- Yazar Biyografisi (TEİS)
Fahrî, Ahmed - Madde Yazarı: Deniz Şeyma Kulaksız
- Eser Yazılış Tarihi:1207/1792
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Divan-Tekke Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Şerh
- Yayın Tarihi:14/10/2022
ŞERH-İ ŞÂHİDÎ (FAHRÎ)
Tuhfe-i Şâhidî şerhiFahrî, Ahmed (d. ? - ö. 1213/1214-1799)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Fahrî Ahmed’in (d. ? - ö. 1213/1214-1799) İbrâhim Şâhidî Dede’nin Tuhfe-i Şâhidî adlı meşhur Farsça-Türkçe manzum sözlüğüne yazmış olduğu şerh. Eserden daha önce biyografik kaynaklarda ve Fahrî adına yapılmış çalışmalarda söz edilmemiştir. Ancak Fahrî’nin Dîvân sahibi bir şair olmasının yanında bir şârih de olduğu şerh türünde verdiği diğer eserlerden bilinmektedir. Gerek şerh edilen eserler gerekse Fahrî’nin onlara yazdığı şerhler çok hacimli olmamakla birlikte aralarında en hacimlisi Şerh-i Şâhidî’dir.
Celvetî tarikatına mensup olan Fahrî eserin sebeb-i telif bölümünde Farsça öğrenmeye talip olan bir müridin kendisine Tuhfe-i Şâhidî’nin nice kimseler tarafından şerh edildiğini ancak her ne kadar şerh edilse de farklı manalar çıkarılmasının mümkün olacağını söyleyerek ondan eseri şerh etmesini niyaz ettiğini anlatır. Böylece hem manevi evlatları bu şerhten faydalanarak Farsça öğrenecek hem de bu onlar için bir intisap vesilesi olacaktır. Bu ricayı kabul eden Fahrî eserini 15 Cemaziyelevvel 1207/ 29 Aralık 1792 yılında tamamlamıştır. Fahrî, Tuhfe’yi şerh ederken önce beyitleri vermiş ardından Farsça kelimeleri genellikle Arapça karşılıklarını da ekleyerek açıklamış ve anlamlandırmıştır.
Eserin mevcut iki nüshasından biri Avusturya Millî Kütüphanesi, Yazma ve Nadir Eserler bölümünde Cod. Mixt. 995 demirbaş numarasıyla, diğeri Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi, İl Halk Kütüphanesi bölümünde 42 Kon 2893 demirbaş numarasıyla kayıtlıdır.
Müellifin biyografisi için bk. "Fahrî, Ahmed". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fahri-ahmed
Eserden Örnekler
Hazâ Bahrü’l-Basît el-Matviyyü’l-Münserîh
Tanrı’nun adıdurur Îzid ü Yezdân Hudây
Dahı büzürg ulu yol gösterici reh-nümây
Îzid esmâ-i Hak celle ve alâdandur. Arabî’deki Allâh gibi ismü’z-zât-ı müstecmi’-i cemî’-i sıfatdur. Lisân-ı Çagatayî’de zamm-ı hemze ile Ugan dirler. Yezdân yaradıcı ki Hâlık ma’nâsına ki ism-i Hak’dur. Tâ’ife-i Mecûs katlarında Yezdân Hâlık-ı hayra mahsus isimdür. Ehrimen Hâlık-ı şerre ıtlâk iderler. Ekser erbâb-ı lügat Îzid ile Yezdân’ı bir ma’nâya almışlardur. Lede’l-iktizâ birbiri ma’nâsında isti’mâl iderler ammâ bahîsü’l-ma’nâ farkları zâhirdür. (Fahrî [yz.]: 10b).
Kaynakça
Fahri (yz). Şerh-i Şâhidî. Avusturya Millî Kütüphanesi. Yazma ve Nadir Eserler. Cod. Mixt. 995.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (Fahrî, Ahmed) | Fahrî, Ahmed | Doç. Dr. Mehmet Ünal |
Görüntüle | ||
2 | ŞERH-İ ŞATHİYE-İ MÜFTÜ BABA | Fahrî, Ahmed | Doç. Dr. Nilüfer Tanç |
Görüntüle | ||
3 | ŞERH-İ ELİF-NÂME | Fahrî Ahmed | Doç. Dr. Nilüfer Tanç |
Görüntüle | ||
4 | ŞERH-İ GÜLŞEN-İ TEVHİD | Fahrî, Ahmed | Prof. Dr. Selami Şimşek |
Görüntüle | ||
5 | KASİDE-İ FAHRİ EFENDİ | Fahrî, Ahmed | Doç. Dr. Nilüfer Tanç |
Görüntüle | ||
6 | VÂRİDÂT (FAHRÎ) | Fahrî, Ahmed | Doç. Dr. Nilüfer Tanç |
Görüntüle | ||
7 | ŞEMÂ'İL-İ ŞERÎF TERCÜMESİ | Ayn-ı Ekber, Şeyh Mehmed | Doç. Dr. Erdem Can Öztürk |
Görüntüle | ||
8 | MAKTEL-İ HÜSEYN / KİTÂB-I KERBELÂ (BEKÂYÎ) | Bekâyî, Darendeli Bekâyî | Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren |
Görüntüle | ||
9 | KISSA-İ ERVE | Bilâl Efendi, Oflu | Dr. Öğr. Üyesi Tuba Onat Çakıroğlu |
Görüntüle | ||
10 | DÎVÂN (CEMÂLÎ-İ UŞŞÂKÎ) | CEMÂLÎ, Şeyh Seyyid Mehmed Cemâleddin Efendi | Dr. Öğr. Üyesi Fazile Eren Kaya |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂN (HÂMİD) | Hâmid, Enderûnlu Mehmed | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle | ||
12 | DÎVÂN (HİLMÎ) | Hilmî, Yusûf-zâde Abdullâh | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
13 | EL-KASRU'L-METÎN Fİ TERCEMETİ BUSTÂNİ'L-ÂRİFÎN | İshâk, Ebûishâk-zâde İshâk Efendi | Dr. Necmettin Azak |
Görüntüle | ||
14 | DÎVÂN (İZZÎ) | İZZÎ, Eşref-zâde İzzeddîn Ahmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
15 | DÎVÂN (MÜSELLEM) | Müsellem, Ebulvefâ Şeyh Ahmed Müsellem Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
16 | İNSÂN-NÂME | Nazîr/Nazîrâ, İbrahim Nazîr Çelebi Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle |