Şeh-nâmeci Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî tarafından 1592-1593’te III. Murad (ö. 1595) adına telif edilmiş Osmanlı padişahlarının fizyonomisini anlatan eser. Eserin bilinen iki nüshası vardır (Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi III. Ahmed, nr. 3592, Viyana Milli Kütüphanesi nr. 1014) ve Topkapı nüshasında on tasvir bulunmaktadır. Manzum ve mensur karışık olan eser oldukça ağdalı bir dille yazılmıştır.

Şemâil-nâme-i Âl-i Osmân’da ilk önce padişahlar sonra sırasıyla bazı şehzade ve şairler anlatılır. Padişah olarak Fatih Sultan Mehmed, II. Bâyezîd, Yavuz Sultan Selim, Kanunî Sultan Süleyman ve II. Selim; şehzade olarak Şehzâde Cem, Şehzâde Ahmed, Şehzâde Korkud, Şehzâde Alemşah, Şehzâde Mustafa, Şehzâde Mehmed, Şehzâde Cihangir ve Şehzâde Bâyezid; şair olarak ise Adnî (Mahmud Paşa), Ahmed Paşa, Necâtî, Müeyyed-zâde, Hayâlî, Amrî, Rahmî ve Bâkî anlatılır.

Şemâil-nâme-i Âl-i Osmân’da, Osmanlı padişahlarının yirmi belirgin özelliğini hassa başlığı altında anlatılır. Osmanlı padişahlarının hassaları (özellikleri) sırasıyla: Madden ve manen devlet sahibi olmaları, Mekke ve Medine’nin hizmetçileri olmaları, memlekete memleket katmaları (yeni yerler fethetmeleri), şecaat, şiir yazmada maharetli olmaları, İstanbul’a sahip olmaları, İstiklal üzerine olmaları, asker beslemeleri, taundan korunmaları, sağlam bir kuvvete sahip olmaları, kimseden yardım istememeleri, birçok millet ve devlete hâkimiyet kurmaları, yedi iklime sahip olmaları, Acem ve Arap’ın her ikisine de hükümdar olmaları, ferman yürütüp azil ve mansıpları tayin etmeleri, yönettikleri toprakları mamur etmeleri (Şanlı 1989: 28-39; Ekşi 2018:118-124) şeklinde ele alınmıştır.

Şemâil-nâme-i Âl-i Osmân’ın tam metni üzerine herhangi bir çalışma yapılmamış sadece beşinci hassası üzerine bir doktora tezi yapılmıştır (Şanlı 1989). Ayrıca eserin Topkapı nüshasının tasvirleri üzerine de bir yüksek lisans tezi vardır (Ekşi, 2018).

Yazarın biyografisi için bk. ” Subhî, Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/subhi-talikizade-mehmed-subhi