- Yazar Biyografisi (TEİS)
Fazlî - Madde Yazarı: Prof. Dr. Sadık Yazar
- Eser Yazılış Tarihi:XVI. yüzyılın ikinci yarısı
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Diğer
- Yayın Tarihi:18/03/2022
RÜBÂ'İYYÂT (FAZLÎ)
Kara Fazlî'nin 1000 rübaisini derleyip tertip ettiği eseriFazlî (d. ?/? - ö. 971/1564)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Fazlî'nin rübâilerini ihtiva eden eser. Klasik biyografik kaynaklarında bahsi geçtiği hâlde ((Âşık Çelebi 2010: 1195, İsen 1994: 320, Solmaz 2005: 465) yakın zamana kadar nüshasına ulaşılmayan bu eser, Sadık Yazar’ın bir makale ile tanıttığı bir yazmada tespit edilmiştir. Önemli bir kısmı kopuk olan bu yazma, Kara Fazlî’nin mürettep divanı ile Gül ü Bülbül adlı mesnevisini de ihtiva eder. Mezkur yazmanın 75a-118b yaprakları arasındaki sayfa kenarlarında Fazlî’nin 1000 rübaisini bir araya getirip tertip ettiği müstakil eseri yer almaktadır. Mensur bir mukaddime bölümü ile başlayan eserin bu ilk kısmında şair, eserini neden kaleme aldığını açıklar. Bu bağlamda, kısa bir hamdele ve salveleden sonra yazar, hayatının farklı dönemlerinde kaleme aldığı rübaileri bir araya getirip tertip etmek istediğini; bu talebi doğrultusunda topladığı rübailerini “fasl” adını verdiği dört ana bölümde topladığını ifade eder. Bu şekilde dört fasl üzere tertip edilmesi dolayısıyla da şair eserine Çâr Fasl ismini verdiğini belirtir. Eser bu dört ana bölümden sonra mensur bir hâtime bölümü ile sonlandırılmaktadır. Eserin bulunduğu yazmada mevcut olan kopukluktan ötürü, eserde bir araya getirilip dört ana konu etrafında tertip edilen 1000 rübaiden 415 rubai (479. Rubai ile 895. Rubai arası) eksiktir. Eserin sonunda bulunan hâtime bölümü de yine sondan eksiktir (Yazar 2017: 547).
Sadık Yazar'ın eseri tanıtan bir makalesi vardır (2017).
Yazarın biyografisi için bk. "Fazlî". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fazli
Eserden Örnekler
Hamd olsun ana ki cisme cân ol virdi
Cân-ile tene tâb u tevân ol virdi
İnsâna dehân virüp dehân içre zebân
Lutf-ile zebâna hem beyân ol virdi (Kara Fazlî: 76b)
…
Der-tevhîd-i Bârî ‘azze ismuhû
İy zât-ile vâhid ü sıfât-ile kesîr
Yok zât u sıfâtuna ne şebîh ü ne nazîr
Zâtunı beyân leyse ke-mislihî şey’
Şerh-i sıfatun ve huve semî‘un ve basîr (Kara Fazlî: 77a)
Kaynakça
Âşık Çelebi (2010). Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). Hzl. Filiz Kılıç. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
İsen, Mustafa (1994). Künhü'l-Ahbar'ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.
Kara Fazlî. Sî Fasl. Yazma Bağışlar 7213. 75a-118b (derkenar).
Solmaz, Süleyman (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.
Yazar, Sadık (2017). “Kara Fazlî’nin Eserlerine Dair Yeni Bilgiler”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 18: 525-562.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | LÜCCETÜ'L–ESRÂR (FAZLÎ) | Fazlî | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
2 | HÜMÂ VÜ HÜMÂYÛN (KARA FAZLÎ) | Fazlî, Mehmed | Prof. Dr. Osman HORATA |
Görüntüle | ||
3 | GÜL Ü BÜLBÜL (FAZLÎ) | Fazlî | Prof. Dr. Gencay Zavotçu |
Görüntüle | ||
4 | NAHLİSTÂN (FAZLÎ) | Fazlî | Dr. Öğr. Üyesi Munise KOÇ |
Görüntüle | ||
5 | [DÎVÂN] (FAZLÎ) | Fazlî | Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Özkat |
Görüntüle | ||
6 | DÎVÂN (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
7 | MÜNŞE’ÂT (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
8 | TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş |
Görüntüle | ||
9 | KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Doç. Dr. Himmet BÜKE |
Görüntüle | ||
10 | HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
11 | ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlisî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
12 | ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) | Mesîhî, Îsâ | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
13 | DÎVÂN (ŞÂMÎ) | Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
14 | HEFT PEYKER (ABDÎ) | Abdî | Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ |
Görüntüle | ||
15 | CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) | Abdî | Prof. Dr. Adnan Ince |
Görüntüle |