Bâyezıd-ı Rumî’ye ait Fatiha tefsiri. Kâtip Çelebi (d. 1017/1609-ö. 1067/1657), Keşfü'z Zunûn (2013: 788)’unda eserin isminden Secencelü’l-Ervâhi ve Nukûşü’l-Elvâh (Ruhların Aynası ve Levhaların Nakışları) adıyla Bâyezıd-ı Rumî'’nin eseri olarak bahsetmektedir. Bazı kaynaklarda Tefsîrü’l-Fâtiha (Mehmet Mecd’i Efendi 1989: 371) olarak bazı kaynaklarda ise iki isim de birleştirilerek Secencelü’l-Ervâh fî Tefsîri’l-Fâtiha (Bursalı Mehmed Tâhir 2000: 47) adıyla anılmaktadır. Eser, Fâtihâ suresinin mensur Arapça tefsiridir (Özmen 2003: 35; Güleç 2020: 23). 

Bâyezıd-ı Rumî'nin Fatiha suresini tefsir ettiği bir eserinin bulunduğu kesin olarak bilinmesine rağmen yukarıda değinildiği gibi eserin ismi konusunda kaynaklarda farklı bilgiler yer almaktadır. Söz konusu durum nedeniyle olsa gerek bazı kaynaklarda müellifin aynı eseri farklı eserlermiş gibi de algılanmıştır. Bu durumun örneğini Tefsirü’l-Fatiha el-Müsemma Bisicli-cili’l Ervah adıyla anılan eserde görmek mümkündür. Eserin varlığından Kâtip Çelebi, Keşfü'z Zunûn adlı eserinde ikinci Bâyezîd Han devrinin şeyhlerinden Bâyezîd Halîfe’nin Tefsirü’l-Fatiha (Fatiha’nın Tefsiri) adlı bir eseri olduğunu belirterek bahsetmektedir (Kâtip Çelebi 2013: 399). Şairin Arapça olarak yazdığı belirtilen bu eserin günümüze ulaşamadığı da bildirilmektedir. Ancak müellif, Sırr-ı Canan adlı eserinde bir Fatiha tefsiri yazdığını belirttiği için kaynaklarda farklı eserlermiş gibi yer alan isimlerin aslında aynı esere (Özmen 2003: 38-39) yani Secencelü'l-Ervah'a ait olduğu düşünülmektedir .

Secencelü'l-Ervah, müellifin İbn-i Kadı-i Simâvî’ye ait eksik bir tefsiri tamamlamak istemesi amacıyla kaleme alınmıştır. Tam olarak ne zaman yazıldığı bilinmeyen eserin Bâyezıd-ı Rumî'nin Tire'de bulunduğu yıllarda kaleme alındığı düşünülmektedir.  12 risaleden oluşan bir mecmuanın içerisindeki ilk risalede yer alan eser, risalenin 3-36 varakları arasında bulunmaktadır (Özmen 2003: 39-40). Özmen (2003: 41), eserin işârî tefsir metoduyla yazıldığını ve müellifin ayet ve hadislerle düşüncelerini desteklediğini belirtmektedir. Eser, Fatiha suresinin nüzulü, surenin isimleri, esrarı gibi Fatiha suresine dair genel bilgilere yer  vermektedir.  Bunun yanı sıra besmelenin fazileti, âmin kelimesinin tefsiri vb. hakkında da bilgiler paylaşan müellif, konularla ilgili kendi görüş ve düşüncelerine de eserde değinmektedir (Özmen 2003: 41). Eserle ilgili olarak Kerim Özmen (2003) tarafından hazırlanmış bir yüksek lisans tezi bulunmaktadır.

Bâyezıd-ı Rumî’nin biyografisi için bk. “Bayezid-i Rumi, Derviş Mehmed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/bayezidi-rumi-dervis-mehmed