yâkût-ı hâtemdir ki etrâfı güherlenmiş


Siyeh semmûrdan tâbân idince gerden-i sâfın

Dedim ey meh derûn-ı hâlede rûyun kamerlenmiş


O şûhun cebhe-i sâfındaki ebrûlar ya’ni

Gümüş suyunda bir cisr-i melâhatdir kemerlenmiş


Varılmaz kûy-ı cânâna semend-i pây ile ey dil

O vâdîde niçe esb-i sebük-revler tökezlenmiş


Güzel tarh eylemiş İlmî bu şi’ri Bâ’isâ ammâ

Bu vâdîde benim de hâme-i tab’ım hünerlenmiş (Alıcı ve Gülcan Alıcı 2014: 47).

Kaynakça


Alıcı, Lütfi; Alıcı Gülcan (2014). Maraşlı Divan Şairlerinden Çelebizâde Ali İlmî ve Gebelizâde Rahmî Çeviriyazı-Tıpkıbasım. Kahramanmaraş: Noya Medya. 

Gözitok, Mehmet Akif (2016). Çelebizade Ali İlmî Nazm-ı Bedî’ (Farsça-Türkçe Manzum Sözlük). Erzurum: Mim Yay.

Çelebizâde Ali İlmî (yty). Muhtelif Yazma Eser, Kahramanmaraş: Yaşar Alparslan Kitaplığı. 

Atıf Bilgileri


Alıcı, Lütfi. "ŞİİRLER (İLMÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/siirler-ilmi. [Erişim Tarihi: 23 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 NAZM-I BEDİ’ (İLMÎ) İlmî, Çelebi-zâde Ali Efendi Doç. Dr. Mehmet Akif Gözitok
Görüntüle
2 TUHFE-İ VEHBÎ ŞERHİ (İLMÎ) İlmî, Çelebi-zâde Ali Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
3 MANZUM FERÂİZ (İLMÎ) İlmî (d ?/? - ö.?/?) Dr. Öğr. Üyesi Lütfi Alıcı
Görüntüle
4 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
5 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
6 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
7 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
8 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
9 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
10 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
11 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
12 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
13 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle