Halhâlî diye tanınan ve gazellerinde Bâkir mahlasını kullanan Muhammed Bâkir'in alegorik ve didaktik eseri. Sa’lebiye yaklaşık 1600 beyitlik bir mesnevi olup aruzun “mefâ’îlün mefâ’îlün fe’ûlün” kalıbıyla yazılmıştır. Eserde bir tilkinin başından geçenler anlatılarak insanlara ders verme amaçlanmıştır.

Hikâye kahramanı tilki hem olumsuz hem de olumlu insanları temsil eder. Tilki, hayvanlarla ilişkilerinde fakir fukaraya zulmeden, hileci, dalkavuk ve hain olarak tasvir edilmesine rağmen kendi ailesine karşı kaygılı bir aile ferdi, necip bir oğul, iyi bir koca ve babadır. 

Sa’lebiye’de tilkinin başından geçenler sınırlıdır. Şair, tilkinin ahvalini anlatırken sık sık araya girip duruma münasip öğütler verir. Bu yönüyle eser, Halhâlî’nin hayata dair orijinal düşüncelerini, ahlaki nasihatlerini, dolayısıyla hayata bakış açısını yansıtır. Ele alınan iki eşlilik, boşanma, kadının kocasının evinde çektiği sıkıntılar, Şark misafirperverliği gibi hususlar, eseri orijinal kılan diğer özelliklerdendir. Sa’lebiye, toplumsal yozlaşma ve belalara karşı bir eleştiridir. Halhâlî, tilki ve kurt simgeleriyle devrinin kötü huylu kişilerine karşı çıkar. Eserde, tilki hikâyesine bağlı olarak verilen kurt ile İran şahlığındaki adaletsizlikler ve yapılan zulümler anlatılmak istenmiştir. Kurt başlar kesen, kimseye merhameti olmayan zalimi simgeler. Onun zulmünün sonu yoktur. Halhâlî, kurt simgesiyle zalimlere karşı çıkıp mazlumlara acır ve onların kurtulmalarını temenni eder. Halka zalimlerden kurtuluş yolunu gösteren nasihatlerde bulunur. Böylelikle halkı aldatan, halka zulmeden kötü niyetli insanları bu olumsuz davranışlarından uzaklaştırmaya çalışır (Kasımzade 2017: 453). Halhâlî’nin bu eserde izlediği tutum, Mevlânâ’nın Mesnevî’yi yazarken izlediği tutuma benzer. Nitekim Halhâlî, Mevlânâ’da olduğu gibi herhangi bir konuda söz açıp tilkiden, canavardan, attan, eşekten; şahtan, gedadan, dervişten ve zenginden bahsederken yeri geldikçe konuya uygun hikemî sözler söylemiştir (Köçerli 2005: 383).

Halhâlî, eserini geniş halk kitlelerinin anlayabileceği sade ve anlaşılır bir dille yazmış, yeri geldikçe günlük konuşma dilinin söyleyiş özelliklerinden yararlanmıştır. Anlatımı kuvvetli ve sürükleyicidir. Eser, atasözleri bakımından da zengindir. Sa’lebiye İran’da ve Azerbaycan’da birkaç defa basılmıştır (Düzgün 1389). Eserin sonundaki “Halhâlîyem” sözünden eserin 1311/1893-94 yılında tamamladığı anlaşılmaktadır.

Şairin biyografisi için bk. “Halhâlî, Muhammed Bâkir”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/halhali-muhammed-bakir