ŞERH-İ HADÎS-İ CİBRÎL (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ)
hadis şerhi
Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi (d. 935/1528 - ö. 1014? / 1017?/1605?/1608?)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Muhyî-i Gülşenî’nin “Cibrîl hadisi” olarak bilinen hadise yaptığı Arapça mensur şerh. Eserin telif tarihi bilinmemekle birlikte eserde aynı müellifin 978/1570 tarihinde tamamladığı Hedyü’l-Haremeyn’e göndermeler bulunduğu için bu tarihten sonra yazıldığı tahmin edilmektedir (Koç 2005: 48).

Bu şerhte ele alınan hadisin konusu şu şekildedir: Vahiy meleği Cebrail, Hz. Muhammed'in insanlarla bir arada olduğu sırada, orada bulunanlar tarafından tanınmayacak şekilde insan suretinde gelip selam verir. Cebrail, İslâm, iman, ihsan ve kıyametin zamanı ile ilgili sorular yöneltir ve bu sorular Hz. Muhammed tarafından cevaplanır. Bu olay hadis literatüründe “Cibrîl hadisi” olarak yer almaktadır. Bu hadisin Hz. Ömer, İbn Ömer, Ebû Hureyre, Ebû Zer, Enes b. Mâlik, İbn Abbas, İbn Mes'ûd, Ebû Âmir, Cerîr b. Abdillah, Umeyr b. Katâde gibi sahabeler tarafından rivayet edildiği bilinmektedir (Tatlı 2010: 67, 70).

Muhyî-i Gülşenî’nin bu hadisin tahlilinde Seyyid Yahyâ-yı Şirvânî (ö. 870/1466), Ömer Rûşenî (ö. 892/1487), İbrahim-i Gülşenî (ö. 940/1534) ve Ahmed Hayâlî (ö. 977/1570) yoluyla gelen bilgileri esas aldığı bilinmektedir (Koç 2005: 48).

Eser üzerinde müstakil bir çalışma yapılmamıştır. Muhyî’nin pek çok eserinin de bulunduğu Mısır Hidîviyye Kütüphanesi’ndeki bir mecmuanın (nr. 7128) 207b-213a varakları arasında bu şerhi de yer almaktadır. Mısır’daki bu mecmuanın bir fotokopisi de İSAM Kütüphanesi’nde (nr. 008906) mevcuttur .

Müellifin biyografisi için bk. “Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/muhyii-gulseni-ekmekcizade-seyh  


Kaynakça


Cunbur, Müjgân (2006 ). “Muhyî”. Türk Dünyası ve Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C.6. Ankara: AKM Yay. 420.

Koç, Mustafa (2005). Baleybelen, Muhyî-i Gülşenî, İlk Yapma Dil. İstanbul: Klasik Yay.

Muhyî. Mecmûa-i Muhyî. Darü’l-Kütübi’l-Kavmiyyeti’l-Hıdiviyye-Mecâmi-i Türkî, no. 7128.

Tatlı, Bekir (2010). “Modern Hadis Tenkit Üslûbu Üzerine -Cibril Hadisi ile İlgili Temelsiz Bir Eleştirinin Eleştirisi-”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 10 (1): 67-85.

Yaşar, Önder (hzl.) (2019). Muhyî-i Gülşenî (ö. 1604) Divanı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.

Yazıcı, Tahsin (2006). “Muhyî-i Gülşenî”. İslam Ansiklopedisi. C. 31. İstanbul: TDV Yay. 79-81.

Atıf Bilgileri


KILIÇ, MUSTAFA. "ŞERH-İ HADÎS-İ CİBRÎL (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/serh-i-hadis-i-cibril-muhyi-i-gulseni. [Erişim Tarihi: 22 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 BÜNYÂD-I Şİ'R-İ ÂRİF/RİSÂLE-İ KÂFİYE (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Dr. Kadriye Hocaoğlu Alagöz
Görüntüle
2 KAVÂ’İD-İ BÂLEYBELEN (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Dr. Kadriye Hocaoğlu Alagöz
Görüntüle
3 GÜL-İ SAD-BERG (HALVETÎ MUHYÎ) Halvetî Muhyî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
4 DÎVÂN (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Araş. Gör. Murat ASLAN
Görüntüle
5 MESÂDİR-İ ELSİNE-İ ERBA‘A (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Dr. Kadriye Hocaoğlu Alagöz
Görüntüle
6 MENÂKIB-I İBRÂHÎM GÜLŞENÎ (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Dr. Faruk Sönmez
Görüntüle
7 ŞERH-İ HADÎS-İ ERBA'ÎN (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddîn Muhammed Gülşenî Efendi Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
8 HüSN Ü DİL (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Doç. Dr. Berat Açıl
Görüntüle
9 GAZÂLE-NÂME (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Araş. Gör. Murat ASLAN
Görüntüle
10 GAZÂLE-NÂME (MENSUR) (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Araş. Gör. Murat ASLAN
Görüntüle
11 MUHTASAR İLM-İ MEVCÛDÂT (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Dr. Kadriye Hocaoğlu Alagöz
Görüntüle
12 NEFHATÜ'L-ESRÂR (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi (d .935/1528-ö. 1014-1017/1605-1608 (?) Diğer Şule Kandemir
Görüntüle
13 AHLÂK-I KİRÂM (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi (d .935/1528-ö. 1014-1017/1605-1608 (?) Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN
Görüntüle
14 SİLSİLETÜ’L-AŞK (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN
Görüntüle
15 ŞEHD-İ EBRÂR (MUHYÎ-İ GÜLŞENÎ) Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi Dr. Öğr. Üyesi Nülüfer ÇELİK
Görüntüle
16 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
17 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
18 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
19 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
20 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
21 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
22 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
23 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
24 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
25 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle