- Yazar Biyografisi (TEİS)
Fuâdî, Ömer - Madde Yazarı: Dr. Asuman ünal özcan
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:17. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Dinî-Tasavvufî-Ahlaki Eser
- Yayın Tarihi:08/03/2022
RİSÂLE-İ VİRDİYYE (FUÂDÎ)
tasavvufî eserFuâdî, Ömer (d. 966?/1559? - ö. 1046/1636)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Halvetîlik Tarîkatı’nın Şâbâniyye kolu şeyhlerinden Ömer Fuâdî ’nin Şâbâniyye Tarîkatı’nın âdâb, erkân ve usullerini ele aldığı eseri (Fuâdî 1232/3). Fuâdî, Risâleyi tarîkatın ikinci pîri kabul edilen Seyyid Yahya Şirvânî (ö.867/1464)’den (Vicdânî 1995:281) itibaren okunan duaları, anlamlarını, tarîkat hâl ve usullerinin öğrenilmesi amacıyla yazmıştır. (Fuâdî 1232/3, vr. 2a) Esere adını veren vird kelimesi, günlük olarak düzenli bir şekilde belli zamanlarda okunan âyet, hadis ve büyüklerin sözlerinden derlenen dualardır (Uludağ 2005: 381).
Fuâdî’nin, Halvetîliğin Şâbâniyye Kolu kurucusu Şeyh Şabân-ı Velî (ö. 976/1569)’yi bizzat görmüş olması (Yazar 2007: 61) eserini önemli ve güvenilir kılar. Çünkü Risâle-i Virdiyye sayesinde Şâbâniyye vird ve usulleri başta olmak üzere tarîkatla ilgili pek çok konu ilk haliyle yazıya geçirilmiş ve gelecek kuşaklara aktarılmıştır. Bu anlamda Fuâdî'nin mensubu bulunduğu tarîkatın tanınması noktasında büyük katkıları olmuştur.
Risâle'nin yazım şekli, ebatı ve yaprak sayısı nüshalara göre farklılık gösterir (Ünal, 2008: 85) Yaşadığı dönemin ağır nesir diliyle kıyaslandığında (Zavotçu 2007: 111), eserlerinde öğreticiliği ön planda tutan Fuâdî’nin risalesinin dili anlaşılır kabul edilebilir (Yazar 2001: 54). Osmanlı Türkçesiyle yazılmış olan Risâle’de Arapça ve Farsça ibareler de bulunur. Tasavvufî bir eser olmasına rağmen fıkhî, itikâdî ve sosyal konuları da ele alır (Ünal 2008: 89). Eserde konular “lâyihâ, beyân-ı diğer” şeklinde tasnif edilmekle beraber, sistematik bir metot takip edilmez. Hamdele ve salvele ile başlayan risalede telif sebebinden sonra, tarîkat ehlinin kılık kıyafet şekilleri, şerîat-tarîkat bütünlüğü, rüya, zikir çeşitleri, halvet ve ayrıntılı bir şekilde vird konuları ele alınır. Fuâdî eserinde ele aldığı konuları âyet ve hadislerle temellendirir. Yeri geldikçe önceki târikât büyüklerinin isimlerini zikreder. Ele aldığı konularla ilgili farklı kitaplardan uzun alıntılara yer verir. Risâle mensur olmakla beraber manzum bölümleri de bulunur (Fuâdî 1232/3).
Risâle’nin Süleymaniye Kütüphanesi, Ankara Milli Kütüphane, Çorum Hasan Paşa İl Halk Kütüphanesi ve Kastamonu İl Halk Kütüphanesi’nde nüshaları mevcuttur.
Risâle hakkında Asuman Ünal tarafından "Ömer Fuâdî'nin Risâle-i Virdiyye Adlı Eserindeki Tasavvufî Görüşleri" adlı bir Yüksek Lisans Tezi hazırlanmıştır (Ünal, 2008).
Fuâdî'nin biyografisi için bk. "Fuâdi, Ömer". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü.http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fuadi-omer
Eserden Örnekler
Bimihi'l-a'zam ve bi-hamdihi'l-efhâm ve bi-salâtihî Rasûlihi'l-Ekrem ve bi-salâti âlihî ve ashâbihî zi'l-maârifi ve'l-hikem. Ey tâlib-i sâdık ve muhibb-i âşık! Mâlûm-ı damîr-i münîr olsun ki bu hakîr ve fakîr ve pür-taksîr derviş Ömerü'l-Fuâdî kutb-ı zaman ve gavs-ı insan ve ma'rûf-ı cihân Kastamonu'da türbe-i pür-envâr ve merkad-i mazhar-ı kerâmet ve esrârlarında medfûn Şâbân Efendi Sultan Âsitânesi'nde kendi hulefâ-i izâmından istihkâk-ı tâm ile onbir yıl irşâd-ı tâlibân iddi (Ünal 2008: 95).
Kaynakça
Ömer Fuâdî. Risâle-i Virdiyye. Kastamonu İl Halk Kütüphanesi. No. 1232/3. vr. 1b.
Sâdık Vicdânî (1995). Tomar-ı Turuk-ı Aiyye. (haz. İrfan Gündüz). İstanbul: Enderun Kitabevi.
Uludağ, Süleyman (2005). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Kabalcı Yay.
Ünal, Asuman (2008). Ömer Fuâdî’nin Risâle-i Virdiyye Adlı Eserindeki Tasavvufî Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
Yazar, İlyas (2007). "Ömer Fuâdî". İslâm Ansiklopedisi. C.34. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 61-63.
Yazar, İlyas (2001). Ömer Fuâdî Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği ve Bülbüliyyesi’nin Metni. İstanbul: Hamle yay.
Zavotçu, Gencay (2007). Türk Edebiyâtında Hâbnâme Geleneği ve Ömer Fuâdî’nin Hâbiyye Risâlesi. Kocaeli: Şeyh Şâbân-ı Velî Vakfı Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | MENÂKIB-I ŞA'BÂN-I VELÎ (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
2 | BÜLBÜLİYYE (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Doç. Dr. İlyas YAZAR |
Görüntüle | ||
3 | TÜRBENÂME (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
4 | RİSÂLE-İ HÂBİYYE (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Prof. Dr. Gencay Zavotçu |
Görüntüle | ||
5 | HAYÂTİYYE (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
6 | KASİDE-İ PENDİYYE (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Prof. Dr. Hakan Yekbaş |
Görüntüle | ||
7 | MUSLİHU'N-NEFS (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Diğer Sevda Tuğçe Kahriman |
Görüntüle | ||
8 | RİSÂLE-İ ASELİYYE (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer Fuâdi Efendi | Diğer Sevda Tuğçe Kahriman |
Görüntüle | ||
9 | RİSÂLE-İ GÜLLÂBİYYE (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
10 | RİSÂLE-İ HALVET (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Diğer Sevda Tuğçe Kahriman |
Görüntüle | ||
11 | RİSÂLE-İ MÜSELLESÂT (MÜSELLESÂT-I TÂSİYYE) (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Diğer Sevda Tuğçe Kahriman |
Görüntüle | ||
12 | RİSÂLE-İ TEVHÎDİYYE (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
13 | RİSÂLE-İ ZİKR (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
14 | RİSÂLE-İ SADEFİYYE (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Diğer Sevda Tuğçe Kahriman |
Görüntüle | ||
15 | SİLSİLENÂME (FUÂDÎ) | Fuâdî, Ömer | Dr. Mutlu Melis Özgeriş |
Görüntüle | ||
16 | TEZKİRE-İ ŞU'ARÂ (SÂLİH AYNÎ MEHMED EFENDİ) | Aynî, Sâlih Aynî Mehmed Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
17 | DÎVÂN (EŞREF-İ SÂNÎ) | Eşref-i Sânî, Şeyh Seyyid | Öğretmen Kevser Kıroğlu |
Görüntüle | ||
18 | TECELLİYÂT (FENÂYÎ, CENNET MEHMED EFENDİ) | Fenâyî, Cennet Mehmed Efendi | Prof. Dr. ABDULLAH AYDIN |
Görüntüle | ||
19 | ÂDÂB-I HURDE-İ TARîKÂT (HİMMET/ABDÎ, BOLULU ŞEYH HİMMET EFENDİ) | Himmet/Abdî, Bolulu Şeyh Himmet Efendi | Araş. Gör. Emrah Baş |
Görüntüle | ||
20 | VAHDETNÂME (LÂMEKÂNÎ) | Lâmekânî, Hüseyin | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle | ||
21 | MECMÛA-İ ŞEYH MISRÎ EFENDİ (NİYÂZÎ-İ MISRÎ) | Niyâzî-İ Mısrî, Muhammed/Mehmed | Akın ZENGİN |
Görüntüle | ||
22 | RİSÂLE-İ VAHDET-İ VÜCÛD (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Dr. Muhammed Ülgen |
Görüntüle | ||
23 | RİSÂLE-İ EŞRÂTU’S-S‘AT (NİYÂZÎ-İ MISRÎ) | Niyâzî-İ Mısrî, Muhammed/Mehmed | Öğretmen TALAT OLGUN |
Görüntüle | ||
24 | RİSALE-İ TEVHÎD (NİYÂZÎ-İ MISRÎ) | Niyâzî-İ Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Öğretmen TALAT OLGUN |
Görüntüle | ||
25 | ED-DEVRETÜ’L-ARŞİYYE (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Dr. Muhammed Ülgen |
Görüntüle |