Nabizâde Nâzım'ın müstakil kitapçıklar halinde neşredilmiş uzun hikâye türündeki eserlerinden biri. 1308/1891 yılında yayımlanan Sevda, aşkın kuru bir hülyadan ibaret olduğunu anlatan, vuslata erdikten sonra sevdanın son bulduğu fikrini vermek isteyen on bölümlük bir hikâyedir. Hikâye, bir kış gecesinde birkaç gencin toplanarak sevda üzerine yaptıkları sohbetle başlar. Fettah, sevdanın kutsal bir duygu olduğu fikrinin ateşli bir savunucusudur. Muhlis ise zıt bir görüş olarak aşkın taraflar arasında yapılan bir alışveriş sayılacağı fikrindedir.

Fettah; mektepten yeni kurtulmuş, yakışıklı ve zengin bir gençtir. Küçüklüğünden beri en çok romantik romanlardan haz almış ve okuduklarından yola çıkarak sevdanın saf bir duygu olduğu fikrini benimsemiştir. Sevda namına başından yalnızca iki kısa tecrübe geçmiştir. Nazmiye; Sabri Efendi’nin kardeşinin kızıdır, küçük yaşta kimsesiz kalmıştır. Fettah, penceresinden dışarıya bakarken Nazmiye’yi görür ve âşık olur. Ancak daha sonra karşılaştıklarında Nazmiye’nin çok da güzel olmadığını, insanlarla iletişim kurmakta zorlandığını görünce hayalinde onu büyüttüğünü anlar. Fettah, birkaç arkadaşına sevda üzerine fikirlerini sorar ve gelen cevaplara hikâyede yer verilir. Fettah’ın Nazmiye’yle evlendiği söylenir, artık Fettah sevdanın kuru bir hülyadan ibaret olduğunu savunmaktadır.

Hikâyede Fettah’ın çevresinde geçen olaylar anlatılmış, karakterler idealize edilmemiştir. Ancak karakterlerin yapısı hakkındaki bilgiler zayıftır. Aşk konusunda birçok insanın fikrine yer verilerek dönemin zihniyetine ışık tutulmuştur. Bazen uzun tasvirlere yer verilmiş, bazense hiçbir ayrıntıya değinilmemiştir. Romantik roman okuyanların hayata hayalci bir bakışı olduğu sezdirilmiştir. Küçük yaştaki kızların evlendirilmesi de hikâyede eleştirilmiştir.

Sevda, Nabizâde Nâzım’ın hikâyelerinde realist özelliklerin öne çıkması bakımından dikkate değerdir.

Nabizâde Nâzım’ın biyografisi için bk. “Nabizade Nazım”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nabizade-nazim