SELİM VE SELVİ
âşıkane mesnevi
Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî (d. 1175/76/1762/63 - ö. 1242/43/1827/28)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Dünbülî’nin âşıkane eseri. Eserde Selîm ve Silmî’nin aşkı anlatılmıştır. Nizâmî-i Gencevî’nin Leylâ vü Mecnûn eseri örnek alınarak yazılan bu eserde yaklaşık 800 beyit bulunmaktadır. Eser hezec-i müseddes-i ahreb-i makbuz-i mahzûf veya maksûr bahrinin mef‘ûlü mefâilün feûlün vezniyle yazılmıştır. Müellif Hâkânî-i Şîrvânî, Mektebî-i Şîrâzî ve Nizâmî-i Gencevî’nin bu vezni tercih etmesinden dolayı eserini bu bedîî vezin ile kaleme aldığını ifade etmiştir. Bu âşıkane eserde Nizâmî’nin Leylâ vü Mecnûn eseri gibi ilk önce Alla'a övgüler yapılmış, daha sonra Peygamber methedilmiş ve ardından O’nun miraca çıkışına değinilmiştir. Müellif Hz. Ali’yi methettikten sonra eserin yazılış sebebini beyan etmiştir. Eserin yazılış sebebinde müellif sıkıntı ve keder köşesinde oturduğunu, alçak dünyanın geçici olduğunu, bütün taleplerden vazgeçtiğini, ömrü boyunca iyi ve kötü her şeyi gördüğünü, kimsesiz kaldığını, cefa çektiğini, üzülmemek için en iyisinin şiirle meşgul olmak olduğunu ifade etmiş, daha sonra aşk ve aşıklığın sembolü olan mesneviye giriş yapmıştır. Eserin sonunda Dünbülî, Nâz u Niyâz mesnevisini bitirdikten sonra bu mesnevisini yazmaya başladığını ve bu esere kim kulak verirse artık diğer nazımlara kulak vermeyeceğini ifade etmiştir.

Şairin biyografisi için bk. “Meftûn, Abdürrezzâk Dünbülî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/meftun-abdurrezzak-dunbuli

Eserden Örnekler


اکنون که به کنج محنت و غم               گردیده مرا خیال، همدم

از بی کسی و جفای گردون                  از پستی طبع چرخ وارون

بگذشته ام از همه مطالب                   برداشته ام دل از مآرب

وین عمر چو برق در گذار است           در هر کاری، خدای یار است

گر ناخوش و خوش بود که گردون      این عمر به سر رساند اکنون

خود را ز چه رو خراب سازم                 دل را ز ستم، کباب سازم

آن به که شوم به شعر مشغول        خود را سازم ز غصه معزول

از یاری طبع و رغم ایام                      چون ناز و نیاز یافت اتمام

از قوّت طبع معنی آرا                    گفتم سخن از سلیم و سلما

تا هر که به نظم من دهد گوش       از نظم دگر کند فراموش

Kaynakça


Ahmed Rızâ Yelmehhâ (hzl) (1395). Selîm ü Selmî, Tahran: Neşr-i Nov.

Alîzâde, Müctebâ Safer (1389). “Mesnevî-i Abdurrezâk Bîg Dünbelî-i Hoy.” Peyâm-i Bahâristân. 10 (1): 1-21.

Hüseynî, Nâsrüddîn Şâh ve Ferhâd Felâhethâh (1353). “Berresî-i Bûtîkâ-i Abdurrezâk Bîg Dünbülî der Mesnevîhâ-i Nâz ve Niyâz ve Selîm ve Silmî.” Zebân ve Edebiyât-i Farsî Neşriyye-i Dânişkede-i Edebiyât ve Ulûm-i İnsânî-i Dânigâh-i Tebrîz. 89 (215): 9-26.

Atıf Bilgileri


Kaska, Çetin. "SELİM VE SELVİ". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/selim-ve-selvi. [Erişim Tarihi: 15 Ocak 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 HADÂYIKU’L-CİNAN Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Doç. Dr. Çetin Kaska
Görüntüle
2 HADÎKA Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Dr. Öğr. Üyesi Munise KOÇ
Görüntüle
3 RAVZATÜ’L-ÂDÂB VE CİNNETÜ’L-ELBÂB Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Doç. Dr. Çetin Kaska
Görüntüle
4 HAKÂYİKU’L-ENVÂR Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Doç. Dr. Çetin Kaska
Görüntüle
5 HADÂYIKU’L-ÜDEBA Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Doç. Dr. Çetin Kaska
Görüntüle
6 NİGARİSTAN-İ DARA Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Doç. Dr. Çetin Kaska
Görüntüle
7 TECRÜBETÜ’L-EHRÂR VETESLİYETÜ’L-EBRÂR Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Doç. Dr. Çetin Kaska
Görüntüle
8 MAÂSİR-İ SULTANİYYE Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Doç. Dr. Çetin Kaska
Görüntüle
9 CÂMİ‘-İ HÂKÂNÎ Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Doç. Dr. Çetin Kaska
Görüntüle
10 DÎVÂN (MEFTUN) Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Doç. Dr. Çetin Kaska
Görüntüle
11 HAZ VE NİYAZ Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Doç. Dr. Çetin Kaska
Görüntüle
12 HÜMÂYÛN-NÂME Meftun, Abdürrezzâk Dünbülî Dr. Öğr. Üyesi Munise KOÇ
Görüntüle
13 TECNİSLER Ali, Göyçeli Araş. Gör. Dr. Orhan Baldane
Görüntüle
14 DÎVÂN (MERÂGÂYÎ) Dehil-i Merâgâyî Diğer Çağla YILMAZ
Görüntüle
15 HOPHOPNAME Sâbir, Mirza Ali Ekber Tahirzade Doç. Dr. Lokman Taşkesenlioğlu
Görüntüle