SÂKÎ-NÂME (ABDÎ)
Şiir
Abdî, Şarkîkarahisarlı (d. ?/? - ö. 1302/1884)

ISBN: 978-9944-237-87-1


19. yüzyıl şairi Şarkîkarahisarlı Abdî’nin içki ve sâkî’yi konu alan eseri. Terkîb-bend nazım şekli ile yazılmış olan eser, aruzun "mefʻûlü mefâʻilü mefâʻîlü feʻûlün" kalıbıyla kaleme alınmıştır. Beş bentten oluşmaktadır ve her bir bendi de beş beyittir. Eser, toplamda 30 beyitten meydana gelmiştir.

Âbdî, I. bende, meyi överek başlar. Meyin bilene bir “iksir-i saâdet” olduğunu, zâhid ve müftînin bu sa’âdeti idrakten mahrum olduğunu ifade eder. Vasıta beytinde zâhidi mey içmeye davet eder. II. bentte sâkîye seslenir ve vasıta beytinde yine zâhidi hedef alarak bu defa onun sâkîye bakmasını ister. III. bentte rintlere övgü ön plana çıkar. “Beytü’l-harâm”a teşbih ederek rintlerin meskeninin “meyhanenin beytü’ş-şerefi” olduğunu ifade eder. IV. bentte, sevgilinin bu meclisi ziyareti yer alır. Bu bendin  vasıta beytinde de şair, zâhidi hedef alır. Şiirin coşkusunun yükseldiği son bentte, mey Kevser şarabından ve sâkî sayısız güzelden üstün tutulur. Şair, son beyitte, kendisine dua eder.

Sâkî-nâme, şairin, İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesinde 207 yazma numarası ile kayıtlı mürettep Dîvân’ının 34b-36a varakları arasında yer alır.

Şairin biyografisi için bk. "Abdî, Şarkîkarahisarlı". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/abdi-sarkikarahisarli 

Eserden Örnekler


Mahrem olalı bezm-i Cem'e bâde-i gül-fâm

Rindâna ayân olmada esrâr-ı ser-encâm

Meydir mihek-i ma’den-i mechûl-i tabiat

Pür neş’e eder ehl-i dili zâhidi ser-sâm

Meydir bilene mâye-i iksįr-i sa’âdet

Bu mes’eleyi derk edemez müftî-i hodgâm

Mey sâhib-i dergâh-ı dil-i ehl-i safâdır

Koymaz harem-i sîneye bîgâne-i âlâm

Olmuşdur ezel meykede-i mihr ü mahabbet

Daru'l-kütüb-i fırka-i rindân-ı mey-âşâm


Zâhid içegör bâde-i engûru dem-â-dem

Olduk hele biz nûş-ı mey-i ‘aşk ile mübrem

...

Bir katre meyi Kevŝer-i minûya değişmem

Yek cür'asını öylece bin suya değişmem

Bir mey sunuşu var ki o sâkî-i şarâbın

İşte anı bin duhter ü banuya değişmem

Bir bûsesini la'l-i leb-i sâkî-i bezmin

'Âlemde olan duht-ı melek-hûya degişmem

Doğrusu budur servini şimşâdını bâğın

Sâkîdeki bu kâmet-i dil-cûya değişmem

El-kıssa hele berk-i habâb-ı mey-i nâbı

Cennetde leben ile akan cûya değişmem


Abdî olagör mesned-i aşk ile ser-efrâz

Hak ede seni Hızr-ı hidâyet ile hem-râz

(İstanbul Üniversitesi Yazma Eserler Kütüphanesi Nu. 207, 34b-36a).

Kaynakça


Abdî-i Karahisârî. Dîvân. İstanbul Üniversitesi Yazma Eserler Kütüphanesi, TY., No: 207.

Sağlam, Hacer (2011). Abdî-i Karahisârî ve Dîvânı. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Sağlam, Hacer. "DÎVÂN (ABDÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divan-abdi-tees-3. [Erişim Tarihi: 27 Kasım 2021].

Atıf Bilgileri


SAĞLAM, Hacer. "SÂKÎ-NÂME (ABDÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/saki-name-abdi. [Erişim Tarihi: 21 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle
2 ERZURUM LEHÇESİ SÖZLÜĞÜ (ABDÎ) Abdî, Şebinkarahisarlı Prof. Dr. İsrafil Babacan
Görüntüle
3 NEV-PEYDÂ / NUTK-I BÎ-PERVÂ İLE AKL-I DÂNÂ BEYNİNDE MUHÂVERE (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
4 KASİDE-İ OSMANİYE (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle
5 RÛS-NÂME (ABDÎ) Abdî Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle
6 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
7 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
8 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
9 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
10 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
11 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
12 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
13 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
14 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
15 TEDRİSÂT-I EDEBİYYE (ABDURRAHMAN FEHMÎ) Abdurrahman Fehmî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle