Kâtibî mahlaslı Seydi Ali Çelebi tarafından kaleme alınmış, bir astronomi aleti olan zâtü’l-kürsî ile ilgili bilgileri içeren eser. Zâtü’l-kürsî, herhangi bir enlemde kullanılabilme özelliğine sahip taşınabilir bir alettir (Danışan-Polat 2016: 280). Bir yıldızın veya Güneş’in ufkun altındaki ve üstündeki hareketini, herhangi bir enlem için ve herhangi bir tarih için görebilmeyi sağlar (Danışan-Polat 2016: 280).

Seydi Ali Reis, ihtiyaç duyulduğunda bu astronomi aleti ile ilgili risâlelere ulaşılamadığını ve bu eserlerin birçok şehirde bulunmadığını belirtir. Mevcut olanların da Arapça ve Farsça olması nedeniyle herkes onlardan istifade edemediği için konuyla ilgili eserlerden derleme yaparak özet şeklinde faydalı bir Türkçe risâle meydana getirdiğini söyler (İzgi 2019: 306). Aynı amaçla yazdığı Mir’ât-ı Kâinât (Kainatın Aynası) adlı eserinin de beş bölümünden biri zatü’l-kürsi hakkındaki bilgilere ayrılmıştır.

Seydi Ali Reis’in eserleri üzerine yapılmış çalışmalarda Risâle-i Zâtü’l-Kürsî’nin nüshalarıyla ilgili bilgi bulunmamaktadır, ancak İzgi’nin Osmanlı Medreselerinde İlim adlı eserinde Kandilli Rasathanesi 50/1 numarada kayıtlı bir nüshadan yararlanılmıştır (İzgi 2019: 306). Ayrıca Türkiye Yazma Eserler Kurumu internet sayfasındaki katalog bilgilerine göre Bursa İnebey Yazma Eser Kütüphanesi, Orhan Camii Koleksiyonu’nda 16 Or 947/7 numarada kayıtlı bir nüshası bulunmaktadır. Müstensihi bilinmeyen nüshanın istinsah tarihi 1752 (1166) olarak kayıtlıdır.

Yazarın biyografisi için bk. “Kâtibî, Seydi Ali Çelebi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/katibi-seydi-ali-celebi