- Yazar Biyografisi (TEİS)
İshâk Çelebi - Madde Yazarı: Prof. Dr. Yunus KAPLAN
- Eser Yazılış Tarihi:?/?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Tarih
- Yayın Tarihi:17/11/2021
SELİM-NÂME (İSHÂK ÇELEBİ)
Selim-nâmeİshâk Çelebi (d. ?/? ö. 944/1538)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Üsküplü İshak Çelebi’nin Yavuz Sultan Selim’in saltanatının ilk yıllarındaki bazı hadiseleri anlattığı eser. İshak Çelebi, Selim-nâme'nin mukaddime kısmında hamd ve senadan sonra Yavuz Sultan Selim’i övüp eseri kaleme alma sebebini açıklamıştır. Buna göre Bayezid döneminde takdir edilmeyen şair, yalnız kalmış; Yavuz Selim tahta geçince de onun menakıbını yazmaya karar vermiştir. Eserde II. Bayezid'in padişahlığının son yıllarında 915/1509 yılında İstanbul’da meydana gelen büyük deprem, Bayezid’in şehzadeleri arasındaki taht mücadeleleri, Şahkulu isyanı, Sultan Bayezid’in ölümü (1512), Yavuz Sultan Selim’in tahta çıkışı ve Şehzade Ahmed’in Yavuz Sultan Selim’e karşı ayaklanması ve bu ayaklanmanın bastırılması ayrıntılarıyla anlatılmıştır.
Selim-nâme, oldukça ağır bir dille kaleme alınmasına rağmen dönemi içinde inşa geleneğinin en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilmiştir. Eserde sıkça kullanılan ayet, hadis ve çeşitli duaların yanı sıra büyük çoğunluğu Farsça olan manzum metinlere de yer verilmiştir. İshak Çelebi’ye daha kendi çağından itibaren büyük şöhret kazandıran bu eser, sonraki yıllarda da Osmanlı tarihçileri tarafından güvenilir bir kaynak olarak kabul edilmiştir. Nitekim Hoca Sâdeddin Efendi Tâcü’t-Tevârîh adlı eserinde, manzumelerine varıncaya kadar İshak Çelebi’den istifade etmiştir (Savaş 2000: 528-29).
Birçok yazma nüshası bulunan Selim-nâme üzerine bir doktora, bir de yüksek lisans tez çalışması yapılmıştır (Savaş 1986, Keskin 1998).
Şairin biyografisi için bk. “İshâk Çelebi. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ishak-celebi
Eserden Örnekler
Zikr-i Hazret-i Şehriyâr-ı Sâhib-kırân Be-Cânib-i Vâlid-i Büzürg-vâr
Hazret-i Hudâvendigâr be-takrîb-i takbîl-i eyâdî kerîme ve sebeb-i hırman-ı vey ez-şeref-i müvâselet ve dest-bûs-ı beyân-ı mekr ü keyd-i erbâb-ı nifâk “hazele hümü’llâhü” der hakk-ı Şehriyâr-ı Kâmkâr ve zikr-i sebât ve temkîn-i ân ve mesned-nişîn ber-subh-dem ki peyker-i nûr-bahş-ı âfitâb-ı cihân yüzin münevver itmişdi. Cemâl-i âlem talʻat-ı mihr-i dil-frûzla hurem olmışdı. Hazret-i Şehriyâr-ı sâhib-kırân Sultân Selîm Han atası Hudâvendigâr Hazretlerinün şeref-i mülâkâtı ümîdiyle sefere ikâmet idüp mahrûsa-i Kefeden devlet ü ikbâl ile inân-ber-inân zamân-ı azîmeti Akkirman cânibine müteveccih kıldı. Her ne diyâra ki leşker-i zafer-peykerle teveccüh eylese gubâr-ı sitem semendin zemîn ü zamân dîde-i remed dîdelerine ayn-ı tûtiyâ bilürlerdi. Ve her ne yerden ki sûret-i müfârakat gösterse niʻâli hayl-i asâkir-i nusret-i me’seri nakşı sînesine dâg-ı hasret kordı (Keskin 1998: 61).
Kaynakça
Keskin, Burhan (hzl.) (1998). Selîm-nâme (İshâk b. İbrahim). Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.
Savaş, Hamdi (2000). “İshak Çelebi, Kılıçzâde”. İslâm Ansiklopedisi. C. 22. İstanbul: TDV Yay.
Savaş, Hamdi (hzl.)(1986). İshak Çelebi Selim-nâmesi. Doktora Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (İSHÂK ÇELEBİ) | İshâk Çelebi | Tuba Durmuş |
Görüntüle | ||
2 | ÜSKÜP ŞEHR-ENGİZİ (İSHÂK ÇELEBİ) | İshâk Çelebi | Dr. Öğr. Üyesi Fatih Tığlı |
Görüntüle | ||
3 | BURSA ŞEHR-ENGÎZİ (İSHÂK ÇELEBİ) | İshâk Çelebi | Dr. Öğr. Üyesi Ömer Arslan |
Görüntüle | ||
4 | DÎVÂN (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
5 | MÜNŞE’ÂT (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
6 | TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş |
Görüntüle | ||
7 | KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Doç. Dr. Himmet BÜKE |
Görüntüle | ||
8 | HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
9 | ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlisî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
10 | ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) | Mesîhî, Îsâ | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂN (ŞÂMÎ) | Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
12 | HEFT PEYKER (ABDÎ) | Abdî | Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ |
Görüntüle | ||
13 | CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) | Abdî | Prof. Dr. Adnan Ince |
Görüntüle |