- Yazar Biyografisi (TEİS)
Zâtî, Süleymân Efendi - Madde Yazarı: Prof. Dr. Selami Şimşek
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Divan-Tekke Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Şerh
- Yayın Tarihi:25/03/2022
ŞERH-İ KASÎDE-İ FERÎDE-İ HAZRET-İ İSMÂ'İL HAKKI
tasavvufi bir manzumenin şerhiZâtî, Süleymân Efendi (d. 1095/1684 - ö. 1175/1761)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Süleyman Zâtî Efendi'nin (d. 1095/1684 - ö. 1175/1761) tasavvufi bir manzumeye yazdığı şerh. Eser, İsmâil Hakkı Bursevî’nin (ö. 1137/1725) “Bir ‘elif’ bul mekteb-i irfanda ol ‘bâ’yı sor/ Kad hamîde eyleyüb ‘yâ’ gibi ondan ‘bâ’yı sor” matla‘lı on dokuz beyitlik manzûmesinin şerhidir. Zâtî Efendi, mürşidi İsmail Hakkı Bursevî’nin işâreti ve yakınlarından bir muhterem zâtın arzusu üzerine telif ettiği bu eserinde, mürşid-i kâmil, bîat, hakîkat-ı Muhammediyye, etvâr-ı seb‘a, merâtib-i evliyâ, cezbe gibi birçok tasavvufî terim ve konuların yanında Hz. Mehdi, Deccâl, Hz. Musa, Hz. Hızır ile ilgili görüşlere de yer vermiştir.
Türkiye kütüphanelerinde birçok yazma nüshası bulunan bu şerh üzerine Elif Şenlik tarafından bir yüksek lisans tez çalışması yapılmış (2018), eser Selami Şimşek tarafından yeni harflerle yayımlanmıştır (2021: 489-542).
Yazarın biyografisi için bk. "Zâtî, Süleyman Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/zati-suleyman-efendi
Eserden Örnekler
Bir elif bul mekteb-i irfânda evvel bâ’yı sor
Kad hamîde eyleyüp yâ gibi andan yâ’yı sor
Ma‘lûm ola ki fuzelâ-ı şu‘ârâ-yı Arab manzûmelerinde ibtidâ-yı eş‘ârda bahr-i remel ile bed’ iderler. Fuzelâ-ı şu‘ârâ-yı Acem bahr-i hezec ile inşâya şurû‘ iderler. Kilâhumâ ala’s-savâb (Her ikisi de doğrudur.) Hazret-i Pîr dahi i‘tibâr-ı asl ile bahr-ı remel birle inşâya şurû‘ buyurdular. Ma‘lûm ola ki “elif” dâimâ sâkindir, bî-vücûdluğa işâretdür. Tıbâ‘-ı anâsırdan mu‘arrâ, garaz-ı nefsden müberrâ olan zât-ı muhteremden kinâyetdür. Zîrâ elif’de hareke olmadığından elif ile ibtidâ-yı kelâm mümkin olmayup müte‘azzir oldı. (Şimşek 2021: 490).
Kaynakça
Şenlik, Elif (2018). Zâtî Süleyman Efendi Şerh-i Kasîde-i Ferîde li-İsmâ'îl Hakkî (Metin-İnceleme). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Şimşek, Selami (2021). Keşanlı Süleyman Zâtî Efendi Hayatı, Eserleri ve Tasavvufî Görüşleri (İnceleme-Metinler). Ankara: Gece Kitaplığı Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | DÎVÂN (ZÂTÎ) | Zâtî, Süleymân Efendi | Prof. Dr. Selami Şimşek |
Görüntüle | ||
| 2 | SEVÂNİHÜ'N-NEVÂDİR FÎ MA'RİFETİ'L-ANÂSIR | Zâtî, Süleymân Efendi | Prof. Dr. Selami Şimşek |
Görüntüle | ||
| 3 | ŞERH-İ MU'AMMÂ-YI NAKŞÎ TERCÜME-İ HAZRET-İ ZÂTÎ | Zâtî, Süleymân Efendi | Prof. Dr. Selami Şimşek |
Görüntüle | ||
| 4 | MİFTÂHÜ'L-MESÂ'İL (ZÂTÎ) | Zâtî, Süleymân Efendi | Prof. Dr. Selami Şimşek |
Görüntüle | ||
| 5 | RİSÂLE FÎ MEBDE'İ İNSÂN | Zâtî, Süleymân Efendi | Prof. Dr. Selami Şimşek |
Görüntüle | ||
| 6 | GÜLŞEN-İ VAHDET ŞERHİ (ZÂTÎ) | Zâtî, Süleymân Efendi | Prof. Dr. Selami Şimşek |
Görüntüle | ||
| 7 | ŞEMÂ'İL-İ ŞERÎF TERCÜMESİ | Ayn-ı Ekber, Şeyh Mehmed | Doç. Dr. Erdem Can Öztürk |
Görüntüle | ||
| 8 | MAKTEL-İ HÜSEYN / KİTÂB-I KERBELÂ (BEKÂYÎ) | Bekâyî, Darendeli Bekâyî | Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren |
Görüntüle | ||
| 9 | KISSA-İ ERVE | Bilâl Efendi, Oflu | Dr. Öğr. Üyesi Tuba Onat Çakıroğlu |
Görüntüle | ||
| 10 | DÎVÂN (CEMÂLÎ-İ UŞŞÂKÎ) | CEMÂLÎ, Şeyh Seyyid Mehmed Cemâleddin Efendi | Dr. Öğr. Üyesi Fazile Eren Kaya |
Görüntüle | ||
| 11 | DÎVÂN (HÂMİD) | Hâmid, Enderûnlu Mehmed | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle | ||
| 12 | DÎVÂN (HİLMÎ) | Hilmî, Yusûf-zâde Abdullâh | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
| 13 | EL-KASRU'L-METÎN Fİ TERCEMETİ BUSTÂNİ'L-ÂRİFÎN | İshâk, Ebûishâk-zâde İshâk Efendi | Dr. Necmettin Azak |
Görüntüle | ||
| 14 | DÎVÂN (İZZÎ) | İZZÎ, Eşref-zâde İzzeddîn Ahmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
| 15 | DÎVÂN (MÜSELLEM) | Müsellem, Ebulvefâ Şeyh Ahmed Müsellem Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
| 16 | İNSÂN-NÂME | Nazîr/Nazîrâ, İbrahim Nazîr Çelebi Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle |