ŞEREFNÜMÂ (ALİ HAYDAR)
biyografi
Ali Haydar, Akşehirli-zâde (d. 1263/1847 - ö. 1333/1914)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Ali Haydar Bey’in Mevlânâ’nın doğumunu, hayatını ve silsilesini anlattığı mensur eseri. Ali Haydar Bey, 11 Muharrem 1306/9 Eylül 1888 tarihinde Konya Mevlevîhânesi post-nişîni Abdülvâhid Çelebi’ye yazdığı ve bu risalenin sonunda yer alan mektupta Manisa’da arkadaşlarının kendisinden Mevlâna’nın hâl tercümesini yazmasını istemeleri üzerine kısa bir süre zarfında bu eseri kaleme aldığını ifade etmektedir.

Eserde ana hatlarıyla Mevlânâ, babası Muhammed Bahâeddîn Veled ve Şems-i Tebrizî’den bahsedildikten sonra Muhammed Bahâeddîn Veled’in soyunun Hz. Ebu Bekir’e dayandığı, Mevleviliğin de Hz. Ali’ye kadar uzandığı belirtilmiştir. Son sayfada bahsi geçen kısa mektuba yer verilmiştir. Sade bir dille yazılan risale, özgün bilgiler içeren bir kaynak olmaktan ziyade Mevlânâ ve ailesi hakkında ana hatlarıyla bilgi veren bir el kitabı özelliği taşımaktadır.

Bursa’da 1306 (1888-89) yılında Ferâizcizâde Matbaasında basılan eser, 7 sayfadır.

Yazarın biyografisi için bk. “Ali Haydar, Akşehirli-zâde”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ali-haydar-aksehirlizade 

Eserden Örnekler


Ez-zâğ-ı hezâr bülbülî bih

Ez-hırmen-i sad giyeh-i gülî bih

Mahzen-i esrâr-ı Hudâ, cenâb-ı Mevlânâ altı yüz dört târîhinde Rebî‘ü’l-evvelin altıncı gününde Belh’de dünyaya geldi. Nâm-ı nâmîleri Muhammed Celâlüddîn-i Rûmî’dir. Neseben azîz, şerîf idi. Silsile-i âlîleri pederi cihetinden Ebâ-Bekr-i Sıddîka peyveste, anne cihetinden Hazret-i Alî’ye müntehîdir. Vâlidesi de Belh emîrinin kerîmesi idi. On sekiz yaşlarında pederi Muhammed Bahâuddîn ile Lârendeye geldi. Nişâbûr’da ekâbir-i sûfiyyeden Ferîduddîn Attâr’ın teveccühü kazandı. Ulûm-ı âliyye ve âliyyeyi tahsîl edip az bir zamânda müşârun bi’l-benân oldu. Er oğlu er olduğunı isbât etdi. Seyyid Şerefüddîn-i Semerkandî’nin duhter-i pâkîze-ahteriyle izdivâc eyledi. Te’ehhülünden altı yıl sonra pederiyle berâber Konya’ya hicret buyurdu. Bir müddet ulûm-ı mütenevvi‘a nesşriyle meşgûl oldu. Çok talebe yetişdirdi. Mü’ehhiren sultânu’l-ulemâ mürîdânından Seyyid Burhânuddîn-i Muhakkik-i Tirmizî delâletiyle meslek-i sûfiyyeye sâlik oldu. Ulemâya mahsûs olmak üzere tarîkat-ı ‘aliyye-i Mevleviyye’yi te’sîs eyledi. (Ali Haydar 1306/1888: 2).

Kaynakça


Ali Haydar (1306/1888). Şerefnümâ. Bursa: Ferâ’izcizâde Matbaası.

Atıf Bilgileri


Selçuk, Bahir. "ŞEREFNÜMÂ (ALİ HAYDAR)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/serefnuma-ali-haydar. [Erişim Tarihi: 17 Mayıs 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MANZUM TERCÜME-İ LEME'ÂT (ALİ HAYDAR) Ali Haydar, Akşehirli-zâde Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
2 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
3 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
4 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
5 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
6 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
7 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
8 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
9 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
10 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
11 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle