SELİM-NÂME (İSHÂK ÇELEBİ)
Selim-nâme
İshâk Çelebi (d. ?/? ö. 944/1538)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Üsküplü İshak Çelebi’nin Yavuz Sultan Selim’in saltanatının ilk yıllarındaki bazı hadiseleri anlattığı eser. İshak Çelebi, Selim-nâme'nin mukaddime kısmında hamd ve senadan sonra Yavuz Sultan Selim’i övüp eseri kaleme alma sebebini açıklamıştır. Buna göre Bayezid döneminde takdir edilmeyen şair, yalnız kalmış; Yavuz Selim tahta geçince de onun menakıbını yazmaya karar vermiştir. Eserde II. Bayezid'in padişahlığının son yıllarında 915/1509 yılında İstanbul’da meydana gelen büyük deprem, Bayezid’in şehzadeleri arasındaki taht mücadeleleri, Şahkulu isyanı, Sultan Bayezid’in ölümü (1512), Yavuz Sultan Selim’in tahta çıkışı ve Şehzade Ahmed’in Yavuz Sultan Selim’e karşı ayaklanması ve bu ayaklanmanın bastırılması ayrıntılarıyla anlatılmıştır. 

Selim-nâme, oldukça ağır bir dille kaleme alınmasına rağmen dönemi içinde inşa geleneğinin en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilmiştir. Eserde sıkça kullanılan ayet, hadis ve çeşitli duaların yanı sıra büyük çoğunluğu Farsça olan manzum metinlere de yer verilmiştir. İshak Çelebi’ye daha kendi çağından itibaren büyük şöhret kazandıran bu eser, sonraki yıllarda da Osmanlı tarihçileri tarafından güvenilir bir kaynak olarak kabul edilmiştir. Nitekim Hoca Sâdeddin Efendi Tâcü’t-Tevârîh adlı eserinde, manzumelerine varıncaya kadar İshak Çelebi’den istifade etmiştir (Savaş 2000: 528-29).

Birçok yazma nüshası bulunan Selim-nâme üzerine bir doktora, bir de yüksek lisans tez çalışması yapılmıştır (Savaş 1986, Keskin 1998).

Şairin biyografisi için bk. “İshâk Çelebi. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ishak-celebi 

Eserden Örnekler


Zikr-i Hazret-i Şehriyâr-ı Sâhib-kırân Be-Cânib-i Vâlid-i Büzürg-vâr

Hazret-i Hudâvendigâr be-takrîb-i takbîl-i eyâdî kerîme ve sebeb-i hırman-ı vey ez-şeref-i müvâselet ve dest-bûs-ı beyân-ı mekr ü keyd-i erbâb-ı nifâk “hazele hümü’llâhü” der hakk-ı Şehriyâr-ı Kâmkâr ve zikr-i sebât ve temkîn-i ân ve mesned-nişîn ber-subh-dem ki peyker-i nûr-bahş-ı âfitâb-ı cihân yüzin münevver itmişdi. Cemâl-i âlem talʻat-ı mihr-i dil-frûzla hurem olmışdı. Hazret-i Şehriyâr-ı sâhib-kırân Sultân Selîm Han atası Hudâvendigâr Hazretlerinün şeref-i mülâkâtı ümîdiyle sefere ikâmet idüp mahrûsa-i Kefeden devlet ü ikbâl ile inân-ber-inân zamân-ı azîmeti Akkirman cânibine müteveccih kıldı. Her ne diyâra ki leşker-i zafer-peykerle teveccüh eylese gubâr-ı sitem semendin zemîn ü zamân dîde-i remed dîdelerine ayn-ı tûtiyâ bilürlerdi. Ve her ne yerden ki sûret-i müfârakat gösterse niʻâli hayl-i asâkir-i nusret-i me’seri nakşı sînesine dâg-ı hasret kordı (Keskin 1998: 61).

Kaynakça


Keskin, Burhan (hzl.) (1998). Selîm-nâme (İshâk b. İbrahim). Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.

Savaş, Hamdi (2000). “İshak Çelebi, Kılıçzâde”. İslâm Ansiklopedisi. C. 22. İstanbul: TDV Yay.

Savaş, Hamdi (hzl.)(1986). İshak Çelebi Selim-nâmesi. Doktora Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


KAPLAN, Yunus. "SELİM-NÂME (İSHÂK ÇELEBİ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/selim-name-ishak-celebi. [Erişim Tarihi: 24 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (İSHÂK ÇELEBİ) İshâk Çelebi Tuba Durmuş
Görüntüle
2 ÜSKÜP ŞEHR-ENGİZİ (İSHÂK ÇELEBİ) İshâk Çelebi Dr. Öğr. Üyesi Fatih Tığlı
Görüntüle
3 BURSA ŞEHR-ENGÎZİ (İSHÂK ÇELEBİ) İshâk Çelebi Dr. Öğr. Üyesi Ömer Arslan
Görüntüle
4 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
5 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
6 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
7 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
8 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
9 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
10 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
11 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
12 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
13 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle