ŞERH-İ ŞÂHİDÎ (FAHRÎ)
Tuhfe-i Şâhidî şerhi
Fahrî, Ahmed (d. ? - ö. 1213/1214-1799)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Fahrî Ahmed’in (d. ? - ö. 1213/1214-1799) İbrâhim Şâhidî Dede’nin Tuhfe-i Şâhidî adlı meşhur Farsça-Türkçe manzum sözlüğüne yazmış olduğu şerh. Eserden daha önce biyografik kaynaklarda ve Fahrî adına yapılmış çalışmalarda söz edilmemiştir. Ancak Fahrî’nin Dîvân sahibi bir şair olmasının yanında bir şârih de olduğu şerh türünde verdiği diğer eserlerden bilinmektedir. Gerek şerh edilen eserler gerekse Fahrî’nin onlara yazdığı şerhler çok hacimli olmamakla birlikte aralarında en hacimlisi Şerh-i Şâhidî’dir.

Celvetî tarikatına mensup olan Fahrî eserin sebeb-i telif bölümünde Farsça öğrenmeye talip olan bir müridin kendisine Tuhfe-i Şâhidî’nin nice kimseler tarafından şerh edildiğini ancak her ne kadar şerh edilse de farklı manalar çıkarılmasının mümkün olacağını söyleyerek ondan eseri şerh etmesini niyaz ettiğini anlatır. Böylece hem manevi evlatları bu şerhten faydalanarak Farsça öğrenecek hem de bu onlar için bir intisap vesilesi olacaktır. Bu ricayı kabul eden Fahrî eserini 15 Cemaziyelevvel 1207/ 29 Aralık 1792 yılında tamamlamıştır. Fahrî, Tuhfe’yi şerh ederken önce beyitleri vermiş ardından Farsça kelimeleri genellikle Arapça karşılıklarını da ekleyerek açıklamış ve anlamlandırmıştır.

Eserin mevcut iki nüshasından biri Avusturya Millî Kütüphanesi, Yazma ve Nadir Eserler bölümünde Cod. Mixt. 995 demirbaş numarasıyla, diğeri Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi, İl Halk Kütüphanesi bölümünde 42 Kon 2893 demirbaş numarasıyla kayıtlıdır.

Müellifin biyografisi için bk. "Fahrî, Ahmed". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fahri-ahmed

Eserden Örnekler


Hazâ Bahrü’l-Basît el-Matviyyü’l-Münserîh

Tanrı’nun adıdurur Îzid ü Yezdân Hudây

Dahı büzürg ulu yol gösterici reh-nümây

Îzid esmâ-i Hak celle ve alâdandur. Arabî’deki Allâh gibi ismü’z-zât-ı müstecmi’-i cemî’-i sıfatdur. Lisân-ı Çagatayî’de zamm-ı hemze ile Ugan dirler. Yezdân yaradıcı ki Hâlık ma’nâsına ki ism-i Hak’dur. Tâ’ife-i Mecûs katlarında Yezdân Hâlık-ı hayra mahsus isimdür. Ehrimen Hâlık-ı şerre ıtlâk iderler. Ekser erbâb-ı lügat Îzid ile Yezdân’ı bir ma’nâya almışlardur. Lede’l-iktizâ birbiri ma’nâsında isti’mâl iderler ammâ bahîsü’l-ma’nâ farkları zâhirdür. (Fahrî [yz.]: 10b).

Kaynakça


Fahri (yz). Şerh-i Şâhidî. Avusturya Millî Kütüphanesi. Yazma ve Nadir Eserler. Cod. Mixt. 995.


Atıf Bilgileri


Kulaksız, Deniz Şeyma. "ŞERH-İ ŞÂHİDÎ (FAHRÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/serh-i-sahidi-fahri. [Erişim Tarihi: 28 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (Fahrî, Ahmed) Fahrî, Ahmed Doç. Dr. Mehmet Ünal
Görüntüle
2 ŞERH-İ ŞATHİYE-İ MÜFTÜ BABA Fahrî, Ahmed Doç. Dr. Nilüfer Tanç
Görüntüle
3 ŞERH-İ ELİF-NÂME Fahrî Ahmed Doç. Dr. Nilüfer Tanç
Görüntüle
4 ŞERH-İ GÜLŞEN-İ TEVHİD Fahrî, Ahmed Prof. Dr. Selami Şimşek
Görüntüle
5 KASİDE-İ FAHRİ EFENDİ Fahrî, Ahmed Doç. Dr. Nilüfer Tanç
Görüntüle
6 VÂRİDÂT (FAHRÎ) Fahrî, Ahmed Doç. Dr. Nilüfer Tanç
Görüntüle
7 ŞEMÂ'İL-İ ŞERÎF TERCÜMESİ Ayn-ı Ekber, Şeyh Mehmed Doç. Dr. Erdem Can Öztürk
Görüntüle
8 MAKTEL-İ HÜSEYN / KİTÂB-I KERBELÂ (BEKÂYÎ) Bekâyî, Darendeli Bekâyî Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
9 KISSA-İ ERVE Bilâl Efendi, Oflu Dr. Öğr. Üyesi Tuba Onat Çakıroğlu
Görüntüle
10 DÎVÂN (CEMÂLÎ-İ UŞŞÂKÎ) CEMÂLÎ, Şeyh Seyyid Mehmed Cemâleddin Efendi Dr. Öğr. Üyesi Fazile Eren Kaya
Görüntüle
11 DÎVÂN (HÂMİD) Hâmid, Enderûnlu Mehmed Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk
Görüntüle
12 DÎVÂN (HİLMÎ) Hilmî, Yusûf-zâde Abdullâh Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
13 EL-KASRU'L-METÎN Fİ TERCEMETİ BUSTÂNİ'L-ÂRİFÎN İshâk, Ebûishâk-zâde İshâk Efendi Dr. Necmettin Azak
Görüntüle
14 DÎVÂN (İZZÎ) İZZÎ, Eşref-zâde İzzeddîn Ahmed Efendi ismail Aksoyak
Görüntüle
15 DÎVÂN (MÜSELLEM) Müsellem, Ebulvefâ Şeyh Ahmed Müsellem Efendi ismail Aksoyak
Görüntüle
16 İNSÂN-NÂME Nazîr/Nazîrâ, İbrahim Nazîr Çelebi Efendi ismail Aksoyak
Görüntüle