- Yazar Biyografisi (TEİS)
Fahrî, Ahmed - Madde Yazarı: Doç. Dr. Nilüfer Tanç
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Şerh
- Yayın Tarihi:24/02/2022
ŞERH-İ ŞATHİYE-İ MÜFTÜ BABA
şathiye şerhi ve nazireFahrî, Ahmed (d. ? - ö. 1213/1214-1799)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Fahrî’nin, kimliği tespit edilemeyen Müftü Baba’nın şathiyesini tanzir ve şerh ettiği eseridir. Hacı Selim Ağa Kütüphanesi Hüdayî Efendi no. 1254/2’de 43b-47a yaprakları arasında yer alan eserin hacmi 26-29 satırdır. Müftü Baba’nın hecenin (7+7) ölçüsüyle 10 beyit olarak kaleme alınmış şathiyesi Kaygusuz Abdal (1341-1444)’ın: “Kaplu kaplu bagalar kanatlanmış uçmağa/Kertenkele derilmis diler Kırım geçmeğe” matlaı ile başlayan şathiyesine benzemektedir. Fahrî’nin Müftü Baba’nın şathiyesini tanziri yazmada şerh edilen her beytin karşısına gelecek biçimde sayfa kenarına kırmızı ile yazılmıştır (Aslan 2008: 129).
Mütfü Babaya ait şathiye akla aykırı, saçma görünen ve dinleyeni güldürüp düşündüren sathiyeler sınıfına girer. Fahrî, Müftü Baba şathiyesini tasavvuf çerçevesinde şerh eder. Buna göre manzumede yer alan çoğu unsur asıl anlamı dışında tasavvufi bir mana ifade eder (Aslan 2008: 125,131). Yazar, şathiyede yer alan görünüşte anlaşılmaz, İslam esaslarına aykırı ve saçma gibi görünen kelimelerin hakikatte ne anlama geldiklerini izah etmeye çalışmıştır. Eser üzerine yapılan akademik çalışmada (Aslan, 2008) metnin çevriyazına yer verilmiş ve mecaz anlam içeren unsurlar diğer tasavvufi şerhlerdeki karşılıklarıyla birlikte tablo hâlinde sunulmuştur.
Şairin biyografisi ve eserlerinden örnekler için bk. “Fahrî, Ahmed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fahri-ahmed
Eserden Örnekler
“Bî-çare Kaplunbaga kanad arar uçmaga” Kaplunbaga gülşenin güllerin dermek diler
“Susuz gölden kurbaga suyun arar içmege” Kurbaga yeşil sarup halka ögünmek diler
Bî-çare kaplunbagadan murad şol derviş-i nemed-pûşdur ki zahirde tâc u hırkası cihetinden anı gören sahib-i himmet u tâlib-i hazret ü sâlik-i pür-gayret kıyasıyla himmet talebinde olurlar. Ma’a-hâzâ ki ol dahi uçmaga kanat arar ki henüz nâ-puhte vü himmet-i mürşid-i kâmile muhtacdır. Ve fi’l-hakîka kaplunbagada iki aded haslet-i garibe vardır ki biri makbule ve biri merdûdedir (Aslan, 2008: 129, 139-140).
Kaynakça
Aslan, Üzeyir (2008). “Fahrî Ahmed ve Şathiye Şerhi”. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 3 (4): 12-155.
Yazar, Sadık (2011). Anadolu Sahası Klâsik Türk Edebiyatında Tercüme ve Şerh Geleneği. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (Fahrî, Ahmed) | Fahrî, Ahmed | Doç. Dr. Mehmet Ünal |
Görüntüle | ||
2 | ŞERH-İ ELİF-NÂME | Fahrî Ahmed | Doç. Dr. Nilüfer Tanç |
Görüntüle | ||
3 | ŞERH-İ GÜLŞEN-İ TEVHİD | Fahrî, Ahmed | Prof. Dr. Selami Şimşek |
Görüntüle | ||
4 | KASİDE-İ FAHRİ EFENDİ | Fahrî, Ahmed | Doç. Dr. Nilüfer Tanç |
Görüntüle | ||
5 | VÂRİDÂT (FAHRÎ) | Fahrî, Ahmed | Doç. Dr. Nilüfer Tanç |
Görüntüle | ||
6 | ŞERH-İ ŞÂHİDÎ (FAHRÎ) | Fahrî, Ahmed | Diğer Deniz Şeyma Kulaksız |
Görüntüle | ||
7 | KURRETÜ'L-UYÛN | Ra'ûfî, Şeyh Seyyid Ra'ûfî Ahmed Efendi | Öğretmen mehmet cemal öztürk |
Görüntüle | ||
8 | VÂRİDÂT (AZÎZ) | Azîz, Azîz Ali Efendi | Araş. Gör. Dr. nesrin aydın satar |
Görüntüle | ||
9 | DÎVÂN-I İLÂHİYYÂT (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Hasan Gültekin |
Görüntüle | ||
10 | ŞERH-İ EBYÂT-I YÛNUS EMRE (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂN (KAYGULU HALİL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
12 | HÂDİ’L-UŞŞÂK (KAYGULU HALÎL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
13 | TEFSİR-İ BA’Z-I SÜVER-İ KUR’ANİYYE | Abdülhay Celvetî | Doç. Dr. Şükrü Maden |
Görüntüle | ||
14 | DÎVÂN (İLÂHİ-NÂME) | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. abdulkadir erkal |
Görüntüle | ||
15 | MA‘RİFETNÂME | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. Lokman Taşkesenlioğlu |
Görüntüle | ||
16 | ‘İRFÂNİYE | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Diğer Emine Güleç |
Görüntüle |