Yûsuf-ı Hakîkî’nin, babası Hamîdüddin-i Aksarayî’nin (ö. 815/1412) Şerhu Hadîsi Erba‘în Şerhu Erba‘îne Hadîsen adlı eserine hâşiyesi. Somuncu Baba’nın kırk hadis derlemesi ve şerhi, kırk hadisin bir araya getirildiği ve Arapça olarak kısaca şerh edildiği bir eserdir. Her hadisin ardından “Hisse” başlığının altında özlü bir şerh yazılmıştır. Yûsuf-ı Hakîkî de babasının bu çalışmasını şerh ederek genişletmiş; ona bir hâşiye yazmıştır.

Şerhu Erba‘îne Hadîsen Hâşiyesi’nin 969/1561-62’de istinsah edilmiş nüshası, Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi Koleksiyonu 11441/3 numarada bulunmaktadır. 23 varaktır. Milli Kütüphane 06 Mil Yz A 7479/3 numarada Yûsuf-ı Hakîkî’ye nispet edilerek kaydedilen nüsha, Hamîdüddin-i Aksarayî’nin eserinin bir nüshasıdır.

Hâşiyede kırk hadis ve hisseler kaynaktaki gibi yazılmıştır. Hisseler, “Şerhu’l-Hisse” başlığı altında şerh edilmiştir. Hisse kısımlarındaki ibareler, hâşiye üslubuna uygun olarak “Kavlühû” ifadesiyle bölüm bölüm açıklanmıştır. Hakîkî, şerhinde âyet iktibaslarına sıkça başvurmuş, zaman zaman da manzumeler kullanmıştır.

Yûsuf-ı Hakîkî, hâşiyede dinî kavramların açıklanmasına özen göstermiştir. Sözgelimi ikinci hadisin şerhinde Hamîdüddin-i Aksarayî, hadiste geçen şirk kavramını eş-şirkü’l-celî ve eş-şirkü’l-hafî kavramlarıyla açmış; Yûsuf-ı Hakîkî de bu kavramları tanımlayarak açıklamıştır.

Yûsuf-ı Hakîkî’nin açıklamaları genellikle tasavvufî bir anlayışı yansıtmaktadır. Sözgelimi on dokuzuncu sıradaki “Kim Allah’a kavuşmayı severse Allah da ona kavuşmayı sever...” hadisini Hamîdüddin-i Aksarayî, Hz. Peygamberin ümmetini ölüme hazırlaması olarak değerlendirmiş; Hakîkî ise bu ölümü, tabiî ölümden önceki iradî ölüm olarak şerh etmiştir.

Şarihin biyografisi için bk. "Hakîkî, Yûsuf-ı Hakîkî Baba, Şeyh Yûsuf , Gül Baba", Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/hakiki-yusufi-hakiki-baba-seyh