Sadreddin Konevî’nin (ö. 673/1274) Allah’ın en güzel isimlerinin anlamlarını açıkladığı ve ilâhî isimleri Tanrı-âlem-insan irtibatı açısından ele aldığı eseri. “Allah’ın doksan dokuz ismi vardır, bunları öğrenen cennete girer” anlamındaki hadisten hareketle bu eseri telif ettiğini belirten Konevî, klasik literatürde tertip edildiği şekliyle doksan dokuz ismin anlamını izah eder. Konevî’nin anlayışında ilâhî isimler, konusu Hakk’ın varlığı ve meselesi Allah-âlem ilişkisini açıklamak olan ilm-i ilâhînin (metafizik) ilkelerini ifade eder. Bu meyanda Konevî’ye göre Allah’ın âlemle ve insanla ilişkisi ancak O’nun isimleri üzerinden anlaşılabileceği gibi insanın Hakk’a vâsıl olarak hakikate ermesi de ancak bu isimler yoluyla ahlaklanmaya bağlıdır. Dolayısıyla ilâhî isimler hem âlemin ve insanın varlık ilkeleridir hem de hakikate ulaşma yönteminin zeminini teşkil eder. Bu yönüyle ilâhî isimler, sadece Konevî’nin değil bir bütün olarak vahdet-i vücûd eksenli tasavvuf düşüncesinin odağında yer almış ve esmâ-i hüsnâ şerhçiliği tasavvuf müelliflerinin önemli faaliyet alanlarından biri olmuştur. Eser, bu alanın en yetkin örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Konevî eserin başında ilâhî isimlerin gerçekte sonsuz olduğunu, ancak bu isimlerden tecelli eden mevcutların sonlu olduğunu vurgular ve Hakk’ın ihtiyaç duyulan her şey ile kendisini isimlendirmesine dikkati çeker. Bu durum Allah’ın dış varlıktaki her bir tikel mevcutla doğrudan ilişkisinin bir sonucudur. Konevî ayrıca Allah’ın isim ve sıfatlarını en yetkin tarzda peygamberlerin bilebildiğini, onların da ancak Hakk’ın kendisini onlara bildirdiği şekliyle bilebileceklerinin altını çizer. Konevî’ye göre yukarıdaki hadiste kişinin cennete girmesine vesile olacak “öğrenme” (ihsâ etme), ilâhî isimlerin anlamlarını idrak ederek onlarla ahlaklanmak demektir. Bu düşünceye uygun olarak Konevî eserinde ilâhî isimleri izah ederken öncelikle isimlerin anlamlarını mücmel olarak zikreder ve ardından vahdet-i vücûd anlayışına uygun tarzda çeşitli varlık ve bilgi mertebelerine göre bu isimlerin anlamlarını ve bu isimlerden edinilmesi gereken birtakım ahlâkî vasıfları anlatır. Söz gelişi es-Sabûr ismini izah ederken hem Allah’ın ismi olması bakımından hem de sabrın bir kulluk eylemi olması bakımından anlamı üzerinde durur. Çok sayıda yazma nüshası bulunan eser, Ekrem Demirli tarafından Esmâ-i Hüsnâ Şerhi adıyla tercüme edilmiştir (İstanbul 2002).

Müellifin biyografisi için bk. "Konevî, Sadreddin", Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/konevi-sadreddin